Beslenme Alışkanlıkları ve Kronik Hastalıklar Arasındaki Güçlü Bağlantı
Bilim dünyası, günlük beslenme tercihlerimizin ilerleyen yaşlarda karşılaşabileceğimiz kronik hastalıkların sayısını ve şiddetini doğrudan etkileyebileceği konusunda önemli uyarılarda bulunuyor. Yapılan son araştırmalar, özellikle sebze, meyve, balık ve sağlıklı doymamış yağlar açısından zengin olan Akdeniz diyeti gibi beslenme modellerinin, yaşlılık döneminde demans da dahil olmak üzere birçok kronik rahatsızlığın ilerlemesini yavaşlatabildiğini gözler önüne seriyor.
İsveç’ten Gelen Dikkat Çekici Araştırma
İsveç’teki prestijli Karolinska Enstitüsü tarafından yürütülen bir çalışma, dört farklı diyet türünün yaşlı bireylerdeki kronik hastalıklar üzerindeki etkilerini mercek altına aldı. Araştırmanın bulguları, beslenme düzeninin sağlık üzerindeki belirleyici rolünü bir kez daha kanıtladı.
İncelenen Diyet Modelleri
Çalışmada analiz edilen diyetlerden üçü sağlıklı beslenme ilkelerine dayanıyordu. Bu diyetlerin ortak özellikleri şunlardır:
- Bol miktarda sebze, meyve, tam tahıl, kuruyemiş ve baklagil tüketimi.
- Balık gibi kaynaklardan elde edilen doymamış yağların alımına öncelik verilmesi.
- Şekerli gıdalar, kırmızı et, işlenmiş et ve tereyağı gibi katı yağların tüketiminin sınırlandırılması.
Dördüncü diyet ise tam tersine, vücutta iltihaplanmayı tetikleyen bir yapıya sahipti. Bu diyet, daha az sebze, çay ve kahve tüketimi ile karakterize olurken; kırmızı ve işlenmiş et, rafine tahıllar ve şekerli içeceklerin yoğun tüketimini içeriyordu.
Araştırmanın Metodolojisi ve Yankı Uyandıran Sonuçları
Araştırmacılar, katılımcıların besin alımlarını gıda sıklığı anketleri ve çeşitli diyet endeksleri (EDII, AHEI, AMED ve MIND) üzerinden değerlendirdi. Kronik hastalıkların sayısı ile tanımlanan multimorbidite, kas-iskelet, kardiyovasküler ve nöropsikiyatrik sistemlere göre gruplandırıldı.
Saygın bilimsel dergi Nature Aging‘de yayımlanan sonuçlar, sağlıklı diyetleri benimseyen bireylerde kronik hastalıkların çok daha yavaş bir gelişim seyri izlediğini net bir şekilde ortaya koydu. Buna karşın, işlenmiş gıdalar ve şeker açısından zengin, iltihabı tetikleyen diyetlerin ise bu süreci hızlandırdığı tespit edildi.