Gezegenin Yıllık Kredisi Tükendi: Dünya Limit Aşım Günü 24 Temmuz
Küresel Ayak İzi Ağı’nın her yıl yaptığı hesaplamalara göre, insanlığın doğanın o yıl için sunduğu kaynakları tükettiği tarih olan Dünya Limit Aşım Günü, bu yıl 24 Temmuz olarak belirlendi. Bu tarih, gezegenimizin bize sunduğu bir yıllık ekolojik bütçeyi bitirdiğimizi ve yılın geri kalanında gelecek nesillerin kaynaklarından borçlandığımızı gösteriyor. Sürdürülebilir bir gelecek için hem bireysel hem de toplumsal düzeyde acil adımlar atılması gerektiği konusunda uzmanlar uyarıyor.
“100 Yıldan Kısa Sürede Kaynaklar Bitebilir”
Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Üsküdar Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Çevre Sağlığı Programı Başkanı Öğretim Üyesi Dr. Ahmet Adiller, mevcut tüketim alışkanlıklarının devam etmesi durumunda, dünyanın doğal kaynaklarının 100 yıldan daha kısa bir sürede tamamen tükenebileceği tehlikesine dikkat çekti.
Dr. Adiller, “Dünya Limit Aşım Günü, doğanın bize o yıl için sunduğu doğal kaynakları tükettiğimiz günü ifade ediyor. Bildiğimiz gibi, aslında doğal kaynaklar sonsuz değil. Bunların doğa içerisinde, yıl içerisinde yenilenme oranları var. Maalesef biz günümüzde artık bu yenilenme hızını aşmış durumdayız ve yılı bitirmeden bize ayrılan kaynakları tüketip önümüzdeki yıllardan, nesillerden tüketmeye başlıyoruz” dedi.
Limit Aşım Günü Her Geçen Yıl Daha Erkene Çekiliyor
Bu yılki Limit Aşım Günü’nün geçen yıla kıyasla 8 gün daha geriye geldiğini vurgulayan Dr. Adiller, bu endişe verici eğilimin 1970’lerden bu yana devam ettiğini belirtti. “1970’lerden beri her 10 yılda bir ay öne gidiyor. Yani 1970’li yıllarda aralık ayındaydık. 1980’lerde kasım ayına, 1990’lı yıllarda ise ekim ayına geldik” şeklinde konuştu. Pandemi dönemindeki kısıtlamalarla üretimde yaşanan geçici yavaşlamanın ardından tüketim hızının tekrar arttığını ifade eden Adiller, “Maalesef kaldığımız yerden, yine 2025 yılında da bu sayacı daha öne almaya, kaynakları daha hızlı tüketmeye devam ediyoruz” diye ekledi.
Türkiye’nin Durumu ve Gelişmiş Ülkelerle Karşılaştırma
Türkiye’nin Limit Aşım Günü geçen yıl 11 Haziran iken, bu yıl 18 Haziran olarak kaydedildi. Dr. Adiller, Türkiye’nin kaynak kullanımında bir miktar iyileşme olsa da hala dünya ortalamasının gerisinde kaldığını vurguladı. Gelişmiş ülkelerin doğal kaynakları çok daha erken tükettiğini belirten Adiller, ABD gibi ülkelerin mart ayında, Almanya, Fransa, İtalya gibi Avrupa ülkeleri ile komşularımız Bulgaristan ve Yunanistan‘ın da Türkiye’den çok daha önce limitlerini aştığı bilgisini paylaştı.
Çözüm Bireyde Başlıyor: Neler Yapılabilir?
Doğal kaynakların sürdürülebilirliği için sorumluluğun sadece hükümetlerde olmadığını, bireylerin de harekete geçmesi gerektiğini belirten Dr. Adiller, “Çoğu kişi bununla alakalı hükümetlerin ya da devletlerin bazı uygulamalar yapmasını istiyor ama aslında değişim direkt kişide, bireyde başlıyor” dedi. Enerji tüketiminin azaltılması ve israfın önlenmesi için bireysel olarak alınabilecek bazı önlemleri şöyle sıraladı:
- Toplu Taşımayı Tercih Etmek: Özel araç kullanımı yerine toplu taşıma araçlarını kullanmak, karbon ayak izini önemli ölçüde azaltır.
- Alternatif Ulaşım Yöntemleri: Kısa mesafeli seyahatlerde uçak yerine tren gibi daha çevre dostu alternatifleri değerlendirmek.
- Gıda İsrafını Önlemek: Tüketilecek kadar gıda satın almak ve gıda atıklarını en aza indirmek.
- Enerji Verimliliği: Ev ve iş yerlerinde enerji tasarruflu cihazlar kullanmak ve gereksiz enerji tüketiminden kaçınmak.