Türkiye’nin Zengin Arkeolojik Mirası ve Korunma Çabaları
Türkiye’nin kültürel ve tarihi mirasının korunmasına yönelik önemli adımlar atılıyor. Bu çabaların kökleri, Sultan Abdülhamid Han’ın iradesiyle 1891’de kapılarını açan ve Osman Hamdi Bey‘in öncülüğünde kurumsallaşan Müze-i Hümayun‘a, yani günümüzdeki adıyla İstanbul Arkeoloji Müzesi’ne dayanmaktadır. Bu müze, yalnızca Osmanlı coğrafyasının değil, tüm Doğu’nun ilk modern müzesi olma unvanını taşır.
Cumhuriyetin ilk yıllarında arkeoloji alanındaki çalışmalar, atılan kararlı adımlarla büyük bir ivme kazandı. 1930’lu yıllarda ülke genelinde kurulan yeni müzeler, başlatılan arkeolojik kazılar ve üniversitelerde açılan arkeoloji kürsüleri, bilimsel çalışmaları daha ileri bir seviyeye taşıdı.
Devlet Desteğiyle Tarihe Sahip Çıkılıyor
Günümüzde bu tarihi bayrak yarışı, mevcut tüm imkanlar seferber edilerek sürdürülmektedir. Cumhurbaşkanı Erdoğan, tarih ve kültür mirasını gelecek nesillere aktarma misyonuyla Kültür Bakanlığı, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve tüm arkeoloji camiasıyla birlikte yoğun bir çaba gösterildiğini belirtti. Erdoğan, “Sizlerin alın terinin neticesinde ortaya çıkarılan gizli hazinelerimizin hak ettiği ilgiyi ve değeri görmesi için hiçbir fedakarlıktan kaçınmıyoruz” diyerek bu alandaki kararlılığı vurguladı.
Türkiye Arkeolojide Dünya Lideri Konumunda
Türkiye, arkeolojik faaliyetlerde hem kapsam hem de içerik olarak önemli bir noktaya ulaşmıştır. Yıllık 800’e yaklaşan saha çalışmasıyla ülke, dünya arkeolojisinde zirveye yerleşmiştir. Karada görev yapan kazı ekipleri ve su altında çalışan dalgıç bilim insanları, insanlık tarihine eşsiz katkılar sunmaktadır. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin hem toprak yüzeyi hem de su altı keşiflerinde dünya arkeolojisinde ilk sırada yer aldığını gururla ifade etti.
Öne Çıkan Arkeolojik Çalışmalar
- Mağara kazıları
- Taş Tepeler projesi
- Höyüklerdeki araştırmalar
- Klasik dönem kentlerindeki kazılar
- Ahlat Selçuklu Meydan Mezarlığı çalışmaları
- Malazgirt Savaş Alanı araştırmaları
“Geleceğe Miras” Projesi ile Arkeolojide Yeni Dönem
2023 yılında başlatılan ve Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı arkeoloji çalışması olan “Geleceğe Miras” projesi, bu alanda bir dönüm noktası oldu. Proje sayesinde arkeolojiye ayrılan kaynaklar katbekat artırıldı. Son yedi yılda kazı başkanlıklarının sayısı 151’den 250’nin üzerine çıkarıldı. Sadece 2024 yılında, 2000’den fazla uzman ve 3000’i aşkın çalışanla arkeoloji faaliyetlerine ciddi bir istihdam desteği sağlandı.
Kazı Süreleri 12 Aya Çıkarıldı
Projenin en somut çıktılarından biri, kazı sürelerinde yaşandı. Önceden yaklaşık 90 gün süren ve hazırlık süreçleriyle birlikte 40-50 güne kadar düşen kazı sezonu, sağlanan yeni imkanlarla artık 12 aya çıkarıldı. Bu gelişme, arkeolojik çalışmaların kesintisiz ve daha verimli bir şekilde yürütülmesini sağlıyor.