İsrail’de Yargı Gerilimi: Yüksek Mahkeme, Hükümetin Hamlesini Durdurdu
İsrail’de Yüksek Mahkeme, Başbakan Binyamin Netanyahu hükümetinin Başsavcı Gali Baharav-Miara‘yı görevden alma girişimine geçici olarak engel oldu. The Times of Israel’in haberine göre mahkeme, konuyla ilgili yapılan itirazlar hakkında nihai kararını verene dek görevden alma işleminin yürürlüğe girmeyeceğini açıkladı.
Yüksek Mahkeme, bu kararıyla birlikte Başsavcının hükümet uygulamalarına yönelik direktiflerinin yasal olarak bağlayıcı olduğunu bir kez daha teyit etti. İsrail’de Başsavcı, aynı zamanda hükümetin hukuk denetçisi olarak görev yapmakta ve yürütmenin kararlarının yasalara uygunluğunu denetlemektedir. Bu durum, uzun süredir hükümet ile yargı arasında ciddi bir görüş ayrılığına neden olmaktadır.
Taraflardan Karşılıklı Sert Açıklamalar
Başsavcı Miara: “Görevime Devam Edeceğim”
Kararın ardından İsrail Başsavcısı Gali Baharav-Miara, kabinenin kendisini görevden alma teşebbüsünü “yasa dışı” olarak nitelendirerek görevini sürdüreceğini bildirdi. Üst düzey yargı mensuplarına gönderdiği bir mektupta Miara, şu ifadeleri kullandı:
“Hükümetin politikalarını yasalara uygun şekilde ilerletmesine, yasaları eşit şekilde uygulamasına ve hukukun üstünlüğünü korumasına yardımcı olmaya devam edeceğiz.”
Hükümet Kanadından Tepkiler
Başsavcının görevden alınması önerisini sunan Adalet Bakanı Yariv Levin, hükümetin Miara ile çalışmak istemediğini açıkça belirtti. Levin, Miara’ya hitaben yazdığı mektupta, “Size güvenmeyen ve sizinle etkili bir şekilde iş birliği yapamayan bir hükümete zorla girmeye çalışmaktan kaçınmanız yerinde olur” dedi.
Aşırı sağcı İletişim Bakanı Shlomo Karhi ise sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, Yüksek Mahkeme’nin kararını tanımadığını ilan etti. Karhi, Miara’nın bakanlığında artık istenmeyen kişi olduğunu belirterek şunları söyledi:
“Derhal yerine bir başkası atanmalı! Yasalara uyuyoruz. Yüksek Mahkeme’ye ‘hayır’ diyoruz.”
Krizin Perde Arkası: Tartışmalı Yargı Düzenlemesi
İsrail’de 7 Ekim 2023 saldırılarından önce, 2023 yılı boyunca ana gündem maddesi Netanyahu hükümetinin tartışmalı yargı düzenlemesiydi. Hükümetin, Yüksek Mahkeme’nin yetkilerini kısıtlamayı ve yargıç atamalarında siyasi etkiyi artırmayı hedefleyen paketi; kitlesel sokak protestoları, grevler ve sivil itaatsizlik eylemleriyle karşılanmıştı.
Gazze’ye yönelik saldırıların başlamasıyla ertelenen düzenleme, Ocak 2024’te Yüksek Mahkeme tarafından kısmen iptal edilmişti. Mahkeme, bazı yasaları İsrail’in anayasası olarak kabul edilen temel kanunlara aykırı bulmuştu. Netanyahu hükümeti ise son dönemde yargı teşkilatına yönelik eleştirilerini artırarak yargının yetkilerini sınırlayacak adımlara yeniden başlama sinyalleri vermektedir.