Kuzey Kore’nin Yaptırımları Delen Yakıt Operasyonları
Temmuz ayında, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından yaptırım listesine alınan en az dört Kuzey Kore tankerinin, Çin karasularına girerek yasa dışı yakıt ikmali yaptığı ortaya çıktı. Uydu verileri ve Otomatik Tanımlama Sistemi (AIS) sinyalleri, bu gemilerin Çin açıklarındaki bir liman yakınına demirleyerek yakıt transferi gerçekleştirdiğini net bir şekilde gösteriyor.
Kuzey Kore, Birleşmiş Milletler’in (BM) nükleer programı nedeniyle uyguladığı yaptırımlar çerçevesinde yıllık 500 bin varil rafine petrol kotası ile sınırlandırılmış durumda. Ancak uzmanlar, bu son faaliyetlerle Pyongyang yönetiminin bu kotayı çoktan aştığına dair ciddi endişeler taşıyor.
Çin’in Tartışmalı Rolü ve Göz Ardı Edilen Yaptırımlar
Bu yasa dışı faaliyetler sırasında Çin’in tutumu dikkat çekiyor. Yaptırım altındaki tankerler Çin’in kıyı sularında yakıt alırken, Çinli yetkililerin duruma herhangi bir müdahalede bulunmaması, Pekin’in yaptırımlara göz yumduğu iddialarını güçlendiriyor. Daha da ilginci, bu operasyonlar sırasında gemilerin AIS sinyallerini kapatmamış olması, faaliyetlerini gizleme gereği bile duymadıklarını gösteriyor. Bu durum, Pekin yönetiminin yaptırımları denetlemede yetersiz kaldığı veya bilinçli olarak pasif bir tutum sergilediği şeklinde yorumlanıyor.
Kuzey Kore’nin bu tür operasyonlarda başvurduğu bilinen “gölge filo” taktikleri şunları içeriyor:
- AIS cihazlarını kapatmak
- Gemi isimlerini ve kimlik numaralarını sahteleriyle değiştirmek
- Farklı ülke bayrakları (rastgele bayraklar) kullanarak seyretmek
Ekonomik İlişkiler Yaptırımları Etkisiz Kılıyor
Uzmanlara göre, Çin ile Kuzey Kore arasındaki derin ekonomik bağlar, bu durumun temel nedenlerinden biri. Kuzey Kore’nin toplam dış ticaretinin yaklaşık yüzde 84’ü Çin ile yapılıyor. Bu ticaretin kesintisiz devam etmesi, Pyongyang yönetimi için hayati bir önem taşıyor. Dolayısıyla Çin’in, kendi limanlarını ve karasularını bu tür faaliyetlere açık tutması, BM yaptırımlarının etkinliğini ciddi anlamda zayıflatıyor.
Yaşanan bu son gelişmeler, uluslararası toplumun Kuzey Kore’yi nükleer programından caydırmak amacıyla uyguladığı ekonomik baskının, Çin’in dolaylı desteğiyle nasıl etkisiz hale getirildiğini gözler önüne seriyor.