Havacılık Sektöründe Dev Personel İhtiyacı: 2044’e Kadar 2.4 Milyon Yeni Profesyonel Aranıyor
Boeing’in 2025 Pilot ve Teknisyen Görünümü (PTO) raporuna göre, havacılık sektöründe önümüzdeki 20 yıl içinde büyük bir istihdam ihtiyacı doğacak. Uzun vadeli hava yolu seyahati talebindeki artışı karşılamak amacıyla, 2044 yılına kadar yaklaşık 2.4 milyon yeni havacılık profesyoneline ihtiyaç duyulacağı belirtiliyor. Bu talebin önemli bir kısmı, sektördeki emeklilikler ve doğal ayrılmalardan kaynaklanan boşlukları doldurmaya yönelik olacak.
Küresel Personel İhtiyacının Dağılımı
Rapora göre küresel çapta personel ihtiyacı şu şekilde öngörülüyor:
- 660 bin pilot
- 710 bin bakım teknisyeni
- 1 milyon kabin görevlisi
Yeni personelin üçte ikisi mevcut boşlukları doldururken, geri kalan üçte birlik kısım ise filoların büyümesini destekleyecek. Personel talebinin büyük bir bölümü dar gövdeli uçaklardan kaynaklanacak. Avrasya, Çin ve Kuzey Amerika, yeni personel ihtiyacının yarısından fazlasını oluştururken, Güney Asya ve Güneydoğu Asya en hızlı büyüyen bölgeler olarak öne çıkıyor.
Türkiye’de Havacılık Sektörünün Geleceği ve Personel İhtiyacı
Küresel projeksiyonun Türkiye ayağı incelendiğinde, ülkenin her yıl ciddi sayıda yeni profesyonele ihtiyaç duyduğu görülüyor. Türkiye’nin yıllık ihtiyacı yaklaşık olarak 1.000-1.200 pilot, 1.500 kabin görevlisi ve 1.300 teknik personel olarak tahmin ediliyor. Mevcut eğitim kurumları bu talebi karşılayabilecek kapasitede olsa da, kapasite artırımının eğitim kalitesini düşürebileceği konusunda uyarılar yapılıyor.
Pilot Olmanın Yolları ve Maliyetleri
Pilotluk kariyeri hedefleyenler için çeşitli eğitim yolları bulunuyor. Türkiye’deki uçuş okullarında eğitim ücretleri genellikle 50-60 bin euro seviyesindeyken, yurt dışında bu maliyet 30-40 bin euro civarında olabiliyor. Bir diğer seçenek olan üniversitelerin 4 yıllık pilotaj bölümlerinde ise yıllık ücretler 1 milyon TL’den başlıyor. Havayolu şirketlerinin kendi akademileri ise en maliyetli seçenek olmasına rağmen, eğitim ücretini pilot olarak işe başladıktan sonra maaştan kesinti yoluyla ödeme imkanı sunduğu için sıkça tercih ediliyor.
İşe Alım Süreci ve Gerekli Yetkinlikler
Havayolları, pilot adaylarını işe almadan önce DLR gibi özel testlerden geçiriyor. Bu testlerde görsel hafıza, koordinasyon, konsantrasyon ve üç boyutlu düşünme gibi yetenekler ölçülüyor. Ayrıca, sektördeki tüm dokümanlar ve eğitimler İngilizce olduğu için ileri düzeyde İngilizce bilgisi mutlak bir gereklilik olarak kabul ediliyor.
Bahçeşehir Üniversitesi Pilotaj Bölümü Başkanı Dr. Tüzün Tolga İnan, “Türkiye’nin yıllık pilot ihtiyacı 1.200-1.300 civarında. Bu, küresel ihtiyacın yüzde 3-4’üne tekabül ediyor. Türkiye, dünya çapında en güçlü 10 havacılık ülkesinden birisi. Türkiye’de ikinci pilot maaşları 90 ila 140 bin, kaptan pilot maaşları ise 180 ila 425 bin TL arasında değişmekte.”
Kabin Memurluğu: Eğitim ve Kariyer Fırsatları
Kabin memuru olabilmek için Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) tarafından belirlenen kriterlere uymak gerekiyor. Lise mezunu ve 18 yaşını doldurmuş olmak yeterli olsa da, havayolları boy-kilo oranı gibi ek şartlar arayabiliyor. Adaylar, yaklaşık 25 günlük bir temel eğitimle uluslararası geçerliliğe sahip kabin memuru sertifikası alabiliyor. Türkiye’nin yıllık 1.500 yeni kabin görevlisine ihtiyacı bulunuyor. Başlangıç maaşları 50-60 bin TL’den başlayıp tecrübeye göre 200 bin TL’ye kadar çıkabiliyor. Ayrıca uçuş personelinin brüt maaşının yüzde 70’inin vergiden muaf olması, bu mesleği daha cazip hale getiriyor.
Sektörün Kritik Gücü: Uçak Teknisyenleri
Uçak Teknisyenleri Derneği Başkanı Ömer Caninsan’a göre, küresel çaptaki 710 bin teknik personel ihtiyacı sektörün en kritik noktası. Bir pilot 15-18 ayda yetişirken, bir teknisyenin yetkinleşmesi minimum 5 yıl sürüyor.
Teknisyen Maaşları ve Yurt Dışı Fırsatları
Türkiye’de 10 yıllık bir teknisyen 120-160 bin TL arasında maaş alırken, bu rakam yurt dışında ciddi oranda artıyor. Avrupa’da maaşlar 6-7 bin euroya, Orta Doğu’da ise 10-12 bin dolara çıkabiliyor. Bu durum, nitelikli personelin yurt dışına gitmesine neden oluyor. Caninsan, Türkiye’de verilen lisansların Avrupa’da tanınması için gerekli adımların atılması gerektiğini vurguluyor.