Bakan Şimşek’ten Enflasyon ve Büyüme Mesajları
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Londra merkezli Reuters’a verdiği demeçte, Türkiye’nin ekonomik programına dair önemli açıklamalarda bulundu. Şimşek, enflasyonu iki yıl içinde tek haneli rakamlara düşürme hedefine olan bağlılıklarını vurgulayarak, hükümetin bu süreçten taviz vermeyeceğini belirtti. Enflasyonun yıl sonunda Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) yüzde 19 ile 29 arasındaki tahmin aralığında gerçekleşeceğini öngördüğünü ifade etti.
“Yıl sonu enflasyon tahminimizi koruyoruz; enflasyonun düşmesi için gerekli koşullar büyük ölçüde mevcut. Enflasyonun düşmesi öngördüğümüz şekilde ilerliyor. Bizim için önemli olan, bu iyileşmenin kalıcı ve istikrarlı olmasıdır.”
Bakan Şimşek, 2024’te enflasyonun yüzde 20’nin altına ineceğini ve 2027 yılında tek haneli seviyelere ulaşmasını beklediklerini dile getirdi. Resmi verilere göre, tüketici fiyat endeksi geçen yıl mayıs ayında yüzde 75 ile zirve yaptıktan sonra temmuz ayında yüzde 33,5’e gerilemişti.
Kur Üzerindeki Baskı ve Rezerv Satışları
Makalede yer alan iddiaya göre, 19 Mart tarihinde yaşanan siyasi gelişmeler sonrası Türk Lirası’nda ciddi bir değer kaybı yaşandı. Lira’nın bir günde yaklaşık yüzde 12 değer kaybettiği, serbest piyasada Amerikan Doları’nın 42 liraya, Euro’nun ise 45 liraya ulaştığı belirtildi. Ancak gün içinde TCMB’nin müdahaleleriyle kurun gerilediği ifade edildi. 6 Ağustos 2025 tarihi itibarıyla ise doların 40,67 TL, Euro’nun ise 47,13 TL seviyesinde olduğu kaydedildi.
Enflasyon Düşüşü ve Avrupa Karşılaştırması
Enflasyondaki düşüşün arkasında, TCMB’nin rezerv satarak kuru baskılaması ve Türkiye’nin dünyanın en yüksek faiz veren ikinci ülkesi olması gibi faktörlerin yattığı vurgulandı. 2025 Temmuz ayı aylık enflasyonu yüzde 2.06 olarak açıklanırken, bu oranla yıllık enflasyon yüzde 35.05’ten yüzde 33.52’ye geriledi. Ancak bu düşüşe rağmen, Türkiye’deki aylık enflasyonun Avrupa Birliği’ndeki yıllık yüzde 2’lik enflasyondan daha yüksek olması, dar gelirli vatandaşlar için sorunun devam ettiğini gösteriyor. Merkez Bankası’nın politika faizini 300 baz puan indirerek yüzde 43’e çekmesiyle yeni bir gevşeme döngüsünün başladığına dikkat çekildi.
Büyüme ve Kamu Maliyesindeki Zorluklar
Bakan Şimşek, para, maliye, gelir ve arz yönlü politikaların koordinasyonuna dikkat çekerken, ekonomik büyümenin orta vadeli program hedefi olan yüzde 4’ün bir miktar altında kalabileceğini belirtti. Yılın ilk çeyreğindeki yüzde 2’lik büyümeyi “keskin bir ekonomik gerileme değil, geçici bir yavaşlama” olarak nitelendiren Şimşek, bu durumun kamu maliyesi açısından zorlukları beraberinde getirdiğini kabul etti. Ayrıca, yüksek cari açığın da program hedeflerinin altında kalacağını açıkladı.
Bütçe Açığı Hedefleri Aşıyor
Şimşek’in harcamalarda “disiplinli” olunacağı yönündeki iddialarına rağmen, bütçe rakamları farklı bir tablo çiziyor. 2025 yılı bütçesi, bir önceki yıla göre yüzde 49 artırıldı. 2024’te 2,65 trilyon TL olarak öngörülen bütçe açığının GSYH’nin yüzde 6,4’üne denk geldiği hatırlatıldı. 2025 bütçesinde ise giderlerin 14,7 trilyon TL’ye, gelirlerin ise 12,8 trilyon TL’ye çıkarılması planlanırken, 1,9 trilyon TL’lik bir açık öngörüldü. Yılın ilk yarısındaki gerçekleşmelerin, hedeflenen açığın daha da artabileceği riskine işaret ettiği belirtildi.
Ekonomide Dış Finansman Bağımlılığı
Petrol fiyatları, dış ticaret tarifeleri ve işlenmemiş gıda ürünlerinin enflasyon üzerinde yukarı yönlü riskler oluşturduğu ifade edilirken, ekonominin dış finansmana olan bağımlılığının sürdüğü vurgulandı. 2023 ve 2024 yıllarında uluslararası finans kurumlarından sağlanan dış finansmanın toplamda 17,4 milyar dolara ulaştığı belirtildi. Şimşek, Dünya Bankası, İslam Kalkınma Bankası ve Asya Altyapı Yatırım Bankası (AIIB) ile yapılan işbirliği sayesinde önümüzdeki üç yıl içinde 40 milyar doların üzerinde dış finansman hedeflediklerini açıkladı. Ancak bu durumun, küresel finansal dalgalanmalara karşı Türkiye ekonomisinin kırılganlığını artırdığına dikkat çekildi.