ABD ve Rusya Arasında Nükleer Denizaltı Gerilimi
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Rusya arasındaki siyasi tansiyon, eski ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dimitri Medvedev’in karşılıklı sert açıklamalarıyla tırmanışa geçti. Trump’ın, iki nükleer denizaltının stratejik olarak “gereken yere” konuşlandırıldığını duyurması, iki süper gücün nükleer denizaltı kapasitelerini yeniden gündeme taşıdı.
Medvedev’in, Trump’ın açıklamalarını “savaşa doğru atılan adımlar” olarak nitelendirmesinin ardından gelen bu hamle, küresel endişeleri artırdı. ABD Deniz Kuvvetleri ve Nükleer Tehdit İnisiyatifi (NTI) verilerine göre, ABD filosunda 71, Rusya filosunda ise 64 denizaltı bulunuyor. Bu durum, iki ülkenin deniz altındaki nükleer güç dengesini merak konusu haline getiriyor.
ABD’nin Nükleer Denizaltı Filosu
ABD donanmasının envanterindeki 71 denizaltının 14’ü nükleer silah taşıma kapasitesine sahipken, 53’ü nükleer güçle çalışmaktadır. Amerikan denizaltıları; Ohio, Los Angeles, Seawolf ve Virginia olmak üzere dört ana sınıfa ayrılmaktadır.
Ohio Sınıfı Denizaltılar
1974-1997 yılları arasında üretilen 14 adet “Ohio sınıfı” balistik füze denizaltısı (SSBN), her biri 20 fırlatma tüpüne sahiptir. Füze başına 4 savaş başlığı ile bu denizaltılar toplamda 1120 savaş başlığı taşıma kapasitesine ulaşır. Taşıdıkları Trident 2 D5 Balistik Füzeleri ile 12 bin kilometre mesafedeki hedefleri vurabilen bu denizaltılar, çoklu nükleer başlık sistemiyle tek atışta birden fazla hedefi imha edebilir. Bu sınıftaki dört denizaltı ise 154’e kadar Tomahawk seyir füzesi taşıyabilen güdümlü mermili nükleer tahrikli denizaltıya (SSGN) dönüştürülmüştür.
Los Angeles Sınıfı Denizaltıları
23 adet nükleer tahrikli taarruz denizaltısından (SSN) oluşan “Los Angeles sınıfı”, Tomahawk füzeleri ve MK-48 torpidoları ile donatılmıştır. Mayın döşeme kabiliyetine de sahip olan bu denizaltılar, 12 dikey fırlatma tüpü ve 4 torpido tüpü barındırır. 1600 km menzilli Tomahawk füzeleriyle kara hedeflerine, 50 km menzilli MK-48 torpidolarıyla deniz hedeflerine saldırabilir.
Seawolf Sınıfı Denizaltıları
Los Angeles sınıfına göre daha sessiz ve hızlı olan “Seawolf sınıfı”, 3 adet nükleer taarruz denizaltısından oluşur. 8 torpido tüpünden Tomahawk füzeleri ateşleyebilen bu sınıf, 50 adede kadar silah taşıyabilir. Yüksek maliyeti nedeniyle üretim programı 1995’te durdurulmuştur.
Virginia Sınıfı Denizaltıları
Los Angeles sınıfının yerini alması hedeflenen “Virginia sınıfı”, 23 SSN’den oluşmaktadır. Gelişmiş “fly-by-wire” kontrol sistemine sahip bu denizaltılar, istihbarat toplama ve özel operasyonlarda kullanılabilir. Taşıma bloklarına bağlı olarak 12 ya da 40 Tomahawk füzesi ve yaklaşık 25 MK-48 torpidosu taşıyabilirler.
Rusya’nın Nükleer Denizaltı Filosu
NTI raporlarına göre Rusya’nın filosunda 16 balistik füze denizaltısı (SSBN) bulunmaktadır. Rus denizaltıları farklı sınıflarda çeşitli yeteneklere sahiptir.
Delfin Sınıfı Denizaltıları
1985-1992 arasında üretilen 7 adet “Delfin sınıfı” denizaltı, her biri 4 savaş başlığı taşıyabilir. Sineva füzeleriyle 8.300 ila 11.500 km menzildeki kara hedeflerini vurabilmektedir.
Kalmar Sınıfı Denizaltıları
1970’lerin sonunda üretilen bu sınıftan günümüzde sadece biri aktiftir. 16 balistik füze taşıma kapasitesine sahip olup, 6.500 ila 9.000 km menzildeki hedeflere saldırabilir.
Borei Sınıfı Denizaltıları
Rusya’nın en modern SSBN’lerinden olan 8 adet “Borei sınıfı” denizaltı, 16 Bulava balistik füzesi taşıyabilir. Bu füzeler, 8.000 ila 9.300 km menzile sahiptir ve çoklu nükleer başlık sistemi barındırır.
Antey, Yasen ve Shchuka Sınıfları
Rus donanmasında ayrıca 8 “Antey sınıfı” SSGN, hem SSN hem de SSGN olarak görev yapabilen 1 “Yasen sınıfı” ve SSN kategorisindeki 10 “Shchuka” ve “Shchuka B” sınıfı denizaltı bulunmaktadır. Bu denizaltılar Kalibr, Oniks ve Zircon gibi çeşitli seyir füzeleriyle 600 ila 2.000 km arasında değişen menzillerde kara ve deniz hedeflerini vurabilme yeteneğine sahiptir.
Dizel-Elektrik Saldırı Denizaltıları
Rus donanması ayrıca 23 adet dizel-elektrik saldırı denizaltısı (SSK) ile konvansiyonel gücünü desteklemektedir. Bu araçlar, seyir füzeleriyle 2.500 km’ye kadar olan hedefleri vurabilir.