Ekonomik Baskı Altındaki KOBİ’ler Konkordato Yolunda
Türkiye ekonomisinde enflasyonla mücadele kapsamında uygulanan sıkı para politikaları, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeleri (KOBİ) zor durumda bırakıyor. Yüksek faiz oranları ve krediye erişimde yaşanan güçlükler, tekstil, inşaat ve mobilya gibi emek yoğun sektörlerdeki şirketleri finansal bir dar boğaza itmiş durumda.
Konkordato Başvurularında Rekor Artış
CNBC-e’nin haberine göre, 2024 yılının ilk altı ayında konkordato verilerinde endişe verici bir artış gözlemlendi. Geçen yılın aynı dönemine kıyasla istatistikler şu şekilde:
- Geçici mühlet kararı verilen firma sayısı: %108 artışla 1.259’a yükseldi.
- Kesin mühlet kararı verilen firma sayısı: %236 gibi çarpıcı bir artışla 822’ye ulaştı.
- Konkordato talebi reddedilen şirket sayısı: %95 artarak 333 oldu.
- İflasına karar verilen şirket sayısı: %101 artışla 553’e çıktı.
Bu süreçten en çok etkilenen sektörlerin başında ise tekstil, inşaat ve mobilya geldiği belirtiliyor.
“Tüm Sektörel Ekosistemin Geleceği Tehdit Altında”
İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Öksüz, konkordato taleplerindeki artışın sektördeki maliyet baskısı ve finansman sıkıntısının bir yansıması olduğunu vurguladı. Öksüz, üreticilerin sürdürülemez bir mali yapı ile mücadele ettiğini belirtti.
Öksüz, özellikle fason üretim yapan ve öz sermayesi zayıf firmaların daha kırılgan olduğuna dikkat çekerek, asgari ücret maliyetlerindeki artışın enflasyon ve kur oranlarının üzerinde olduğunu, bunun da maliyet baskısını derinleştirdiğini ifade etti. Konkordato ilanlarındaki artışın tüm sektörel ekosistemin geleceğini tehdit ettiğini belirten Öksüz, bu durumun tedarikçiden lojistiğe kadar geniş bir ağı etkilediğini söyledi.
“Zincirleme İflas” Uyarısı
Mevcut ekonomik koşullarda büyük firmaların da korunması gerektiğini belirten Öksüz, “zincirleme iflas” yaşanabileceği uyarısında bulundu. İhracatçılara özel finansman modelleri ve enerji maliyetlerini dengeleyici destek paketlerinin hayati önem taşıdığını vurgulayan İTHİB Başkanı, konkordato sisteminin alacaklıları mağdur ettiğini ve özel sektör alacaklarının da güvence altına alınması gerektiğini dile getirdi.
KOBİ’ler Krizlere Karşı Daha Savunmasız
İstanbul Mobilya, Kağıt ve Orman Ürünleri İhracatçılar Birliği Başkanı Erkan Özkan da mevcut ekonomik koşulların özellikle KOBİ’leri zorladığını ve konkordato başvurularında gözle görülür bir artışa yol açtığını söyledi. Özkan, “Birçok firma üretim kapasitesini düşürmek ya da faaliyetlerini geçici olarak askıya almak zorunda kaldı. Bu tablo çalışanların da ekonomik belirsizlikle karşı karşıya kalmasına neden oldu,” dedi.
Özkan, KOBİ’lerin krizlere karşı daha kırılgan bir yapıda olduğunu; sermaye yetersizliği, düşük finansal esneklik ve sınırlı dış pazar tecrübesi gibi faktörlerin bu durumu pekiştirdiğini ekledi. Ölçek ekonomisine ulaşamayan işletmelerin rekabet gücünün düştüğünü belirten Özkan, firmalara yönelik kurumsallaşma, dijital dönüşüm ve yeni pazarlara erişim gibi alanlarda eğitim ve mentorluk faaliyetlerini artırdıklarını ifade etti.
Konkordato Süreci Nasıl İşliyor?
İflasın eşiğindeki firmalar için bir can simidi olabilen konkordato, şirketlere yasal koruma ve borçlarını yeniden yapılandırma imkanı sunar. Süreç, mahkemenin şirkete toparlanması için ilk etapta 3+2 aylık geçici mühlet vermesiyle başlar. Durumun uygun görülmesi halinde, işletmeye 1 yıllık kesin mühlet tanınabilir. Bu dönemde atanan bir konkordato komiseri, şirketin mali faaliyetlerini denetler.