Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK), finansal işlemlerde şeffaflığı artırmak ve kayıt dışı ekonomiyle mücadele etmek amacıyla para transferlerine yönelik yeni bir düzenleme taslağı hazırladı. Hazırlanan tebliğ taslağı ile EFT, havale ve nakit işlemlerde beyan zorunluluğu getirilmesi hedefleniyor.
FATF Standartları ile Uyum Hedefleniyor
MASAK Başkanlığı tarafından hazırlanan ve görüşe açılan yeni tebliğ taslağı, Türkiye’nin Mali Eylem Görev Gücü (FATF) standartlarına uyumunu güçlendirme amacı taşıyor. Bu düzenleme, suç gelirlerinin aklanmasının ve yurt dışına kaçırılmasının önlenmesi ile kayıt dışı ekonomiyle mücadelede etkinliği artırmayı hedefliyor. Taslak, FATF üyesi ülkelerdeki benzer uygulamalar dikkate alınarak şekillendirildi. Finansal kuruluşların bu kapsamda daha sıkı tedbirler alması gerekecek.
Yeni düzenlemeye göre finansal kuruluşlar, müşterilerinin nakit işlemlerini daha yakından izleyecek. Müşteri profiliyle uyumsuz, olağan dışı büyüklükteki veya sık tekrar eden işlemlere özel bir dikkat gösterilmesi zorunlu hale gelecek.
EFT ve Havalelerde Açıklama Zorunluluğu
Bankalar ile ödeme ve elektronik para kuruluşları, müşterilerine para transferi yaparken işlemin amacını belirtmeleri için çeşitli seçenekler sunacak. Bu seçenekler arasında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından belirlenen standart başlıkların yanı sıra şu ifadeler de zorunlu olarak yer alacak:
- Gayrimenkul alım ödemesi
- Motorlu taşıt alım ödemesi
- Borç verme-ödeme
- Hediye-bağış-yardım
- Vergi-resim-harç
- Tazminat-sigorta
- Avukatlık-danışmanlık-müşavirlik
- Sağlık
- Kripto-dijital varlık
- Şans oyunları-bahis
- Eğlence-sosyal medya ödemeleri
Eğer bu seçenekler dışında “diğer” veya “bireysel ödeme” gibi somut bilgi içermeyen bir seçenek tercih edilirse, kullanıcıdan en az 20 karakterlik bir açıklama yapması istenecek. Bu açıklama yapılmadığı takdirde para transferi işlemi gerçekleştirilemeyecek.
Nakit İşlemlerde Kademeli Beyan Sistemi
Finansal kuruluşlar, belirli tutarları aşan nakit işlemlerde müşterilerden kademeli olarak bilgi ve beyan talep edecek.
İşte Yeni Kurallar ve Limitler
- 200 bin TL ile 2 milyon TL arası: Bu tutar aralığındaki nakit işlemlerde, müşterinin işlem mahiyetini sunulan seçeneklerden birini işaretleyerek beyan etmesi gerekecek. “Diğer” gibi genel bir seçenek seçilirse minimum 20 karakterlik açıklama istenecek.
- 2 milyon TL ile 20 milyon TL arası: Bu aralıktaki işlemler için müşteriden “Nakit İşlem Beyan Formu” doldurması talep edilecek.
- 20 milyon TL üzeri: İşlem tutarı 20 milyon TL’yi aştığında, Nakit İşlem Beyan Formu’na ek olarak, paranın kaynağını ispatlayan detaylı açıklamalar ve dayanak belgeler de sunulmak zorunda olacak.
Finansal kuruluşlar, müşteriden talep edilen bu bilgi, belge veya açıklamaları alamadığı durumlarda işlemi gerçekleştirmeme yükümlülüğüne sahip olacak.
Yeni Düzenleme Ne Zaman Yürürlüğe Girecek?
Görüşe açılan tebliğ taslağının 1 Ocak 2026 tarihinde yürürlüğe girmesi planlanıyor. MASAK, taslağın geliştirilmesi için ilgili tarafların görüş ve önerilerini bekliyor. Katkıda bulunmak isteyenler, görüşlerini 18 Ağustos 2025 tarihine kadar ‘gorus@masak.gov.tr’ e-posta adresine iletebilirler.