Türkiye’nin Ormanları Kül Oldu: Yangınların Faturası Ağır
Türkiye’de bu yıl yaşanan orman yangınları, binlerce hektarlık alanı küle çevirirken geride devasa bir ekonomik ve ekolojik enkaz bıraktı. Toplamda çıkan 4 bin 477 yangında, yaklaşık 56 bin futbol sahası büyüklüğündeki alana denk gelen 70 milyon ağaç yok oldu. Yangınların yüzde 96’sının insan kaynaklı olması, felaketin boyutunu daha da trajik hale getiriyor. Anız yakmanın yanı sıra ormanlara bilinçsizce atılan cam şişeler ve sigara izmaritleri gibi atıklar, bu büyük yıkımın başlıca nedenleri arasında yer alıyor.
Atık Yönetimi ve Atıktan Enerji Üreticileri Derneği (TAYED) Başkanı Ali Rıza Öner, yangınların söndürülmesi ve yanan alanların rehabilitasyonu için harcanacak toplam tutarın 350 milyon dolar (14,2 milyar TL) olarak hesaplandığını açıkladı.
İnsan İhmali Yangınları Tetikliyor
TAYED Başkanı Ali Rıza Öner, konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede insan faktörünün altını çizdi.
“Türkiye, 2025 yazında da orman yangınlarıyla zorlu bir mücadele veriyor. Yangınların ardındaki nedenler incelendiğinde, doğal olaylardan çok insan kaynaklı ihmaller öne çıkıyor. Cam şişeler, plastik çöpler ve sigara izmaritleri gibi sıradan atıklar, yazın kavurucu sıcaklarında yangın tetikleyicisine dönüşüyor.”
Öner, cam ve plastik atıkların kuru ve rüzgârlı orman ortamında birer bomba gibi davrandığını belirtti. Ocak-Temmuz 2025 döneminde gerçekleşen 4 bin 477 yangında toplam 40 bin hektar alanın yandığını ve bu alanın 56 bin futbol sahası büyüklüğüne eşdeğer olduğunu ifade etti. Hektar başına 1.000 ila 2.500 ağaç düştüğü varsayıldığında, yaklaşık 70 milyon ağacın küle döndüğü tahmin ediliyor.
Yangınların Ekonomiye Maliyeti: 14.2 Milyar TL
Orman Genel Müdürlüğü’nün verileri ve güncel enflasyon oranları dikkate alındığında, yangınların Türkiye ekonomisine toplam zararının 350 milyon dolar (14,2 milyar TL) olduğu hesaplanıyor. Bu maliyet, hem söndürme operasyonlarını hem de rehabilitasyon çalışmalarını kapsıyor.
Müdahale ve Rehabilitasyon Giderleri
Yangınlarla mücadelede kullanılan kaynaklar ve maliyetler şu şekilde sıralanıyor:
- Hava ve Kara Gücü: 27 uçak, 105 helikopter, 14 İHA, 25 bin personel ve 6 bin kara aracı görev yaptı.
- Operasyon Detayları: Hava filosu 8 bin 884 sorti yaparak 29 bin 575 ton su bıraktı.
- Kiralama Bedelleri: Uçak ve helikopterlerin saatlik kiralama ücretleri 5 bin ila 15 bin dolar arasında değişiyor.
- Söndürme Maliyeti: Personel giderleri, yakıt, bakım ve diğer masraflarla birlikte yalnızca söndürme operasyonlarının maliyetinin 6-8 milyar TL olduğu tahmin ediliyor.
- Ağaçlandırma Maliyeti: Orman Genel Müdürlüğü’ne göre 1 hektar alanın yeniden ağaçlandırılması 196 bin TL’dir. Bu durumda, 40 bin hektarlık alanın ağaçlandırılması için gereken bütçe 7,8 milyar TL‘yi bulmaktadır.
Önlem Çağrısı: “Ormana Çöp Bırakma”
TAYED Başkanı Ali Rıza Öner, yangını önlemenin bir çöpü toplamak kadar basit olabileceğine dikkat çekerek önemli bir çağrıda bulundu.
“Bir cam şişe bir ormanı, bir izmarit milyonlarca canlıyı yok edebilir. ‘Ormana çöp bırakma, gördüğün çöpü topla, yangın riskini 112’ye bildir, sıfır atık kültürünü doğada da uygula’ çağrısını yapıyoruz.”