Kayseri’de, tarihi Kapalı Çarşı’nın altında, varlığından çok az kişinin haberdar olduğu 800 yıllık bir tarih yatıyor. Pervane Bey Medresesi, 1270’li yıllarda Müiniddin Süleyman Pervane tarafından inşa ettirilmiş, ancak 1277’de Moğollar tarafından yıkılarak zamanla toprağın altına gömülmüştür. Üzerine Kapalı Çarşı’nın inşa edildiği bu değerli yapı, 1985’teki restorasyon çalışmaları sırasında tesadüfen keşfedildi.
Medresenin Tarihi ve Keşif Süreci
Tarihçi yazar Mustafa Cingil, medresenin önemine dikkat çekerek, yapının Anadolu’nun en büyük çarşılarından biri olan Kayseri Kapalı Çarşısı’nın, özellikle de Kazancılar Çarşısı’nın hemen altında yer aldığını belirtti. Cingil, “Burası yıllardır toprak altında kalmış çok önemli bir medresedir. Burası ‘Pervane Bey Medresesi’dir” diyerek yapının kimliğini vurguladı.
Moğollar Tarafından Yıkılışı
Medresenin banisi Müinüddin Süleyman Pervane’nin Moğollar döneminde önemli bir devlet adamı olduğunu belirten Cingil, yaşanan siyasi gelişmeler ve isyanlar neticesinde Pervane’nin Moğollar tarafından öldürüldüğünü aktardı.
“Müinüddin Süleyman Pervane, Baybars’la temasa geçiyor. Bunu Moğolların öğrenmesiyle canıyla ödüyor. Şu anda içinde bulunduğumuz medresesi de Moğollar tarafından yıkılıyor. Öyle bir yıkılıyor ki tekrar ihya olması mümkün değil.”
1985 Yılındaki Tesadüfi Keşif
Zamanla şehrin yükselmesiyle toprak altında kalan medrese, yaklaşık 300 yıl sonra üzerine inşa edilen Kapalı Çarşı’nın altında unutuldu. Cingil, keşif anını şöyle anlattı: “Burası 1985 yılında Kapalı Çarşı’nın kuzey tarafı Bayındırlık tarafından restorasyona alınıyor. Bu restorasyon çalışmaları sırasında bir çöküntü oluşmasıyla buranın taşları ortaya çıkıyor. Daha sonra araştırıldığında kayıtlarda sık sık geçen medresenin burası olduğu görülüyor ve burası koruma altına alınıyor. Çok da güzel bir koruma sistemi kurulmuş. Bildiğimiz AVM’lerin garajları gibi üstüne güzel bir tabliye ve ayaklarla sabitlenmiş.”
Turizme Kazandırılması İçin Çağrı
Tarihçi Mustafa Cingil, yapının mevcut haliyle yeniden ayağa kaldırılmasının mümkün olmadığını ancak turizme kazandırılabileceğini savundu.
“Burada birçok kişi bunun ne varlığından haberdar ne de şehrin göbeğinde yer altında böyle bir medresenin olduğundan haberdar. Buranın bir an önce halka ulaşması lazım. Turizme kazandırılması lazım. Şu andaki yapısı buna çok müsait. Çok fazla bir masraf gerektirmeden ortaya çıkarılabilecek, halka açılabilecek bir durumda. 800 yıllık tarihi ve hikayesi de olan bu medrese bir an önce halka açılması gerekmektedir.”
Yaklaşık 8 asırlık bir geçmişe sahip olan bu önemli kültürel mirasın, yapılacak çalışmalarla ziyarete açılarak Kayseri turizmine önemli bir katkı sağlaması hedefleniyor.
