TCMB Temmuz Ayı Raporu: Yıllık Enflasyon Gerilerken Aylık Artışlar Dikkat Çekti
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Temmuz Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu‘nu kamuoyu ile paylaştı. Raporda, yıllık enflasyonun tüm ana gruplarda düşüş gösterdiği belirtilirken, aylık bazda özellikle enerji ve hizmet gruplarındaki fiyat artışlarının öne çıktığı vurgulandı. Gıda fiyatlarındaki istikrarlı ve olumlu seyrin ise devam ettiği kaydedildi.
Rapora göre, gıda fiyatları, işlenmemiş gıda ürünlerindeki düşüşün işlenmiş gıda fiyatlarındaki yükselişle dengelenmesi sayesinde yatay bir seyir izledi. Bu durum, genel enflasyon üzerinde baskıyı sınırlayan bir faktör oldu.
Enerji ve Hizmet Sektörleri Aylık Enflasyonu Yükseltti
Temmuz ayında ana gruplar arasında en belirgin fiyat artışı enerji grubunda yaşandı. Bu artışın arkasındaki temel nedenler şunlardır:
- Doğal gaz tüketici tarifesinde yapılan artış
- Akaryakıt ve tüp gazdaki maktu vergi güncellemeleri
- Akaryakıt fiyatlarına bir önceki aydan yansıyan etkiler
Hizmet grubunda da aylık enflasyon yükselişini sürdürdü. Özellikle fiyat belirleme eğilimi güçlü olan haberleşme, sağlık ve kira gibi alt kalemlerdeki artışlar bu gelişmede belirleyici oldu.
Temel Mallar ve Üretici Fiyatları
Temel mal grubundaki fiyat artışı, Temmuz ayında ivme kaybetti. Bu yavaşlamada, özellikle giyim ve ayakkabı alt grubunda gözlemlenen zayıf seyir önemli bir etken oldu. Üretici fiyatları ise bu dönemde yüzde 1,73 artış gösterirken, yıllık üretici enflasyonu (Yİ-ÜFE) 0,26 puanlık bir azalışla yüzde 24,19 seviyesine geriledi.
Ana Grupların Enflasyona Katkıları Yeniden Şekillendi
Rapora göre, bir önceki aya kıyasla enflasyona olan katkılarda önemli değişimler gözlendi. Gıda ve alkolsüz içecekler grubunun katkısı 0,66 puan, hizmet grubunun katkısı 0,42 puan, temel malların katkısı 0,29 puan ve enerji grubunun katkısı 0,17 puan azaldı. Buna karşın, alkol-tütün-altın grubunun katkısı ise 0,01 puanlık bir artış gösterdi.
Sektörel Fiyat Gelişmeleri Detaylı Analizi
Hizmet Fiyatları
Hizmet fiyatları Temmuz’da bir önceki aya göre yüzde 3,14 artarken, grup yıllık enflasyonu 1,80 puan düşerek yüzde 48,54 oldu. Haberleşme hizmetleri, telefon görüşme ve internet ücretlerindeki artışlarla yüzde 5,67‘lik bir yükseliş kaydetti. Kira enflasyonu ise aylık bazda yüzde 4,68 olarak gerçekleşti.
Temel Mal Grubu
Temel mal grubunda fiyatlar yatay seyrederken, yıllık enflasyon yüzde 20,70‘e düştü. Dayanıklı tüketim mallarında fiyatlar yüzde 1,57 artarken, bu artışta otomobil fiyatlarındaki yüzde 2,01‘lik yükseliş etkili oldu. Giyim ve ayakkabı grubunda ise sezon indirimleri yüzde -6,02 ile belirgin bir düşüşe neden oldu.
Enerji Fiyatları
Enerji fiyatları Temmuz ayında yüzde 7,35 oranında arttı. Grup yıllık enflasyonu ise yüksek baz etkisiyle 3,51 puan azalarak yüzde 41,89‘a geriledi. Doğal gaz tarifesindeki yüzde 26,41‘lik artış bu gruptaki en dikkat çekici gelişme oldu.
Gıda ve Alkol-Tütün Grubu
Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda fiyatlar yatay seyrederken, yıllık enflasyon yüzde 27,95‘e geriledi. İşlenmemiş gıda fiyatları aylık bazda yüzde 2,39 düşerken, işlenmiş gıda fiyatları yüzde 2,18 arttı. Alkol ve tütün ürünleri ise maktu vergi güncellemesi sonrası yüzde 5,69 yükseldi.