ABD-Rusya Arasında Tırmanan Nükleer Denizaltı Gerilimi
ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Federasyonu Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dimitri Medvedev arasında yaşanan karşılıklı açıklamalar, iki ülke arasındaki tansiyonu zirveye taşıdı. Medvedev’in, Trump’ın ifadelerini “savaşa doğru atılan adımlar” olarak nitelendirmesinin ardından, ABD Başkanı 1 Ağustos’ta iki nükleer denizaltının “gereken yere” konuşlandırıldığını açıkladı. Bu gelişme, küresel çapta endişe yaratırken, iki süper gücün nükleer denizaltı kapasitelerini tekrar dünya gündeminin merkezine oturttu.
ABD Deniz Kuvvetleri ve Nükleer Tehdit İnisiyatifi (NTI) gibi kaynaklardan derlenen bilgilere göre, ABD’nin 71, Rusya’nın ise 64 denizaltısı bulunuyor. Bu filoların nükleer kapasiteleri ve teknolojik özellikleri, olası bir çatışmanın seyrini belirleyecek en kritik unsurlar arasında yer alıyor.
ABD’nin Denizaltı Filosu ve Yetenekleri
Amerikan donanmasının envanterindeki 71 denizaltıdan 14’ü nükleer silah taşıma kapasitesine sahipken, 53’ü nükleer güçle çalışmaktadır. Filo, dört ana sınıftan oluşmaktadır: Ohio, Los Angeles, Seawolf ve Virginia.
Ohio Sınıfı Denizaltıları
Bu sınıf, ABD’nin nükleer caydırıcılığının bel kemiğini oluşturur. 1974-1997 arasında üretilen 14 balistik füze denizaltısı (SSBN), her biri 20 fırlatma tüpüne sahiptir. Bu denizaltılar, Trident 2 D5 Balistik Füzeleri ile 12.000 kilometre mesafedeki hedefleri vurabilir. Toplamda 1120 savaş başlığı taşıma kapasitesine sahiptirler. Ayrıca, bu sınıftaki 4 denizaltı, 154 adede kadar Tomahawk seyir füzesi taşıyabilen güdümlü mermili nükleer tahrikli denizaltılara (SSGN) dönüştürülmüştür.
Los Angeles Sınıfı Denizaltıları
23 adet nükleer tahrikli taarruz denizaltısından (SSN) oluşan bu sınıf, çok yönlü görevler için tasarlanmıştır.
- Silahlar: Tomahawk füzeleri ve MK-48 torpidoları
- Özellikler: Mayın döşeme, 12 dikey fırlatma tüpü, 4 torpido tüpü
- Menzil: Tomahawk füzeleri ile karadaki hedeflere 1600 km, MK-48 torpidoları ile deniz hedeflerine 50 km
Seawolf Sınıfı Denizaltıları
Los Angeles sınıfından daha sessiz ve hızlı olan Seawolf sınıfı, sadece 3 adet üretilmiştir. Yüksek maliyeti nedeniyle programı 1995’te sonlandırılmıştır. Bu denizaltılar, 8 torpido tüpünden Tomahawk füzeleri ateşleyebilir ve 50’ye kadar silah taşıyabilir. Karadaki hedeflere 1600 km, denizdeki hedeflere ise 50 km menzile sahiptir.
Virginia Sınıfı Denizaltıları
Los Angeles sınıfının yerini alması planlanan bu modern sınıf, 23 SSN’den oluşur. Gelişmiş “fly-by-wire” kontrol sistemine sahip olan Virginia sınıfı, istihbarat toplama ve özel operasyonlarda da kullanılabilir. Taşıma bloğuna göre 12 ya da 40 Tomahawk füzesi ve yaklaşık 25 MK-48 torpidosu taşıyabilir.
Rusya’nın Denizaltı Filosu ve Yetenekleri
NTI raporlarına göre Rus donanması, 16’sı balistik füze denizaltısı (SSBN) olmak üzere toplam 64 denizaltıya sahiptir.
Delfin Sınıfı Denizaltıları
1985-1992 arasında üretilen 7 adet Delfin sınıfı SSBN, her biri 4 savaş başlığı taşıyabilen Sineva füzeleri ile 8.300 ila 11.500 km menzile ulaşabilir.
Kalmar Sınıfı Denizaltıları
1970’lerin sonunda üretilen bu sınıftan günümüzde sadece bir tanesi aktiftir. 16 balistik füze taşıma kapasitesine sahip olan bu denizaltılar, 6.500 ila 9.000 km menzildeki hedefleri vurabilir.
Borei Sınıfı Denizaltıları
Rus donanmasının en modern balistik füze denizaltıları olan Borei sınıfı, 8 adetle filonun önemli bir parçasını oluşturur.
- Füze Kapasitesi: 16 Bulava balistik füzesi
- Özellik: Çoklu nükleer başlık sistemi
- Menzil: 8.000 ila 9.300 km
Ayrıca bu sınıfın güdümlü füzeler için tasarlanmış Borei-K versiyonu da bulunmaktadır.
Antey Sınıfı Denizaltıları
8 adet SSGN’den oluşan Antey sınıfı, 24 adet Grani gemisavar füzesi taşıyabilir ve 600 km menzile sahiptir.
Yasen Sınıfı Denizaltıları
Hem SSN hem de SSGN olarak görev yapabilen bu modern sınıftan henüz bir adet aktif hizmettedir. Kalibr, Oniks ve Zircon hipersonik füzeleriyle 1000 km’ye varan menzillerde kara ve deniz hedeflerini imha edebilir.
Diğer Sınıflar
Rus donanmasında ayrıca Shchuka ve Shchuka B sınıfı SSN’ler, Proje 945/945A sınıfı titanyum gövdeli SSN’ler ve 23 adet dizel-elektrik saldırı denizaltısı (SSK) bulunmaktadır. Bu dizel-elektrik denizaltılar, seyir füzeleriyle 2.500 km’ye kadar menzildeki hedefleri vurabilme yeteneğine sahiptir.