Tarihi Gizem Aydınlanıyor: Napolyon’un Ordusunu Yok Eden Hastalıklar
Fransa’daki Pasteur Enstitüsü tarafından yürütülen yeni bir çalışma, Napolyon Bonapart’ın Büyük Ordusu’nun Rusya seferi sırasındaki kitlesel ölümlerine dair bilinenleri sorguluyor. Nicolas Rascovan liderliğindeki ekip, Litvanya’nın başkenti Vilnius‘ta bulunan bir toplu mezardaki 13 askerin diş örneklerini inceledi. Çalışmada, örneklerdeki tüm mikrobiyal DNA’yı analiz etme kapasitesine sahip gelişmiş metagenomik analiz yöntemleri kullanıldı.
Şaşırtıcı Bulgular: Tifüs Yerine Farklı Patojenler
Araştırmanın en dikkat çekici sonucu, daha önceki teorilerin aksine, askerlerin kalıntılarında tifüs veya siper ateşine neden olan mikroplara rastlanmaması oldu. Bunun yerine, analizler iki farklı ve önemli patojeni ortaya çıkardı:
- Salmonella enterica: Paratifo ateşine yol açan bir bakteri.
- Borrelia recurrentis: Vücut bitleri aracılığıyla bulaşan ve nükseden ateşe sebep olan bir bakteri.
“Nükseden Ateş Askerleri Zayıflattı”
Bilim insanlarına göre, bu iki hastalığın aşırı yorgunluk, açlık ve dondurucu soğuklarla birleşmesi, askerlerin savunma sistemini çökertmiş ve ölüm oranlarını artırmış olabilir. Özellikle nükseden ateşin, doğrudan öldürücü olmasa bile, zaten bitap düşmüş askerleri daha da zayıflatarak diğer hastalıklara ve koşullara karşı savunmasız bıraktığı düşünülüyor.
Uzman Yorumu: Sonuçlar Kesin Değil
Çalışma heyecan verici olsa da, bazı uzmanlar sonuçlara temkinli yaklaşıyor. Queensland Teknoloji Üniversitesi’nden Dr. Sally Wasef, konuyla ilgili önemli bir noktaya dikkat çekiyor:
Bulunan mikrobiyal DNA miktarının oldukça düşük olduğunu ve bu sonuçların kesinlikten çok bir “ön bilgi” sunduğunu belirtmek gerekir. Bu teoriyi doğrulamak için daha fazla asker mezarı üzerinde kapsamlı çalışmalar yapılması gerekiyor.
Sonuç olarak, bu öncü araştırma Napolyon’un ordusunun sonunu getiren nedenlere dair yeni bir bakış açısı sunsa da, tarihsel gizemi tam olarak çözmek için daha fazla kanıta ihtiyaç duyuluyor.