Genç Siyasetçinin Gözünden Çevrimiçi Şiddet
2021 yılında İtalyan siyasetine atılan Giulia Fossati, göç, ırkçılık ve feminizm gibi konulardaki görüşlerini sosyal medyada paylaşmaya başladığında, çevrimiçi varlığının ağır bir bedeli olacağını fark etti. Şu anda Milano yakınlarındaki Pavia’da, merkez sol Partito Democratico’nun (Demokratik Parti) kadın üye temsilcisi olarak görev yapan Fossati, karşılaştığı durumu “İnternette büyük bir şiddet var” sözleriyle özetliyor.
Euronews Next’e konuşan Fossati, “Özellikle feminizmden bahsettiğimde çok sayıda yorum alıyorum,” diyerek “Mutfağa git” ya da “Aptal kapa çeneni” gibi cinsiyetçi tepkilerle karşılaştığını belirtiyor.
Henüz İtalyan siyasetinde tanınmış bir isim olmamasına rağmen, Fossati’nin maruz kaldığı taciz ve hakaretler genellikle cinsiyetini ve yaşını hedef alıyor. “Beni bir yetişkinden daha az inandırıcı, daha az savunulabilir gösterecek şekilde ‘genç kadın’ diye hitap ediyorlar,” diyerek deneyiminin münferit olmadığını vurguluyor.
Araştırma Ortaya Koydu: Saldırılar Kimlik Temelli
Politics and Gender dergisinde yayımlanan yeni bir hakemli çalışma, Fossati’nin deneyimini bilimsel verilerle destekliyor. Araştırmaya göre, kadın siyasetçilerin sosyal medyada kimlik temelli saldırılara maruz kalma olasılığı erkek meslektaşlarına göre anlamlı ölçüde daha yüksek.
Araştırmacılar, Almanya, İspanya, İngiltere ve ABD’deki politikacılara yönelik, o dönemde Twitter olarak bilinen X platformundaki 23 milyondan fazla gönderiyi analiz etti. Bulgulara göre, kadın ve erkek siyasetçiler benzer sayıda çevrimiçi saldırıya uğrasa da, saldırıların niteliği farklılaşıyor. Erkekler daha çok genel hakaretlerle hedef alınırken, kadın siyasetçilere yönelik saldırılar genellikle görünüşleri, cinsiyetleri, etnik kökenleri veya kişisel özellikleri üzerinden yapılıyor.
“Nezaketsiz” Tweetler Neleri Kapsıyor?
Çalışmada “nezaketsiz” olarak tanımlanan içerikler şunları içeriyor:
- Nefret söylemi ve toplumsal cinsiyet kalıp yargıları
- Dışlayıcı dil kullanımı (“kadınlar siyaset yapmak yerine evde oturmalı” gibi)
- Bireysel haklara yönelik tehditler
- İsim takma ve karakter saldırıları (“yalancı”, “hain”)
- Kabalık, alaycılık ve aşağılayıcı ifadeler
- Büyük harflerle yazarak bağırma veya kışkırtıcı içerikler
Araştırmacılar, bu tür çevrimiçi saldırıların kadınların dijital alandaki varlıklarını kısıtlamalarına ve onları siyasi kariyer hedeflerinden caydırmalarına neden olabileceği konusunda ciddi uyarılarda bulunuyor.
Sorunun Kökeni: Toplumsal ve Teknolojik Faktörler
Viyana’daki Orta Avrupa Üniversitesi’nden toplumsal cinsiyet çalışmaları profesörü Andrea Peto, çalışmanın yapay zeka kullanımının nüansları kaçırabileceğini belirtse de genel bulguların şaşırtıcı olmadığını ifade ediyor. Peto’ya göre, güç ve siyaset tarihsel olarak erkeklerle ilişkilendirildiği için, kadınların bu alana girmesi düşmanlıkla karşılanabiliyor.
Peto, “Kadınların özel alanda olması bekleniyor ve bu ayrımı sorgulayanlar, erkekler tarafından yönetilen kamusal alanda bir tür disipline etme eylemiyle karşı karşıya kalıyor,” diyor.
Oxford Üniversitesi’nden teknoloji ve düzenleme profesörü Sandra Wachter ise sorunun teknolojik ve ekonomik boyutlarına dikkat çekiyor. “Teknoloji genellikle bir ayna görevi görür,” diyen Wachter, toplumdaki mevcut ayrımcılıkların teknolojiyle daha da büyüdüğünü belirtiyor. Ayrıca, sosyal medya platformlarının iş modellerinin, kullanıcıları öfkeli ve sansasyonel içeriklerle daha uzun süre platformda tutarak reklam geliri elde etmeye dayandığını ekliyor.
Çözüm Arayışları ve Dijital Hizmetler Yasası
TikTok gibi platformlar yapay zeka ile içerik denetimi yaparken, Meta gibi şirketler bu alandaki çabalarını azalttı. Uzmanlar, yapay zekanın alaycı ve nüanslı yorumları yakalamakta yetersiz kalabileceği konusunda uyarıyor. Avrupa Birliği’nin Şubat 2024’te yürürlüğe giren Dijital Hizmetler Yasası (DSA), tüketicilerin çevrimiçi haklarını korumayı amaçlasa da, uzmanlar büyük teknoloji şirketlerinin kurumsal hesap verebilirliğinin hala düşük kaldığını savunuyor.
İtalya’da ise Giulia Fossati, bu sorunla kendi yöntemleriyle mücadele ediyor. Başlangıçta nefret yorumu yapanlarla tartışmaya girse de, artık ironik yanıtlar vermeyi tercih ediyor. Fossati, saldırılara rağmen motivasyonunu koruduğunu ve çevrimiçi nefretin tüm gerçeği yansıtmadığını belirterek, “İnsanlar ne kadar iyi olduğunu yazmıyor, bu yüzden genellikle olumsuz yorumlar öne çıkıyor” diyor.