Türkiye’de Dijital Telif Yasası Gündemde: Haber Geliri Üretene Geri Dönecek
TBMM Dijital Mecralar Komisyonu Başkanı ve AK Parti Giresun Milletvekili Nazım Elmas, Türkiye’de dijital haberciliğin geleceğini şekillendirecek önemli bir yasal düzenleme hakkında Milliyet’e açıklamalarda bulundu. Elmas, Google ve Meta gibi küresel teknoloji devlerinin kullandığı haber içerikleri için telif ödemesini zorunlu kılacak Dijital Telif Yasası taslağı üzerindeki çalışmaların sürdüğünü belirtti.
Yeni Yasama Yılının Önceliği Dijital Telif
Nazım Elmas, 1 Ekim’de başlayacak yeni yasama döneminde komisyonun en önemli gündem maddesinin Dijital Telif Yasası olacağını vurguladı. Hedeflerinin, taslağı ekim ayına kadar tamamlayarak Meclis gündemine taşımak olduğunu ifade eden Elmas, düzenlemenin temel mantığını şu sözlerle açıkladı:
“Google ve Meta gibi sosyal medya platformları yerel ve ulusal düzeydeki haber içeriklerini kullanıyor ve bu içeriklerden önemli oranda reklam geliri elde ediyor. Madem ki bu sosyal medya platformları yüksek oranda kâr ediyor, bu kârdan haber içerik üreticisine hem kurumsal olarak hem de içeriği üreten gazeteciye ücret ödemeli. Yasal düzenleme yapıldığında, bu platformlar Türkiye’de de haber içerik üreticisine ücret ödemek durumunda olacak.”
Uluslararası Örnekler Mercek Altında
Bu tür bir telif zorunluluğunun Almanya, Fransa, ABD, Avustralya ve Kanada gibi ülkelerde zaten uygulandığına dikkat çeken Elmas, bu ülkelerdeki modellerin incelendiğini ve Türkiye’deki yasal düzenlemede bu tecrübelerden faydalanılacağını kaydetti.
Yapay Zeka Destekli Takip Sistemi Kurulacak
Elmas’ın verdiği bilgilere göre, dijital telif mekanizması üç ana temel üzerine inşa edilecek. Bu süreç, özel bir yazılım ve yapay zeka altyapısı ile desteklenecek.
- İçerik Takibi: Hangi içeriğin kime ait olduğunun tespiti.
- Değerlendirme: İçeriğin kullanım oranının ve değerinin belirlenmesi.
- Ücretlendirme: Belirlenen değer üzerinden adil bir ödeme yapılması.
Meslek Örgütleriyle Şeffaf Süreç Yürütülecek
Süreçte şeffaflığı sağlamak amacıyla Rekabet Kurumu‘nun da devreye alınabileceğini belirten Elmas, özellikle telif oranlarının belirlenmesi gibi konularda meslek örgütleriyle istişare içinde olacaklarını söyledi. Elmas, “Bu gelirlerin haber içerik üreticilerine, gazetecilere geri dönüşünün olması, emekçilerin ortaya koydukları ürünün karşılığını alması lazım. Bu düzenlemenin habercilikte rekabeti de kaliteyi de artıracağına eminim,” diyerek sözlerini tamamladı.
Komisyonun Gündemindeki Diğer Konular
Yeni yasama yılında komisyonun gündeminde ayrıca 16 yaş altına sosyal medya kullanımına yönelik sınırlamalar, sanal bahis ile mücadele ve ailelerin sosyal medya konusunda bilinçlendirilmesine yönelik çalışmaların da yer alacağı belirtildi.