Küresel piyasalar, Amerika Birleşik Devletleri’nde açıklanan istihdam verilerinin beklentilerin altında kalmasıyla artan ekonomik yavaşlama endişeleriyle karışık bir seyir izliyor. Bu hafta, ABD Başkanı Donald Trump’ın ticaret politikaları, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) olası faiz indirimi ve tırmanan jeopolitik risklerin piyasa fiyatlamalarında belirleyici olması bekleniyor.
ABD Piyasalarında Belirsizlik ve Endişeler Artıyor
ABD’de açıklanan makroekonomik veriler genel olarak ekonominin gücünü koruduğuna işaret etse de, son gelen istihdam raporu bu iyimserliği gölgeledi ve belirsizlikleri artırdı.
İstihdam Verileri Hayal Kırıklığı Yarattı
Yapılan açıklamaya göre, ABD’de tarım dışı istihdam Temmuz ayında yalnızca 73 bin kişi artarak beklentilerin oldukça altında kaldı. İşsizlik oranı ise yüzde 4,1’den 4,2’ye yükseldi. Ayrıca, Mayıs ve Haziran aylarına ait istihdam verilerinde yapılan toplam 258 bin kişilik aşağı yönlü revizyonlar, endişeleri daha da derinleştirdi. Haziran ayında 147 bin olarak açıklanan artış, 14 bine revize edildi.
Trump, Fed ve Jeopolitik Gerilimler
Başkan Trump’ın gümrük vergileri konusundaki hamleleri ve politikalarının yarattığı belirsizlik, şirketlerin ileriye dönük plan yapmasını zorlaştırıyor. Zayıf istihdam verileri, Fed’in Eylül ayındaki toplantısında faiz indirimine gideceği beklentilerini güçlendirdi. Para piyasalarında faiz indirimi ihtimali yüzde 80’in üzerine çıktı.
Analistler, faiz indirimi beklentilerine rağmen ABD ekonomisinin ivme kaybedeceği endişesiyle küresel risk algısının arttığını belirtiyor. Başkan Trump ise zayıf veriler sonrası istatistikten sorumlu yetkilinin görevden alınması talimatını verdi ve şu yorumu yaptı:
“Bence bugünkü istihdam verileri Cumhuriyetçileri ve beni kötü göstermek için hileliydi.”
Bu durum, ABD’de kamu kurumlarının bağımsızlığına ilişkin tartışmaları alevlendirdi. Diğer yandan, ABD ile eski Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev arasındaki nükleer silah restleşmesi, piyasalardaki risklerin en başına yerleşti. Bu gelişmelerle Cuma günü endekslerde sert düşüşler yaşandı:
- Dow Jones endeksi: %1,23 kayıp
- S&P 500 endeksi: %1,60 kayıp
- Nasdaq endeksi: %2,24 kayıp
ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,24’e gerilerken, dolar endeksi 98 seviyesine indi. Altının ons fiyatı ise 3.360 dolardan işlem görüyor.
Avrupa Borsaları Haftayı Negatif Tamamladı
Avrupa’da, ABD ile varılan ticaret anlaşmasına rağmen gümrük tarifelerinin gelecekteki etkilerine dair belirsizlikler devam ediyor. Euro Bölgesi’nde Temmuz ayı TÜFE yıllık bazda yüzde 2 artarken, imalat sanayi PMI Almanya’da 49,1 ile daralma sinyali verdi. Piyasaların gözü bu hafta İngiltere Merkez Bankası’nın (BoE) faiz kararında olacak. Beklentiler, BoE’nin politika faizinde indirime gideceği yönünde.
Geçen haftaki kapanışlar şu şekildeydi:
- İngiltere FTSE 100: %0,7 kayıp
- Almanya DAX 40: %2,47 kayıp
- Fransa CAC 40: %2,91 kayıp
- İtalya FTSE MIB 30: %2,55 kayıp
Asya Piyasalarında Japonya Hariç Pozitif Seyir
Asya borsaları, Fed’in faiz indirimi beklentilerinin artmasıyla Japonya hariç pozitif bir seyir izliyor. ABD ekonomisine dair endişeler risk iştahını düşürse de, Asya piyasaları Fed’in genişlemeci adımlarını fiyatlıyor. Ancak Japonya’da, ABD ile yapılan anlaşmaya rağmen ticaret politikalarındaki belirsizlikler nedeniyle satış baskısı hakim. Kapanışa yakın Nikkei 225 endeksi yüzde 1,5 değer kaybederken, Çin, Hong Kong ve Güney Kore borsaları artıda seyretti.
Borsa İstanbul ve Yurt İçi Piyasalar
Cuma günü alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,04 değer kazancıyla 10.746,98 puandan tamamladı. Dolar/TL ise Cuma günkü yatay seyrin ardından yeni haftaya yüzde 0,1 artışla 40,6750 seviyesinden başladı.
Analistler, BIST 100 endeksinde 10.850 ve 10.950 puanın direnç, 10.650 ve 10.550 seviyelerinin ise destek konumunda olduğunu belirtiyor. AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi’ne göre, ekonomistler Temmuz’da TÜFE’nin yüzde 2,34 artacağını ve yıllık enflasyonun yüzde 33,90’a gerileyeceğini tahmin ediyor.
Piyasaların Bu Hafta Takip Edeceği Veriler
- 10.00 Türkiye, Temmuz ayı TÜFE
- 10.00 Türkiye, Temmuz ayı Yİ-ÜFE
- 11.30 Euro Bölgesi, Ağustos ayı Sentix yatırımcı güven endeksi
- 17.00 ABD, Haziran ayı fabrika siparişleri
- 17.00 ABD, Haziran dayanıklı mal siparişleri
