Belçika’dan İsrail’e Yaptırım Hamlesi: AB Bilimsel Araştırma Fonları Askıya Alınabilir mi?

Belçika’dan İsrail’e Yönelik Kritik Destek

Belçika Dışişleri Bakanı Maxime Prevot, ülkesinin, İsrail’in bilimsel araştırmaları destekleyen Ufuk Avrupa programına erişimini sınırlamayı amaçlayan Avrupa Birliği (AB) Komisyonu teklifine destek verdiğini açıkladı. Prevot, bu adımın İsrail hükümetini hedef alan önemli bir yaptırım olabileceğini belirtti.

Bakan Prevot, X hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, “(AB) dönem başkanı Danimarka bu önlem için nitelikli çoğunluğu sağlamayı başarırsa bu, nihayet İsrail hükümetini ve ekonomik çıkarlarını hedef alan ilk somut Avrupa yaptırımı olacak.” ifadesini kullandı.

Yaptırım Çağrısının Sebepleri

Belçika’nın bu kararı desteklemesinin temel nedeni olarak, Tel Aviv yönetiminin Gazze’deki insani durumu iyileştirme konusundaki taahhütlerine uymaması gösterildi. Prevot, AB Komisyonu’na, İsrail’e karşı Ortaklık Anlaşması kapsamında “daha somut önlemlere ilişkin tekliflerini hızla sunması” için çağrıda bulundu.

İnsani yardımların önemine dikkat çeken Prevot, “Gazze’ye insani yardımların tam ve kesintisiz erişimini sağlamak için harekete geçmeliyiz. İsrailli esirlerin akıbeti de büyük endişe kaynağı; koşulsuz serbest bırakılmaları çağrımızı yineliyoruz.” dedi.

Ufuk Avrupa Programı ve Kısıtlamanın Kapsamı

AB Komisyonu, 28 Temmuz’da İsrail’in bilimsel araştırmaların desteklendiği Ufuk Avrupa programına katılımının kısmen askıya alınmasını içeren teklifi üye ülkelere sunmuştu. 2021-2027 dönemi için 95,5 milyar avro bütçesi bulunan program, AB’nin bilim, teknoloji ve inovasyon alanındaki en büyük destek mekanizmasıdır.

  • Askıya Alma Odağı: Kısıtlama teklifi, Ufuk Avrupa bünyesindeki 10,1 milyar avroluk bir program olan Avrupa İnovasyon Konseyi (EIC) Hızlandırıcı Programı‘nı hedefliyor.
  • Karar Süreci: İsrail’in 2021’de katıldığı programdan kısmen çıkarılması için hazırlanan teklifin yürürlüğe girmesi, AB Konseyi’nde üye ülkelerin nitelikli çoğunluğunun desteğine bağlı.