Trump’tan Gündem Yaratan Vaat: Gümrük Vergisi Gelirleri Halka Dağıtılabilir
Eski ABD Başkanı Donald Trump, ithalata yönelik uygulanan yüksek gümrük vergilerinden elde edilen gelirlerin, düşük ve orta gelirli Amerikalı vatandaşlara “temettü” olarak dağıtılabileceği yönündeki planıyla ekonomi ve siyaset gündemine oturdu. Bu açıklama, hem seçmenler hem de ekonomi çevrelerinde geniş yankı buldu.
“Halka Nakit Dağıtımı Yapabiliriz”
New Jersey’deki golf kulübünde gazetecilere açıklamalarda bulunan Trump, planını şu sözlerle duyurdu: “Orta ve alt gelir grubu vatandaşlar için bir çeşit nakit dağıtımı yapabiliriz. Bu bir temettü gibi olabilir.” Trump, ithal ürünlere uygulanan gümrük tarifeleri sayesinde ABD Hazinesi’nin rekor düzeyde gelir elde ettiğini ve bunun “ülke tarihinin en büyük kazançlarından biri” olduğunu savundu.
ABD’nin Kasası Gümrük Vergileriyle Doluyor
The New York Times’ın haberine göre, Trump döneminde başlatılan yeni tarifeler Çin, Almanya, Türkiye ve Hindistan gibi 69 ülkeyi kapsıyor. Oranları %15 ile %50 arasında değişen bu vergiler sayesinde, yalnızca 2025 yılının ilk yedi ayında ABD’nin gümrük gelirleri 152 milyar dolara ulaştı. Bu rakam, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla neredeyse iki katlık bir artış anlamına geliyor. Uzmanlar, mevcut tarifelerin devam etmesi durumunda ABD’nin önümüzdeki 10 yıl içinde 2 ila 3 trilyon dolar arasında ek gelir elde edebileceğini öngörüyor.
Vergilerin Faturasını Kim Ödüyor?
Ancak bu politikanın bir de diğer yüzü var. Yale Budget Lab tarafından yapılan bir araştırmaya göre, gümrük tarifeleri Amerikalı ailelere yıllık ortalama 3 bin 800 dolar ek maliyet getiriyor. Özellikle düşük gelirli hanelerin alım gücünde yıllık 2 bin doları aşan bir kayıp yaşandığı belirtiliyor. Washington Center for Equitable Growth‘un verileri de vergilerin asıl yükünün tüketicilere yansıdığını gösteriyor.
Öte yandan, Deutsche Bank‘ın analizlerine göre ithalat maliyetlerindeki artış, üreticilere %4.5 oranında yansıyor. Bu durumun hem enflasyonu tetiklediği hem de istihdam piyasası için bir tehdit oluşturduğu ifade ediliyor.
‘Trump Ekonomisi’ ve Uygulanan Tarifeler
Trump’ın temettü dağıtma planı, “Trump ekonomisi” olarak adlandırılan yaklaşımın yeni dönemde nasıl şekilleneceğine dair ipuçları veriyor. Trump tarafından imzalanan kararnameye göre, çeşitli ülkelere farklı oranlarda gümrük vergisi uygulanması planlanıyor. İşte bazı ülkeler ve öngörülen vergi oranları:
- Hindistan: %25
- Endonezya: %19
- Irak: %35
- İsrail: %15
- Malezya: %19
- Norveç: %15
- İsviçre: %39
- Suriye: %41
- Tayvan: %20
- Vietnam: %20
- Türkiye: %15
