Pasifik Ateş Çemberi’nde Endişe Verici Sismik Hareketlilik
Dünya üzerindeki depremlerin yaklaşık yüzde 90’ının ve volkanların yüzde 75’inin meydana geldiği, Pasifik Ateş Çemberi olarak adlandırılan sismik kuşakta son dönemde ciddi bir hareketlilik gözlemleniyor. Japonya’dan Şili’ye dek uzanan bu 40 bin kilometrelik devasa hatta, hem yeraltı sarsıntıları hem de volkanik patlamalar endişe verici bir şekilde artış gösteriyor.
Kuril Adaları 7 Büyüklüğündeki Depremle Sarsıldı
Bu hareketliliğin en son örneği, Pazar sabahı Rusya’ya bağlı Kuril Adaları açıklarında meydana geldi. Yerin sadece 10 kilometre altında gerçekleşen 7 büyüklüğündeki deprem, bölgede tsunami alarmına neden oldu. Rusya Acil Durumlar Bakanlığı, sarsıntının ardından Kamçatka kıyıları için acil tsunami uyarısı yayınladı.
Kamçatka’da 600 Yıllık Sessizlik Sona Erdi
Büyük depremin hemen ardından Kamçatka Yarımadası’nda bulunan Krasheninnikov Yanardağı, tam 600 yıl sonra yeniden faaliyete geçti. 2 Ağustos’ta gerçekleşen bu patlamayla birlikte atmosfere 6 bin metre yüksekliğe ulaşan dev bir kül bulutu yayıldı. Bu olaydan yalnızca birkaç gün önce, 30 Temmuz’da ise bölgenin en aktif volkanlarından Klyuchevskoy lav püskürterek gökyüzünü külle kaplamıştı.
Uzmanlar Uyarıyor: Depremler ve Volkanlar Birbirini Tetikliyor mu?
Bu gelişmeler, kısa süre önce Kamçatka açıklarında yaşanan 8.8 büyüklüğündeki megathrust (bindirme) depremi sonrasında meydana geldi. Bilim insanları, derin okyanus tabanındaki bu devasa tektonik hareketlerin, yüzeydeki volkanik sistemleri harekete geçirebileceği teorisi üzerinde duruyor.
Kamçatka Volkanik Patlama Müdahale Ekibi Başkanı Olga Girina, “Birbirine bağlı olabilecek jeolojik süreçlerin zincirini gözlemliyoruz,” diyerek durumun ciddiyetine dikkat çekti.
Havacılık İçin Turuncu Alarm Verildi
Pasifik üzerinde yoğunlaşan kül bulutları, özellikle Kuzey Pasifik hava koridorunu kullanan uçuşlar için büyük bir risk oluşturuyor. Havacılık otoriteleri, havayollarına bölgeden uzak durmaları için turuncu alarm verdi. Rus Bilimler Akademisi de ana depremin haftalarca sürebilecek artçı şoklara ve yeni volkanik faaliyetlere yol açabileceği konusunda uyardı.
Pasifik Ateş Çemberi Nedir?
Pasifik Ateş Çemberi, Pasifik Okyanusu’nu bir yay gibi saran, sismik ve volkanik olarak dünyanın en aktif bölgesidir. Bu kuşak:
- Şili’den başlayıp Japonya’ya, oradan da Güneydoğu Asya ve Yeni Zelanda’ya kadar uzanır.
- Dünyadaki depremlerin yaklaşık %90’ına ev sahipliği yapar.
- Aktif volkanların %75’i bu bölgede yer alır.
Bölgenin bu denli aktif olmasının sebebi, çok sayıda tektonik levhanın bu hatta birbiriyle çarpışması ve birbirinin altına girmesidir. Bu durum, sık sık büyük depremlere, volkanik patlamalara ve tsunamilere zemin hazırlar.
Tarihin En Büyük Felaketlerinin Yaşandığı Bölge
Pasifik Ateş Çemberi, yakın tarihin en yıkıcı doğal afetlerinden bazılarına sahne olmuştur. 2011 Japonya tsunamisi, tarihin en büyük sarsıntısı olan 1960 Şili depremi (9.5 büyüklüğünde) ve 2004 Hint Okyanusu tsunamisi bu bölgede meydana gelmiştir.
ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu’ndan Michael Blanpied, “Depremleri kesin olarak tahmin edemeyiz, ancak riskli bölgeleri önceden tespit ederek hazırlık yapabiliriz,” sözleriyle hazırlıklı olmanın önemini vurguladı.