Türkiye’de hem geçim sıkıntısı yaşayan vatandaşlar hem de yatırım için kaynak arayan şirketler uygun maliyetli kredi beklerken, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) bu beklentilerin aksine bir sinyal verdi. TCMB, kredi musluklarının bir süre daha kapalı kalabileceğini ima eden önemli bir araştırma yayımladı.
TCMB Raporu: Kredi Genişlemesi ve Dış Ticaret Açığı
Geçtiğimiz hafta ‘Krediler ve dış ticaret dengesi‘ başlığıyla yayımlanan TCMB Ekonomi Notları blog yazısında, kredi genişlemesinin dış ticaret ve cari denge üzerindeki olumsuz etkileri vurgulandı. Araştırmada şu kritik değerlendirme yapıldı:
Bulgular, toplam kredi kullanımındaki artışların çekirdek dış ticaret açığını artırdığına işaret etmektedir. Kredi ayrımları incelendiğinde hem tüketici hem ticari kredilerdeki artışın dış ticaret dengesini etkilediği görülmektedir.
Kredi Kullanımı ve Altın Yatırımı İlişkisi
Araştırmanın en dikkat çekici bulgularından biri, kredi kullanımı ile altın yatırımı arasındaki güçlü ilişki oldu. Raporda, kullanılan kredilerin önemli bir kısmının altın ithalatına yöneldiği belirtildi.
Toplam kredi kullanımındaki artış, altın ticaret açığını artırmaktadır. Ayrıca hem tüketici hem de ticari kredi kullanımının, altın ticaret dengesini istatistiksel olarak anlamlı bir biçimde etkilediği ortaya konulmaktadır.
Buna karşılık TCMB, tüketici veya ticari kredilerdeki artışların enerji ithalatı dengesiyle arasında bir bağlantı kurulamadığını da tespit etti.
Ekonomist Yorumu: ‘Kredisiz Devam Etmeye Hazır Olun’
Ekonomist Emrah Lafçı, TCMB’nin bu araştırmayı bir mesaj vermek amacıyla yayımladığını belirtti. Lafçı, YouTube kanalındaki değerlendirmesinde durumu şöyle özetledi:
TCMB bu araştırmaları keyfinden paylaşmıyor. Bunlar mesaj içeriyor. Merkez Bankası, bizden kredi genişlemesi beklemeyin, bir süre daha kredisiz gitmeye hazır olun diyor.
Reel Sektör Finansman Arayışında: Nefes Kredisi Tükendi
Piyasada yaşanan kredi sıkıntısı, reel sektörün durumunu gözler önüne seriyor. Faiz oranlarının yüzde 37-38 seviyesinde olduğu Nefes Kredisi‘nde, 30 milyar liralık limitin sadece 20 gün gibi kısa bir sürede tükenmesi, şirketlerin finansmana olan acil ihtiyacını gösterdi. Ekonomim gazetesinin haberine göre, reel sektör temsilcileri Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın kefaletiyle yeni bir kredi paketinin hayata geçirilmesini talep ediyor. Öte yandan, Nefes Kredisi’ne ilişkin bankaların şube başına ayırdığı 1 milyon liralık limitin tek bir işletmenin ihtiyacını bile karşılamadığı yönünde yoğun şikayetler geldiği bildirildi.
