BM Genel Sekreteri Guterres: “Coğrafya Asla Kaderi Belirlememelidir”
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Türkmenistan’ın Avaza turizm bölgesinde düzenlenen “Kıyısı Olmayan Gelişmekte Olan Ülkeler (LLDC) 3. Toplantısı”nda önemli açıklamalarda bulundu. “Ortaklıklar Yoluyla İlerleme Sağlamak” temasıyla gerçekleştirilen toplantının açılışında konuşan Guterres, coğrafi konumun kalkınma fırsatlarını sınırlamaması gerektiğini vurguladı.
Guterres, “Coğrafya asla kaderi belirlememelidir. Ancak Afrika, Asya, Avrupa ve Güney Amerika’daki 32 denize kıyısı olmayan gelişmekte olan ülke için coğrafya, kalkınma fırsatlarını sıklıkla sınırlandırıyor ve eşitsizliği derinleştiriyor” ifadelerini kullanarak mevcut duruma dikkat çekti.
Derinleşen Eşitsizlikler ve Küresel Şokların Etkisi
Genel Sekreter, dünya nüfusunun yüzde 7’sini oluşturan LLDC’lerin küresel ekonomi ve ticaretten sadece yüzde birin biraz üzerinde pay aldığını belirtti. Bu durumu “marjinalleşmeyi sürdüren derin eşitsizliklerin çarpıcı bir örneği” olarak nitelendiren Guterres, LLDC’lerin üçte birinin aynı zamanda kırılganlık ve çatışmalarla mücadele ettiğini söyledi.
Ayrıca, Kovid-19 salgını, iklim felaketleri, tedarik zinciri kesintileri ve jeopolitik gerilimler gibi son dönemdeki küresel şokların, bu ülkeleri Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’nden daha da uzaklaştırdığını kaydetti.
Çözüm Odaklı Yeni Dönem: Avaza Eylem Programı
Bu konferansın engelleri değil, çözümleri tartışmak için bir araya geldiğini belirten Guterres, “Avaza Eylem Programı” ile yeni bir on yıllık iddialı bir dönemin başlatılacağını duyurdu. Guterres, “Birleşmiş Milletler bu çabada sizinle birlikte olmaktan gurur duymaktadır” diyerek BM’nin desteğini yineledi.
Gelecek On Yıl İçin 4 Temel Öncelik
Guterres, önümüzdeki on yılda kolektif eylem için dört temel öncelik belirlediklerini açıkladı:
- Yapısal Dönüşüm ve Ekonomik Çeşitlendirme: LLDC’lerin doğal kaynaklardan insan sermayesine uzanan potansiyelinin, sınırlı finansman ve pazar erişimi nedeniyle kullanılamadığına dikkat çekildi. Katma değerli endüstrilere ve kapsayıcı büyümeye yönelik sürdürülebilir yatırımların önemi vurgulandı.
- Dijital Dönüşüm: Dijitalleşmenin, LLDC’lerin fiziksel engelleri aşarak küresel pazarlara bağlanmasında merkezi bir rol oynayabileceği belirtildi. Bu kapsamda yapay zeka ve Küresel Dijital Sözleşme’nin (GDC) sunduğu yol haritasına işaret edildi.
- Küresel Ticaret Sisteminin Entegrasyonu: LLDC’lerin ham madde tedarikçisi rolünden çıkarak yüksek değerli ürün üreticilerine dönüşmesi gerektiğini belirten Guterres, “Küresel ticaret sistemini, gerçeklerinizi, zorluklarınızı ve hedeflerinizi daha iyi yansıtacak şekilde yeniden şekillendirmeliyiz” dedi. Çok taraflı kalkınma bankalarına yeşil ve sınır ötesi yatırımları artırma çağrısı yapıldı.
LLDC’ler birbirine bağlandığında, tüm bölgeler refaha kavuşabilir.
- İklim Eyleminin Güçlendirilmesi: LLDC’lerin küresel sera gazı emisyonlarının %3’ünden azına neden olmasına rağmen iklim krizinden orantısız şekilde etkilendiğini vurgulayan Guterres, özellikle G20 ülkelerinin emisyon azaltımı konusunda liderlik etmesi gerektiğini söyledi.
“LLDC’lerin Başarısı, 2030 Gündeminin Başarısı İçin Çok Önemli”
Konuşmasının sonunda Guterres, LLDC’lerin başarısının küresel bir başarı anlamına geleceğini belirtti.
LLDC’lerin başarısı, 2030 Gündeminin başarısı için çok önemli. Bilgimiz ve araçlarımız var. Birlikte, denize kıyısı olmayan gelişmekte olan ülkelerin tarihinde yeni bir sayfa açabiliriz; ekonomik entegrasyon, dayanıklılık ve paylaşılan refah.