MIT’den Kuantum Fiziğini Sarsan Yeni Çift Yarık Deneyi
Kuantum fiziğinin temel taşlarından olan ve en gizemli deneylerinden biri olarak kabul edilen çift yarık deneyi, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde (MIT) gerçekleştirilen yenilikçi bir yaklaşımla tekrarlandı. Bilim insanları, tek tek izole edilmiş atomlar kullanarak ışığın davranışının gözlem koşullarına bağlı olduğunu bir kez daha kanıtladı. Bu sonuçlar, Albert Einstein‘ın konuyla ilgili teorilerinin geçerli olmadığını yeniden ortaya koydu.
Atomlar Arası Boşluklar ‘Yarık’ Olarak Kullanıldı
MIT’deki araştırmacılar, deneyi gerçekleştirmek için 10.000’den fazla atomu mikrokelvin gibi ultra düşük sıcaklıklara kadar soğuttu. Ardından bu atomlar, lazerler yardımıyla kristal benzeri bir düzende hassas bir şekilde konumlandırıldı. Her atomun arasında yeterli mesafe bırakılarak, ışığın bu yapıdan geçerken atomlar arasındaki boşlukları, klasik deneydeki fiziksel yarıklar gibi kullandığı tespit edildi.
Einstein’ın Gözlem Teorisi Neden Geçersiz?
Albert Einstein, tarihteki ünlü düşünce deneyinde, ışığın hangi yarıktan geçtiği bilgisinin parçacığın davranışını bozmadan ölçülebileceğini savunmuştu. Bu amaçla yaylı ekranlar gibi mekanik düzenekler önermişti. Ancak MIT ekibinin modern deneyi, bu fikrin neden çalışmayacağını gösteriyor. Araştırmacılar, kritik faktörün yaylar gibi mekanik unsurlar değil, atomların kuantum doğasından kaynaklanan “bulanıklık” olduğunu vurguladı.
Kuantum Mekaniği, Einstein’a Karşı Zaferini Pekiştirdi
Bu deney, Einstein ile Niels Bohr arasında yıllarca süren meşhur tartışmaların merkezindeki bir konuyu yeniden gündeme getirdi. Sonuçlar, kuantum mekaniğinin öngörülerinin doğruluğunu bir kez daha teyit ederken, Einstein’ın “gözlem, sistemi bozmaz” şeklindeki tezini kesin olarak çürüttü.
Araştırmacılar, “Yıllar sonra bile, kuantum mekaniğinin öngörüleri hâlâ hem şaşırtıcı hem de en doğru modelleri sunuyor” diyerek, bu deneyin klasik fizik anlayışına güçlü bir meydan okuma olduğunu belirtti.