Türkiye’nin Yükselen Küresel Rolü ve Stratejik Hamleleri
Küresel sistemin kritik bir dönüşümden geçtiği bu dönemde, Türkiye her alanda etkinliğini artırarak kilit bir ülke konumuna yükseliyor. Rusya, Çin, AB ve ABD gibi küresel güçlerin rekabetinde Türkiye’nin en büyük kazanan olarak öne çıkması dikkat çekiyor. Doğu Avrupa’dan Ortadoğu’ya, Kafkaslar’dan Kuzey Afrika’ya uzanan geniş bir coğrafyada Türkiye’nin varlığı, istikrar ve güven unsuru olarak görülüyor.
Türkiye, kriz ve gerginlik anlarında bir dalgakıran işlevi görerek taraflar arasındaki gerilimi azaltıyor ve diplomatik çözümlere öncülük ediyor. Askeri, siyasi ve ekonomik hamleleriyle bölgesel barışa katkı sağlarken, kaos ve çatışma yanlısı aktörlere karşı caydırıcı bir güç olarak konumlanıyor. Bu çerçevede Türkiye, üyesi olduğu NATO gibi uluslararası kurumlarda dahi ‘ezber bozan değişimlere’ öncülük etmektedir. Ukrayna krizinin bir Rusya-NATO savaşına dönüşmesini engelleyen en önemli faktörlerden biri olarak, arabulucu rolüyle ateşkes ve barışın adresi olmuştur.
Doğu Akdeniz’de Değişen Dengeler ve EASTMED Projesinin Çöküşü
Türkiye’nin küresel ve bölgesel denklemlerdeki oyun kurucu rolünü göz ardı eden İsrail ve destekçileri, izledikleri politikalar nedeniyle uluslararası alanda yalnızlaşmaktadır. Türkiye, İsrail’in yayılmacı politikalarını Suriye’de durdururken, yeni hamleleriyle bu kuşatmayı her cephede genişletiyor.
Bir zamanlar İsrail’in en büyük müttefikleri olan ülkeler dahi artık Tel Aviv’den uzaklaşıyor. Yahudi, Rum ve Ermeni lobilerinin ortak çabasıyla Türkiye’yi enerji denklemlerinde ‘by-pass’ etmeyi hedefleyen EASTMED projesi tamamen çökmüş durumdadır. Projenin eski destekçilerinden Fransa, Filistin Devleti’ni tanıma yönünde adımlar atarken, ABD projeden çekilmiştir. Mısır ve BAE gibi ülkeler ise rotalarını Türkiye ile işbirliğine çevirmiştir. İsrail’in Türkiye karşıtı Doğu Akdeniz girişiminde yanında sadece Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) kalmıştır.
Türkiye, İtalya ve Libya Zirvesi: Yeni Enerji Paradigması Doğuyor
Türkiye, karşı hamlelerini kararlılıkla sürdürmektedir. İsrail ve müttefiklerini KKTC ve Suriye hamleleriyle sıkıştıran Ankara, son olarak İtalya ve Libya ile İstanbul’da gerçekleştirdiği üçlü zirveyle stratejik bir darbe daha vurdu. Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde bir araya gelen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, yeni bir enerji paradigmasının temellerini attı.
Türkiye’nin 2019’da Libya ile imzaladığı ve 2022’de petrol ve gaz araştırmalarıyla genişlettiği tarihi deniz yetki alanları anlaşması, İtalya’nın da sürece dahil olmasıyla daha da güçlendi. Bu gelişme, 17 Mayıs 2025’te Türkiye ile Suriye arasında imzalanan enerji işbirliği anlaşmasıyla birleştiğinde, Doğu Akdeniz’deki enerji jeopolitiğinin Türkiye lehine kökten değiştiği açıkça görülmektedir. Bu durum, Türkiye’nin Adriyatik’ten Güney Çin Denizi’ne kadar uzanan geniş bir coğrafyada sadece enerji alanında değil, askeri, siyasi ve diplomatik dengelerde de vazgeçilmez bir aktör olduğunu kanıtlamaktadır.