Nadir Kum Zambakları Yok Olma Tehlikesiyle Karşı Karşıya
Türkiye’nin eşsiz endemik bitki türlerinden olan kum zambakları, insan kaynaklı tehditler ve artan yapılaşma nedeniyle varlık mücadelesi veriyor. Aydın’ın Didim, Kuşadası gibi bölgelerinde koruma altındaki alanlarda yaşamını sürdüren bu nadir çiçekler, İzmir’in Selçuk ilçesine bağlı Pamucak sahillerinde ciddi bir tehlike altında. Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD) Başkanı Bahattin Sürücü, Pamucak’taki kum zambaklarının acilen korunması gerektiğini vurguladı.
Antik Kanal İnşaatı Ekolojik Yıkıma Neden Oldu
Bahattin Sürücü, Devlet Su İşleri (DSİ) 2. Bölge Müdürlüğü tarafından yürütülen ‘Antik Kanal Projesi’ inşaatının bölgedeki kumullara ve kum zambaklarına büyük zarar verdiğini belirtti.
“Antik kanal inşaatı sırasında alanın ekolojik özellikleri gözetilmeksizin iş makineleriyle yapılan çalışmalar sonucunda kum zambaklarının önemli bir bölümü tamamen yok edilmiştir. Antik kanalın kuzey bölümünde yetişen kum zambakları, ATV motorlarının tekerlekleri altında, yüzlerce aracın kumulları betonlaştırmasıyla, bilinçsiz ziyaretçiler tarafından ezilip ve koparılmasıyla bu bölgede de tamamen bitmiştir. Şu anda Kum zambaklarının Pamucak bölgesinde en yoğun görüldüğü yerler, antik kanalın güneyindeki araç girişinin olmadığı turistik işletmelerin ön taraflarıdır.”
Ancak Sürücü, bu bölgelerin de plaj ziyaretçilerinin yarattığı çevre kirliliği ve dikkatsiz kullanım nedeniyle tehdit altında olduğunu ekledi.
Koruma Çabaları ve İşbirliği Çağrısı
Selçuk Belediyesi‘nin kendi tesisleri önündeki kum zambaklarını korumak amacıyla alanı ahşap ve sonrasında tel çitlerle çevirerek bilgilendirme tabelası diktiğini belirten Sürücü, bu önlemlerin de yetersiz kaldığını ifade etti.
“Buna rağmen çitlerden içeri girerek tanıtım tabelaları yıkılmış ve kum zambaklarının üzerine atık maddeler atılmaya devam etmektedir. Antik kanalın güneyindeki kumulları ve kum zambaklarını korumak ve bitkinin doğal yoldan çoğalmasını sağlamak için çitle sınırlanması, ahşap yürüme yollarının tasarlanması ve plaja gelen ziyaretçilerin bilinçlendirilmesi gerekmektedir. Doğa Koruma ve Milli Parklar, yerel yönetimler, sivil toplum örgütleri ve turistik işletmeler bir araya gelerek alanın yönetim planını yapmalıdır.”
“Kum Zambaklarını Korumak, Caretta Carettaları Korumaktır”
Bahattin Sürücü, Pamucak sahillerinin korunmasının sadece bir bitki türü için değil, tüm ekosistem için hayati önem taşıdığını vurguladı.
“Pamucak sahillerindeki kıyı kumullarını korumak, kumul bitkilerini, bu bitkiler arasında yuvalanan kuşları ve son yıllarda bu alanlara yuva yapan Caretta Caretta deniz kaplumbağalarını korumak demektir. Pamucak sahilleri dünyaca ünlü Efes antik kentinin ön bahçesi gibidir. Tüm bu doğal zenginlikleri bir bütünlük içinde korumak ve alanı koruyarak kullanmak birlikte mümkündür.”