Doğal Tuzlar Gerçekten Daha mı Sağlıklı?
Son dönemlerde popüler olan ve şeflerin gösterişli sunumlarla yemeklere eklediği deniz tuzu, pembe kaya tuzu ve fleur de sel (tuz çiçeği) gibi “gurme” tuzlar, sıradan sofra tuzlarına göre daha sağlıklı oldukları yönünde bir algı yarattı. Ancak uzmanlar bu konuda farklı görüşlere sahip.
İngiliz “Guardian” gazetesine demeç veren beslenme uzmanı Sonia Pombo, bu yaygın kanıya katılmıyor.
“Aşırı tuz tüketiminin tansiyonu yükselttiği bilimsel bir gerçektir. Bazı markalar ürünlerinin daha sağlıklı olduğunu iddia etse de, bu tuzlardaki potasyum ve magnezyum gibi minerallerin miktarı oldukça düşüktür. Eğer mineral alımı hedefleniyorsa, meyve ve sebze tüketmek çok daha etkilidir. Asıl önemli olan, genel tuz alımını azaltmaktır. Özellikle ekmek ve hazır soslar gibi ürünlerdeki gizli tuzlara karşı dikkatli olunmalıdır.”
Uzman Görüşü: ‘Azı Karar Çoğu Zarar’
Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. İsmail Gürbak, doğal tuzların sağlık faydalarının abartıldığı görüşünde:
“Pembe Himalaya tuzu, kaya tuzu ve deniz tuzu gibi ‘doğal’ olarak pazarlanan tuzların daha sağlıklı olduğu algısı yaratılıyor. Fakat bu tuzların içerdiği potasyum veya magnezyum seviyeleri çok düşüktür ve kalp-damar sağlığı açısından sofra tuzuna kıyasla kanıtlanmış bir üstünlükleri yoktur. Bu mineralleri almak için tuz tüketimini artırmak, yüksek sodyum alımına yol açarak faydadan çok zarar getirebilir. Türkiye’de kişi başı günlük ortalama tuz tüketimi 14.8 gramdır. Bu rakam, Dünya Sağlık Örgütü’nün önerdiği 5 gramlık üst sınırın neredeyse üç katıdır. Tüketimimizin en büyük kaynakları ise ekmek, yemeklere eklenen tuz ve işlenmiş gıdalardır. Hangi türü seçerseniz seçin, tuzu azaltmak esastır. Çünkü fazla tuz; hipertansiyon, inme ve kalp yetersizliği gibi ciddi hastalıklarla doğrudan ilişkilidir. ‘Hangi tuz daha iyi?’ sorusunun tek bir cevabı var: Az tuz.”
Rafine Edilmemiş Tuzlar Bir Alternatif Olabilir mi?
Diyetisyen Ersin Özdemir ise rafine edilmemiş tuzların kullanımını destekliyor ancak miktar konusunda uyarıyor:
“Ben her zaman rafine edilmemiş, doğal kaynaklardan elde edilen tuzları öneriyorum. Çünkü rafine tuzlara beyazlatıcı olarak alüminyum veya topaklanmayı engellemek amacıyla siyanür bazlı katkı maddeleri eklenebilmektedir. Ambalajda daha çekici görünmeleri için başka kimyasallar da kullanılabiliyor. Bu nedenle kaya tuzu, Himalaya tuzu, okyanus ve kaynak tuzları daha iyi bir seçenektir. Bu, pazardan hormonlu elma yerine hormonsuz olanı seçmeye benzer. Ancak unutulmamalıdır ki, tuzun büyük bir kısmı ister sofra tuzu ister kaya tuzu olsun, sodyum klorürdür. Doğal tuzlarda sodyum oranı biraz daha düşük olabilir ama bu fark anlamlı değildir. Asıl mesele dengeyi kurmaktır. Tuzun doğal olanı tercih edilmeli ama mutlaka ölçülü kullanılmalıdır.”