Temmuz Ayı Küresel Sıcaklık Raporu: Rekor Seri Durdu Ama Riskler Devam Ediyor
Avrupa Birliği’nin Copernicus İklim Değişikliği Servisi (C3S) tarafından yayınlanan son verilere göre, geride bıraktığımız Temmuz ayı, küresel ölçekte kayıtlara geçen en sıcak üçüncü Temmuz olarak tarihe geçti. Bu sıcaklık, rekorun kırıldığı 2023 Temmuz’una göre 0,27°C, ikinci en sıcak Temmuz olan 2024’e göre ise 0,23°C daha düşüktü. Geçen ayın sıcaklık ortalaması, 1850-1900 sanayi öncesi dönemin 1,25°C üzerinde gerçekleşti. Bu durum, son 25 ay içinde kritik 1,5°C eşiğine ulaşılmayan yalnızca dördüncü ay olduğu anlamına geliyor.
“İklim Değişikliği Durmadı” Uyarısı
C3S Direktörü Carlo Buontempo, rekor sıcaklık serisinin şimdilik durduğunu belirtse de önemli bir uyarıda bulundu:
“Bu durum, iklim değişikliğinin durduğu anlamına gelmiyor. Temmuz ayında aşırı sıcaklar ve seller gibi olaylarla ısınan bir dünyanın etkilerine tanık olmaya devam ettik. Atmosferdeki sera gazı konsantrasyonlarını hızla dengelemediğimiz sürece, sadece yeni sıcaklık rekorları değil, aynı zamanda bu etkilerin daha da kötüleşmesini beklemeli ve buna hazırlıklı olmalıyız.”
Avrupa Genelinde Aşırı Hava Olayları
Temmuz ayı, Avrupa kıtası genelinde en sıcak dördüncü ay olarak kaydedilse de, birçok bölgede rekor sıcaklıklar ve aşırı hava olayları yaşandı.
İskandinavya ve Türkiye’de Kavurucu Sıcaklar
- Fennoscandia: Finlandiya, Kola Yarımadası ve Karelya’yı içeren bu coğrafi bölge, Avrupa’nın en belirgin sıcaklık artışlarını yaşadı.
- Norveç: Kuzey Kutup Dairesi’ndeki bir hava istasyonu, Temmuz’da 13 gün boyunca 30°C’nin üzerinde sıcaklık kaydetti. Ülke genelinde Temmuz, 1901’den bu yana en sıcak üçüncü ay oldu.
- Finlandiya: Ülkede üç hafta boyunca 30°C’yi aşan sıcaklıklar yaşandı. Bilim insanları bunun 1961’den beri kaydedilen en uzun sıcak hava dalgası olduğunu belirtti.
- Türkiye:25 Temmuz‘da Şırnak’ın Silopi ilçesinde ölçülen 50,5°C ile ulusal sıcaklık rekoru kırıldı. Çevre Bakanlığı, ülke genelindeki 132 meteoroloji istasyonunun rekor sıcaklıklar kaydettiğini açıkladı.
- İspanya: Aşırı sıcaklar nedeniyle Temmuz ayında 1.060 kişi hayatını kaybetti. Bu rakam, 2024’e göre %57’lik bir artış anlamına geliyor.
Orta Avrupa’da Seller ve Toprak Kaymaları
C3S verilerine göre Orta Avrupa’nın büyük bölümü, Kuzey Fransa, Doğu İngiltere, Güney İskandinavya ve Kuzey İtalya gibi bölgelerde yağışlar ortalamanın üzerinde seyretti. Bu yoğun yağışlar; Paris, Roma ve Katalonya gibi bölgelerde ciddi sel felaketlerine ve toprak kaymalarına yol açtı. Özellikle Barselona yakınlarına birkaç saat içinde 10 santimetre yağmur düştüğü bildirildi.
Kuraklık ve Sıcaklar Orman Yangınlarını Körükledi
Sıcak ve kuru hava koşulları, özellikle Güney Avrupa’da orman yangını riskini artırdı. İspanya ve Portekiz, birden fazla cephede alevlerle mücadele etti. Portekiz‘de 15 Temmuz itibarıyla 10.768 hektar alan kül oldu. Yunanistan ve Türkiye‘de de binlerce hektarlık alanı etkileyen büyük yangınlar yaşandı. Avrupa Orman Yangınları Bilgi Sistemi’ne göre, bu yıl AB’de yanan toplam alan 353.862 hektarı aştı; bu rakam geçen yılın aynı döneminin iki katından fazla.
Deniz Suyu Sıcaklıkları da Alarm Veriyor
Kara sıcaklıklarının yanı sıra deniz suyu sıcaklıkları da endişe verici seviyelerde. Temmuz ayındaki ortalama deniz sıcaklığı, tarihteki en yüksek üçüncü değer olarak kaydedildi. Özellikle Norveç Denizi, Kuzey Denizi ve Kuzey Atlantik’in bazı bölgelerinde rekor seviyelere ulaşıldı. Portekiz ve İngiltere açıklarında “önemli deniz sıcak dalgaları” yaşandığı ve sıcaklıkların son 20 yılın ortalamasının oldukça üzerine çıktığı rapor edildi.