Türkiye’nin Deniz Koruma Alanları BM Haritasına Eklendi
Türkiye, denizlerdeki egemenlik haklarını ve çevre koruma politikalarını pekiştiren önemli bir adım attı. Ankara Üniversitesi Deniz Hukuku Ulusal Araştırma Merkezi (DEHUKAM) koordinasyonunda ve ilgili kurumların katkılarıyla hazırlanan güncellenmiş Deniz Koruma Alanları (DKA) haritası, Birleşmiş Milletler’e (BM) sunuldu. Dışişleri Bakanlığı kaynaklarına göre, Hükümetlerarası Oşinografi Komisyonu’na (IOC) iletilen haritada, Kuzey Ege’de Gökçeada açıkları ile Akdeniz’de Fethiye-Kaş ve Finike bölgelerinde belirlenen yeni koruma alanları dikkat çekiyor. Yetkililer, bu alanların seyrüsefer serbestisini etkilemeyeceğini, amacın tamamen çevresel sürdürülebilirliği sağlamak olduğunu vurguluyor.
Deniz Stratejisi ve Yeni Koruma Sahaları
Türkiye’nin kapsamlı deniz stratejisi çerçevesinde, daha önce ilan edilen Finike Denizaltı Dağları Özel Çevre Koruma Bölgesi gibi sahalara yenileri ekleniyor. Bu yeni koruma alanlarının statülerinin netleştirilmesi ve yasal düzenlemelerin tamamlanması için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığı arasında eşgüdüm süreci devam etmektedir.
Deniz Mekânsal Planlaması İçin Koordinasyon Kurulu
Türkiye’nin denizlerindeki faaliyetleri düzenlemek amacıyla yeni bir idari yapı hayata geçirildi. 24 Temmuz 2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ile Deniz Mekânsal Planlama Koordinasyon Kurulu oluşturuldu. Bu kurul, Türkiye’nin çevre denizlerindeki sektörel faaliyetlerin çevresel etkilerini düzenli olarak izleyecek. Kurulun sekretarya görevini ve uygulama takibini ise Dışişleri Bakanlığı yürütecek.
Yunanistan’ın Adımlarına Hukuki Yanıt
Ankara’nın bu adımı, Yunanistan’ın 21 Temmuz 2025’te İyon ve Ege Denizi’nde ilan ettiği iki yeni deniz parkına karşı diplomatik bir yanıt niteliği taşıyor. Türkiye, deniz çevresinin korunmasını desteklerken, Yunanistan’ın tek taraflı adımlarla Ege’de fiili durumlar yaratma girişimlerine karşı net bir duruş sergiliyor.
Türk tarafı, uluslararası anlaşmalarla egemenliği devredilmemiş ada, adacık ve kayalıkların (gri alanlar) statüsüne dikkat çekerek, bu tür tek taraflı uygulamaların herhangi bir hukuki sonuç doğurmayacağını belirtmektedir.
Dışişleri Bakanlığı, 9 Nisan 2024 ve 21 Temmuz 2025 tarihlerindeki açıklamalarıyla bu konudaki pozisyonunu net bir şekilde ortaya koymuş ve Yunanistan ile yapılan görüşmelerde bu hususları muhataplarına iletmiştir.
Temel Referans: Atina Bildirgesi
Türkiye, bölgesel istikrarın sağlanması adına 7 Aralık 2023 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis tarafından imzalanan “Dostane İlişkiler ve İyi Komşuluk Hakkında Atina Bildirgesi”ni temel referans olarak kabul ediyor. Ankara, Ege’deki sorunların uluslararası hukuk, hakkaniyet ve iyi komşuluk ilkeleri çerçevesinde çözülmesi gerektiği yönündeki yapıcı tutumunu sürdürmektedir.