Zirai Don Elma Üretimini Vurdu, Fiyatlar Tavan Yaptı
Nisan ayında yaşanan zirai don, o dönemde çiçek açan elma ağaçlarını ciddi şekilde etkiledi. Bu durum, üretimde büyük kayıplara yol açarken, market raflarındaki fiyatlara da hızla yansıdı. Elmanın kilogram fiyatı marketlerde 100 lirayı görürken, ortalama 5-6 adedi bir kilo gelen elmanın tane fiyatı 20 liraya ulaştı.
Üretici Bölgelerinde Büyük Kayıp Var
Önemli elma üretici bölgelerinde yüzde 60-80 arasında değişen zararlar rapor edilirken, önümüzdeki hafta başlayacak olan yeni sezon hasadının da fiyatları düşürmeye yetmeyeceği ifade ediliyor. Piyasa uzmanları, elma fiyatlarının yıl boyunca 90-130 lira bandında seyretmesini bekliyor. İlkbahar dönemindeki soğuk hava ve kar yağışı, 10-12 Nisan tarihlerinde zirai dona dönüşerek elma, kayısı, üzüm, kiraz ve şeftali gibi birçok meyve türünü olumsuz etkiledi.
Üreticiler Endişeli: “Bahçeye Yürüme Mesafesinde Kilosu 90 Lira”
Karaman Ziraat Odası Başkanı Mehmet Bayram, fiyat artışının yıl boyunca daha da hissedileceğini belirtti.
Şu anda sizinle marketin meyve reyonunda konuşuyorum. Bahçeye yürüme mesafesinde bile kilosu 90 lira. Bölge olarak 700 bin ton olan üretimimizin 100-200 bin ton seviyesinde kalacağını tahmin ediyoruz.
Bayram, depodan elma satış fiyatının an itibarıyla 40 lira olduğunu, başlayacak yeni hasadın ise fiyatlara bir çare olmayacağını ekledi ve “Piyasada 100-150 lira aralığında çeşitler satılacaktır diye düşünüyoruz” değerlendirmesini yaptı.
Üretim Tahminleri Endişe Verici Seviyede
Türkiye’nin elma üretimi 2020’den bu yana 4.5 milyon ton seviyesinde seyrederken, zirai don nedeniyle bu sezon rekoltenin 1.5 milyon tona kadar düşeceği tahmin ediliyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ise 2025 yılı için ilk bitkisel üretim tahmininde, elma üretiminin yaklaşık yüzde 40 düşerek 2.7 milyon tonun altına ineceğini öngörmüştü.
Piyasanın Gözü Üretim Lideri Isparta’da
Elma üretiminde lider il olan Isparta’da ağaçların zirai dondan daha az etkilendiği ve kayıp oranının yüzde 30-40 bandında kaldığı belirtiliyor. Bu nedenle piyasaya sürülecek elmanın ağırlıklı olarak Isparta’dan gelmesi bekleniyor. Isparta Ziraat Odası Başkanı Mustahattin Can Selçuk, durumu şu sözlerle özetledi:
Şu anda bile satış fiyatı üreticiden 40 lira. Hasatla bir miktar gevşeme olsa da yüksek raf fiyatının devam edeceğini öngörüyoruz. Genel olarak meyvenin pahalı olduğu ve olacağı bir yıl yaşıyoruz.