Kış Uykusu Genleri İnsan Sağlığında Devrim Yaratabilir
Bilim insanları, memelilerde kış uykusuyla bağlantılı olan ve insanlarda da mevcut genleri keşfetti. Bu önemli bulgu, tip 2 diyabetin tedavisi veya felç sonrası nöroproteksiyon gibi alanlarda yeni tıbbi tedavilerin kapısını aralayabilir.
Kış Uykusunun Sunduğu ‘Süper Güçler’
Araştırmanın arkasındaki isimlerden Utah Üniversitesi genetik profesörü Christopher Greg, kış uykusunun biyolojik faydalarını vurguluyor.
“Kış uykusu, bir dizi biyolojik açıdan önemli süper güçler sunar.”
Örnek olarak sincaplar, kış uykusuna girmeden önce hızla kilo almalarını sağlayan, insüline karşı tersine çevrilebilir bir direnç geliştirebiliyor. Bu direnç, kış uykusu süresince giderek azalıyor. Profesör Greg’e göre, bu mekanizmanın çözülmesi, tip 2 diyabetin temel özelliği olan insülin direncinin tedavisinde çığır açabilir.
Beyin Hasarını Önleyen Doğal Mekanizma
Kış uykusuna yatan hayvanlar, kan akışındaki ani değişimlerin yol açabileceği sinir sistemi hasarlarına karşı kendilerini koruma yeteneğine sahiptir. Greg, bu durumu şöyle açıklıyor:
“Uykudan uyandıklarında, beyinleri yeniden kanlanıyor, bu da normalde felç gibi büyük hasara neden olur, ancak bu hayvanlar bu hasarı önlemek için yöntemler geliştirmişler.”
Araştırma ekibi, insanlardaki benzer genlerin aktive edilmesinin aynı koruyucu faydaları sağlayabileceğine inanıyor.
Bilimsel Çalışmaların Detayları
Science dergisinde yayımlanan iki ayrı makalede, araştırma ekibi kış uykusuyla ilişkili genleri kontrol eden temel mekanizmaları tanımladı. Çalışmada, kış uykusuna yatan ve yatmayan hayvanlar arasındaki genetik farklar ortaya konuldu. Bu bulgular daha sonra fareler üzerinde yapılan laboratuvar deneyleriyle test edildi ve mekanizmalar ortadan kaldırıldı.
Bulgular İnsanlar İçin Geçerli Olabilir mi?
Çalışmanın yazarları, bu genlerin memeliler arasında büyük farklılıklar göstermediğini, bu nedenle elde edilen bulguların insanlar için de geçerli olabileceğini belirtiyor. Temel ayrım, bu genlerin ne zaman ve nasıl etkinleştirilip devre dışı bırakıldığında yatıyor. Ancak California Üniversitesi’nden fonksiyonel genomik uzmanı Joana Kelly, sürece temkinli yaklaşıyor:
“İnsan DNA’sına aynı değişiklikleri yapmak o kadar basit değil.”