Emtia Piyasalarında Trump ve Fed Etkisiyle Çalkantılı Hafta
Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) Merkez Bankası’nın (Fed) temkinli para politikası duruşu, Başkan Donald Trump’ın uygulamaya koyduğu yeni gümrük tarifeleri ve beklentilerin altında kalan istihdam verisi, küresel emtia fiyatlarında belirgin bir oynaklığa neden oldu.
Fed’in Faiz Kararı ve Powell’ın Açıklamaları
Hafta boyunca piyasaların ana gündem maddesi, Fed’in faiz kararı ve Başkan Jerome Powell‘ın yapacağı açıklamalardı. Fed, beklentiler doğrultusunda politika faizini yüzde 4,25-4,50 aralığında sabit tuttu. Ancak Powell’ın konuşması piyasalar için kritik mesajlar içeriyordu.
Powell, “Tarifelerin fiyatlara daha belirgin yansımaya başladığını” ifade etti.
Bu açıklama, Eylül ayında bir faiz indirimi yapılmasına yönelik beklentileri zayıflattı ve doların küresel piyasalarda güçlenmesine zemin hazırladı.
Trump’tan Piyasaları Sarsan Yeni Tarife Düzenlemesi
Perşembe günü Başkan Donald Trump tarafından imzalanan yeni kararname, ticaret savaşlarında yeni bir perde açtı. Kararname ile bazı ülkelere yönelik yüzde 10 ila yüzde 41 arasında değişen oranlarda ek gümrük vergileri getirildi. Bu adımın temel amacının ticaret açığını azaltmak olduğu belirtildi. Diğer yandan, Çin ile devam eden müzakerelerdeki 90 günlük ateşkes, piyasalardaki gerilimi bir miktar sınırladı.
İstihdam Verisi Dengeleri Değiştirdi
Cuma günü açıklanan Temmuz ayı tarım dışı istihdam verisi, piyasa beklentilerini tamamen değiştirdi. İstihdam artışı, 73 bin kişi ile beklentilerin oldukça altında kaldı. Daha da önemlisi, Mayıs ve Haziran aylarına ait verilerin toplamda 258 bin kişi aşağı yönlü revize edilmesi, iş gücü piyasasındaki yavaşlamanın tahmin edilenden daha derin olduğunu gözler önüne serdi. Bu olumsuz tablo, Fed’in yıl sonuna kadar en az iki faiz indirimi yapabileceği yönündeki beklentileri yeniden canlandırdı.
Jeopolitik Gerilimler Risk Algısını Artırdı
Ekonomik gelişmelerin yanı sıra, ABD ile Rusya arasında nükleer silahlar konusunda yükselen tansiyon da küresel risk algısını güçlendirdi. Trump’ın iki nükleer denizaltının ilgili bölgelere konuşlandırılması için talimat vermesi, küresel piyasalardaki belirsizlikleri artıran bir diğer faktör oldu.
Emtia Fiyatlarında Son Durum
Altın Zayıf Veriyle Yükselişe Geçti
Hafta başında güçlü dolar ve artan risk iştahı ile baskılanan altın ve gümüş, son üç haftanın en düşük seviyelerini test etti. Ancak Cuma günü açıklanan zayıf istihdam verisinin ardından güvenli liman talebiyle altın, haftayı %1’lik artışla tamamladı. Diğer değerli metallerde ise kayıplar hakimdi:
- Paladyum: %0,8 düşüş
- Gümüş: %3 düşüş
- Platin: %6,2 düşüş
Bakır Fiyatlarında Tarihi Düşüş
Trump yönetiminin bakır ürünlerine getirdiği yüzde 50’lik gümrük vergisinin temel girdileri kapsamaması, bakır fiyatlarında sert bir düşüşe yol açtı. COMEX piyasasında bakır fiyatları bir günde yüzde 17‘den fazla değer kaybetti. Sanayi metallerindeki haftalık kayıplar ise şu şekilde gerçekleşti:
- Bakır: %23,4 düşüş
- Çinko: %3,5 düşüş
- Alüminyum: %2,4 düşüş
- Kurşun: %2,2 düşüş
- Nikel: %1,6 düşüş
Petrolde Arz Baskısı, Doğal Gazda Gevşeme
Petrol piyasasında, Rusya-Ukrayna gerilimi ve ABD-AB ticaret anlaşmasının etkileriyle Brent petrol haftalık bazda yüzde 2,5 yükseldi. Fakat zayıf istihdam verisinin küresel talebi olumsuz etkileyeceği endişesiyle Cuma günü yüzde 3,47 gerileyerek haftayı 69,08 dolardan kapattı. Doğal gaz fiyatları ise ABD-AB enerji işbirliğinin uzun vadede arzı artıracağı beklentisiyle haftayı yüzde 0,9 düşüşle tamamladı.
Tarım Emtialarında Karışık Seyir
Tarım emtialarında hafta boyunca karışık bir görünüm hakimdi. Rusya’nın buğday üretim ve ihracat beklentilerini yukarı çekmesi, fiyatlar üzerinde baskı oluşturdu. Chicago Ticaret Borsası’nda işlem gören ürünlerdeki haftalık değişimler şöyle oldu:
- Mısır: %2,9 yükseliş
- Buğday: %4 düşüş
- Soya Fasulyesi: %3,2 düşüş
- Pirinç: %2,9 düşüş
- Kahve: %3,8 düşüş
- Pamuk: %2,7 düşüş
- Şeker: %0,6 düşüş
- Kakao: %9,7 düşüş