Emtia Piyasalarında Fed ve İstihdam Verileriyle Yön Arayışı
Geçtiğimiz hafta emtia piyasaları, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) para politikası kararları, jeopolitik gerilimler ve ABD’den gelen zayıf istihdam verilerinin yarattığı belirsizliklerle dalgalı bir seyir izledi. ABD’de tarım dışı istihdam verilerindeki aşağı yönlü revizyonlar ve Trump yönetiminin gümrük vergisi hamleleri, piyasalardaki risk algısını önemli ölçüde etkiledi.
Fed’in Faiz Kararı ve Powell’ın Mesajları
Haftanın en kritik gelişmelerinden biri, Çarşamba günü açıklanan Fed’in faiz kararıydı. Fed, beklentiler doğrultusunda faizleri %4,25–%4,50 aralığında sabit tuttu. Ancak Fed Başkanı Jerome Powell‘ın, artan gümrük tarifelerinin bazı ürünlerin fiyatlarına yansımaya başladığını belirtmesi ve gelecekteki faiz indirimlerine dair net bir sinyal vermemesi, piyasalarda “şahin” bir tutum olarak algılandı. Bu durum, eylül ayında bir faiz indirimi olasılığını zayıflatarak doların değer kazanmasına neden oldu.
Trump’ın Gümrük Vergisi Hamleleri
Perşembe günü ise Başkan Donald Trump, bazı ülkelere yönelik gümrük vergilerini artıran bir kararname imzaladı. Beyaz Saray, kararın ABD’nin ticaret açığını azaltmayı hedeflediğini açıkladı. Kararname kapsamında, çeşitli ülkelere %10 ila %41 arasında değişen oranlarda yeni tarifeler uygulanacak.
İstihdam Verileri Piyasaları Sarstı
Piyasalardaki beklentileri asıl değiştiren gelişme, Cuma günü açıklanan tarım dışı istihdam verisi oldu. Temmuz ayında tarım dışı istihdamın sadece 73 bin kişi artarak beklentilerin oldukça altında kalması, ABD ekonomisindeki yavaşlamaya işaret etti. Daha da endişe verici olan, önceki aylara ilişkin yapılan sert revizyonlardı.
- Mayıs ayı istihdam artışı 144 binden 19 bine revize edildi.
- Haziran ayı istihdam artışı 147 binden 14 bine revize edildi.
Bu revizyonlarla birlikte son iki aydaki istihdam kazanımları toplamda 258 bin kişi aşağı yönlü güncellendi. Bu veriler, ABD’de resesyon riskine yönelik endişeleri artırırken, Fed’in eylül ayından itibaren en az iki faiz indirimi yapacağı beklentilerini güçlendirdi.
Jeopolitik Riskler ve Piyasa Tepkileri
Ekonomik verilerin yanı sıra, ABD ile Rusya arasında tırmanan nükleer gerilim de piyasalarda endişe yarattı. Trump ile eski Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev‘in karşılıklı sert açıklamaları, küresel risk algısını yükseltti. Bu gelişmelerin ardından ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi 15 baz puan düşerek haftayı %4,22 seviyesinde tamamlarken, dolar endeksi %1,5 artışla 99,1’e ulaştı.
Değerli Metaller Kayıplarını Telafi Etti
Hafta başında Fed’in şahin duruşu ve güçlü dolar nedeniyle baskı altında kalan değerli metaller, Cuma günkü zayıf istihdam verisinin ardından toparlandı. Altının ons fiyatı, üç haftanın en düşük seviyesinden dönerek haftayı %1 değer kazancıyla kapattı. Gümüş ise kayıplarının bir kısmını geri aldı. Haftalık bazda ise; gümüş %3, paladyum %0,8 ve platin %6,2 değer kaybetti.
Baz Metallerde Trump’ın “U Dönüşü”
Baz metaller haftayı negatif bir seyirle tamamladı. Trump’ın bakır ürünlerine yönelik %50 gümrük vergisi kararı, cevher ve katot gibi temel girdileri muaf tutarak beklentilerden dar kapsamlı kaldı. Bu durum, COMEX’te ABD bakır fiyatlarının bir günde %17‘den fazla düşmesine yol açtı. Analistler bu adımı, yüksek vergilerin ABD ekonomisine zarar vereceği endişesinden kaynaklanan bir “U dönüşü” olarak yorumladı. Haftalık bazda bakır %23,4, çinko %3,5 ve alüminyum %2,4 değer kaybetti.
Petrolde Arz Endişeleri Fiyatları Yükseltti
Petrol fiyatları, ABD-Rusya gerilimi ve Trump’ın Ukrayna savaşı için Rusya’ya verdiği süreyi kısaltmasıyla artan küresel arz endişelerinden destek buldu. Ancak Cuma günü zayıf istihdam verisinin dünyanın en büyük tüketicisi olan ABD’de talebi düşüreceği endişesiyle Brent petrolün varil fiyatı %3,47 düşerek 69,08 dolara geriledi. Haftalık bazda ise Brent petrol %2,5 artış gösterdi. Doğal gaz fiyatları ise %0,9 düştü.
Tarım Emtialarında Karışık Fiyatlama
Tarım emtialarında arz-talep dengesi ve küresel ekonomik yavaşlama endişeleri fiyatları etkiledi. Chicago Ticaret Borsası’nda buğday %4, soya fasulyesi %3,2 ve pirinç %2,9 değer kaybederken, mısır %2,9 yükseldi. Kakao ise haftayı %9,7‘lik sert bir düşüşle tamamladı.