E-Ticarette Vergi Denetimleri Sıkılaşıyor: KOBİ’ler İçin Yeni Dönem Başladı
2025 yılı itibarıyla Türkiye’de e-ticaret sektörü, daha önce benzeri görülmemiş bir vergi denetimi sürecine girdi. Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), geliştirdiği otomatik analiz sistemleri ile e-ticaret platformları üzerinden satış yapan tüm işletmeleri ve bireysel satıcıları yakından izlemeye aldı. Bu durum, özellikle dijitalleşme sürecini tamamlamamış olan KOBİ’ler için ciddi riskler barındırıyor. Uzmanlar, uyum sağlamayanları yüksek para cezaları ve sürdürülebilirlik sorunlarının beklediği konusunda uyarıyor.
“Geçmiş Yıllara Dönük Ciddi Para Cezaları Kesilebilir”
Konuyla ilgili önemli değerlendirmelerde bulunan BirFatura CEO’su İbrahim Bayır, artık küçük ölçekli işletmelerin de büyük firmalarla aynı titizlikle denetlendiğini belirtti. Bayır, fatura eksikliği veya zamanında düzenlenmeyen irsaliyeler gibi usulsüzlüklerin ciddi yaptırımlara yol açabileceğini ifade etti.
“Artık sadece büyük firmalar değil, küçük ölçekli satıcılar da aynı titizlikle denetleniyor. Ayda birkaç bin lira ciro yapan bir kişi de, milyonluk işlem hacmine sahip bir şirket de, yasal yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmek zorunda. Özellikle kayıt dışı satış şüphesi olan işlemler, anlık tespit edilip inceleniyor. Fatura eksikliği, belge uyuşmazlığı veya zamanında düzenlenmeyen irsaliyeler, geçmiş yıllara dönük ciddi para cezalarına neden olabiliyor.”
“Ağır Yaptırımlar Doğurabilir”
İbrahim Bayır, GİB’nin 2024 verilerine göre e-ticaret sektöründe sadece bir yıl içinde vergisi ödenmeyen 44,5 milyar liralık bir gelir tespit edildiğini hatırlattı. Bu rakamın sektör için bir dönüm noktası olduğunu belirten Bayır, hatalı beyanların sonuçlarının ağır olacağını vurguladı.
“Platform gelirleri, banka hareketleri ve sanal pos işlemleri artık otomatik çapraz kontrol ediliyor. Vergi beyanı ile gerçek gelir arasındaki farklılıklar anında tespit edilebiliyor. Hatalı veya eksik beyanlar, sadece para cezası değil, aynı zamanda geçmişe dönük incelemelerle daha ağır yaptırımlar doğurabiliyor.”
Dijitalleşmeyen İşletmeler Ciddi Risklerle Karşı Karşıya
Dijital altyapıya yatırım yapmayan işletmelerin hem denetimlerde ceza riskiyle hem de operasyonel verimsizliklerle yüzleştiğini belirten Bayır, bu durumun ciddi kaynak kayıplarına yol açtığını söyledi.
“Dijital altyapısı olmayan işletmeler, denetimlerde yüksek ceza riskiyle karşı karşıya kalırken, operasyonel süreçlerinde de ciddi zaman ve kaynak kaybı yaşıyor. e-Fatura ve e-arşiv entegrasyonları sayesinde hata oranı minimuma iniyor, süreçler hızlanıyor ve finansal veriler anlık olarak takip edilebilir hale geliyor. Bu da iş ortakları ve müşteriler nezdinde güveni artırıyor.”
“Hazırlıklı Olanlar Ayakta Kalacak”
Türkiye’de e-ticaret yapan yüz binlerce küçük satıcının hala manuel yöntemler kullandığına dikkat çeken İbrahim Bayır, bu durumun sürdürülebilir olmadığını belirtti.
“Denetimler sıkılaştıkça, manuel yöntemlerle çalışan satıcılar için sürdürülebilirlik imkânsız hale gelecek. Yasal uyumu zamanında sağlayan, gelir-gider takibini dijital ortamda yöneten işletmeler ise rekabette bir adım öne geçecek. Uyum sürecini erteleyenler değil, hazırlıklı olanlar ayakta kalacak.”
Yeni Düzenlemeyle Neler Zorunlu Hale Getirildi?
BirFatura CEO’su İbrahim Bayır, bu yıl yürürlüğe giren yeni düzenlemelerle e-ticaret işletmeleri için getirilen zorunlulukları hatırlattı:
- 2025‘te yürürlüğe giren düzenlemelerle, bir önceki yıl cirosu 500 bin TL ve üzeri olan tüm e-ticaret işletmelerine e-fatura, e-arşiv ve e-defter uygulamalarına geçiş zorunluluğu getirildi.
- Platformlar üzerinden yapılan satışlarda KDV beyanı ve tahsilatı, GİB tarafından otomatik olarak izleniyor. Yanlış veya eksik KDV beyanı, geçmişe dönük ciddi cezalara yol açabiliyor.