Microsoft Araştırması: Yapay Zeka Çağında Güvende Olan ve Risk Altındaki Meslekler

Yapay Zeka ve Meslekler Üzerine Kapsamlı Microsoft Araştırması

Microsoft Research, “Yapay Zekâ ile Çalışmak: Üretken Yapay Zekânın Meslekler Üzerindeki Etkilerinin Ölçülmesi” başlıklı dikkat çekici bir araştırma yayımladı. Bu çalışma, üretken yapay zekanın meslekler üzerindeki etkilerini gerçek kullanıcı davranışları üzerinden derinlemesine inceliyor.

Araştırmanın temelini, yapay zekâ sohbet robotu ‘Microsoft Bing Chat Copilot’ ile gerçekleştirilen 200 binden fazla kullanıcı konuşması oluşturdu. Bu konuşmalarda kullanıcılar, yapay zekâdan ‘Bir matematik formülünü çözmeme yardım et’ gibi işleriyle ilgili çeşitli görevlerde destek talep etti. Elde edilen veriler, ABD’deki mesleki özellikleri ve çalışan gereksinimlerini içeren ‘O*NET Sistemi’ veritabanı ile karşılaştırıldı. Bu eşleştirme sayesinde, yapay zekanın hangi görevlerde ne kadar etkili olduğu, bir mesleğin görevlerinin ne kadarını destekleyebildiği ve kullanıcı beklentilerini ne ölçüde karşıladığı gibi kritik kriterler üzerinden bir analiz yapıldı.

Uzmanlar Değerlendiriyor: Uzmanlaşma ve Duygusal Zeka Öne Çıkıyor

Uzmanlar, araştırmanın özellikle üniversite tercihi yapacak adaylar için önemli bir rehber niteliği taşıdığını vurguluyor.

Prof. Dr. Berat Bir: “Uzmanlaşmak Önemli Olacak”

Marmara Üniversitesi Kariyer Merkezi Koordinatörü Prof. Dr. Berat Bir, sonuçları şöyle yorumluyor:

“Listeye göre özellikle inşaat, sağlık, enerji ve çevre alanlarında yeni pozisyonların ön planda olduğunu söylemek mümkün. Örneğin meslekler sadece inşaat ustası olarak tanımlanmamış, kazık çakıcısı, çatı ustalığı, boya badana gibi ayrı ayrı sınıflandırılmış. Bu durum ileride uzmanlaşmanın önemli hale geleceğini ortaya çıkarıyor. Mühendislik dalları hâlâ avantajlı. Diğer yandan çalışmadaki tehdit altında olmayan enteresan mesleklerden biri de ‘Flebotomist’ yani ‘kan alma uzmanları’. Ayrıca diş hekimliği alanında yer alan ‘prostodontist’ mesleği de öne çıkıyor. Listeye göre tercümanlar, tarihçiler ile gazeteciler tehdit altında. Bu noktada yapay zekânın masa başında çalışan ve beyaz yaka diye tanımlanan gruptakileri etkileyeceğini ancak el becerisi gerektiren iş alanlarına çok fazla dokunamayacağını söyleyebiliriz.”

Prof. Dr. Aslı Bugay Sökmez: “Zihinsel Hamallıklar Azalıyor”

Kıbrıs Aydın Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aslı Bugay Sökmez ise farklı bir perspektif sunuyor:

“Listeye baktığımızda tehdit altında olmayan mesleklerin ortak noktası açık: Duygusal zekâ, yaratıcılık ve insan etkileşimi. Ancak gençlerin şunu unutmaması gerekir: Yapay zekâ bir kaya gibi önünüzde durmuyor; doğru yaklaşımla arkanızdan esen güçlü bir rüzgâra dönüşebilir. Bürokratik işler, tekrar eden görevler, zihinsel ‘hamallıklar’ azalıyor; bunun yerine beynimizin en gelişmiş bölgesi olan prefrontal korteksi çalıştıran analiz, planlama, strateji ve özgünlük gerektiren beceriler ön plana çıkıyor.”

Yapay Zeka Tehdidi Altında Olmayan Meslekler

1. Kan alma uzmanları (Flebotomistler)
2. Hemşire yardımcıları
3. Tehlikeli madde temizleme çalışanları
4. Yapı yardımcı işçileri (Boyacı, sıvacı vb.)
5. Mumyalayıcılar
6. Tesis ve sistem operatörleri
7. Ağız ve çene cerrahları
8. Otomotiv cam montajcıları ve tamircileri
9. Gemi mühendisleri
10. Lastik tamircileri ve değiştiriciler
11. Prostodontistler
12. Üretim yardımcıları
13. Karayolu bakım işçileri
14. Tıbbi ekipman hazırlayıcıları
15. Paketleme ve doldurma makinesi operatörleri
16. Makine besleyicileri ve boşaltıcıları
17. Bulaşıkçılar
18. Beton ve harç ustaları
19. İtfaiye amirleri
20. Endüstriyel kamyon ve traktör operatörleri
21. Göz hastalıkları teknikerleri
22. Masaj terapistleri
23. Cerrahi asistanlar
24. Lastik üretim işçileri
25. Çatı ustası yardımcıları
26. Gaz ve kompresör istasyonu operatörleri
27. Çatı ustaları
28. Petrol ve gaz sondaj işçileri
29. Temizlik görevlileri (Bina ve ev hizmetleri)
30. Zemin kaplama makinesi operatörleri
31. Orman kesim makinesi operatörleri
32. Motorbot operatörleri
33. Hasta bakım asistanları
34. Parke ve zemin uygulayıcıları
35. Kazık çakma operatörleri
36. Ray döşeme ve bakım makinesi operatörleri
37. Döküm kalıpçıları ve çekirdekçiler
38. Su arıtma tesisi operatörleri
39. Köprü ve kilit operatörleri
40. Tarama operatörleri (Deniz dip temizliği)

Yapay Zeka Tehdidi Altında Olan Meslekler

1. Tercümanlar ve çevirmenler
2. Tarihçiler
3. Yolcu hizmetleri görevlileri
4. Hizmet satış temsilcileri
5. Yazarlar ve edebiyatçılar
6. Müşteri hizmetleri temsilcileri
7. CNC takım tezgâhı programcıları
8. Telefon operatörleri
9. Bilet ve seyahat danışmanları
10. Radyo spikerleri ve anonsçular
11. Borsa memurları
12. Tarım ve ev ekonomisi öğretmenleri
13. Telepazarlamacılar
14. Kapı görevlileri
15. Siyaset bilimcileri
16. Muhabirler ve gazeteciler
17. Matematikçiler
18. Teknik yazarlar
19. Düzeltmenler ve redaktörler
20. Karşılama görevlileri
21. Editörler
22. İşletme öğretmenleri (Üniversite düzeyi)
23. Halkla ilişkiler uzmanları
24. Tanıtım ve ürün tanıtım görevlileri
25. Reklam satış temsilcileri
26. Yeni hesap açma memurları
27. İstatistik asistanları
28. Araç kiralama ve iade memurları
29. Veri bilimcileri
30. Kişisel finans danışmanları
31. Arşivciler
32. Ekonomi öğretmenleri (Üniversite düzeyi)
33. Web geliştiricileri
34. Yönetim analistleri
35. Coğrafyacılar
36. Mankenler
37. Pazar araştırma analistleri
38. Acil durum iletişim görevlileri
39. Santral operatörleri
40. Kütüphane bilimi öğretmenleri (Üniversite düzeyi)