Özellikle büyük şehirlerde, restoranlardan alışveriş merkezlerine, hatta küçük kahve dükkanlarına kadar her köşe başında vale hizmetiyle karşılaşmak artık sıradan bir durum haline geldi. Çoğu zaman park yeri olmasına rağmen araçlarımızı valelere teslim etmek zorunda kalabiliyoruz. Peki, bu kişilerin yetkinliği veya ehliyet durumu hakkında ne kadar bilgi sahibiyiz? Milyonlarca liralık araçları emanet ettiğimiz bu hizmette, olası bir kaza durumunda ne olacağını hiç düşündünüz mü?
Bu işi profesyonelce yürüten firmaları tenzih ederek, artan vale sayısı ve denetimsizlik, ne yazık ki kaza riskini de beraberinde getiriyor. Yakın zamanda Çeşme’de bir otel valesinin, piyasa değeri yaklaşık 7 milyon TL olan bir aracı duvara çarparak pert etmesi, bu konuyu yeniden gündeme taşıdı. Herkesin aklındaki soru ise aynı: Valenin sebep olduğu hasarları sigorta karşılar mı?
Sigorta Süreci Sanıldığı Kadar Basit Değil
Vale kaynaklı hasarlarda ‘Kaskom var, sigorta öder’ demek ne yazık ki yeterli değil. Süreç, birkaç önemli detayı barındırıyor. Öncelikle, bu tür bir hasar aracın zorunlu trafik sigortası kapsamına girmez; hasarın karşılanabilmesi için mutlaka kasko sigortası olması gerekmektedir. Eğer aracın kaskosu yoksa, durum daha da karmaşık bir hal alıyor.
Vale Hizmetlerinde Yasal Zorunluluklar ve Uygulama
Artan kazalar nedeniyle 2021 yılında yapılan yasal düzenleme ile vale hizmeti sunan işletmelere önemli bir sorumluluk getirildi. Bu düzenlemeye göre, vale firmalarının vale ve garaj sigortası ile 3. şahıs mali mesuliyet sigortası yaptırması zorunlu kılındı. Bu poliçelerin, hizmet verdikleri otel, restoran gibi işletmelerle yaptıkları sözleşmelere eklenmesi gerekiyor. Ancak uygulamada, birçok vale şirketinin bu zorunlu sigortaları yaptırmadığı biliniyor.
Hasar Anında Haklarınızı Nasıl Korursunuz?
Peki, aracınız bir vale tarafından hasara uğratılırsa ne yapmalısınız? İşte adım adım bilmeniz gerekenler:
- Mutlaka Fiş Alın: Aracınızı valeye teslim ederken mutlaka fiş veya makbuz alın. Bu belge, aracınızı kurumsal bir firmaya teslim ettiğinizin kanıtıdır ve sigorta süreçlerinde elinizi güçlendirir.
- Kaskonuz Varsa: Eğer kasko poliçenizde özel bir ‘vale istisnası’ bulunmuyorsa, sigorta şirketiniz hasarın tamamını karşılar. Ardından sigorta şirketi, ödediği hasarı vale firmasının yaptırmakla yükümlü olduğu zorunlu sigortadan tahsil etme yoluna gider (rücu hakkı). Bu nedenle poliçenizi kontrol etmenizde fayda var.
- Kaskonuz Yoksa: Aracınızın kaskosu yoksa, elinizdeki teslim fişi ile doğrudan vale firmasının zorunlu sigortalarına başvurarak hasarınızı talep edebilirsiniz. Fişiniz yoksa hasarı almanız zorlaşabilir.
Kasko ve Zorunlu Sigorta Olmadığında Ne Olur?
En kötü senaryo ise ne aracınızda kasko ne de vale firmasında zorunlu sigortanın olmamasıdır. Bu durumda geriye tek bir seçenek kalıyor: hukuki süreç. Araç sahibi, zararını tazmin edebilmek için hem vale firmasına hem de vale hizmetinin alındığı ana işletmeye (otel, restoran vb.) karşı dava açmak zorunda kalacaktır.
Özetle: Vale Mağduriyeti Yaşamamak İçin Önleminizi Alın
Aracınızı bir başkasına emanet ederken mağdur olmamak için şu adımları izleyebilirsiniz:
- Kapsamlı bir kasko sigortanızın olduğundan ve vale hasarlarını kapsadığından emin olun.
- Aracınızı teslim ederken mutlaka tarih ve saat belirten bir fiş alın.
- Hizmet aldığınız işletmeye veya valeye, yasal olarak zorunlu olan sigortalarının olup olmadığını sormaktan çekinmeyin.