Amerika Birleşik Devletleri’nin uygulamaya koyduğu yeni gümrük tarifeleri, küresel gübre ticaretinin dinamiklerini yeniden şekillendiriyor. Washington yönetiminin özellikle fosfatlı gübreler başta olmak üzere çeşitli ürünlere getirdiği ek vergiler, hem global fiyatları yükseltti hem de büyük üretici ülkeleri alternatif pazar arayışlarına itti. Bu durum, Türkiye gibi gübrede ithalata bağımlı ülkeler için potansiyel bir fiyat avantajı yaratabilir.
ABD’nin Gümrük Tarifeleri Gübre Piyasasını Nasıl Etkiledi?
Ekonomim’den Evrim Küçük’ün aktardığı bilgilere göre, ABD Başkanı’nın imzaladığı ve yürürlüğe giren yeni düzenleme ile birçok ülkeden ithal edilen gübre ürünlerine ek gümrük vergileri getirildi. Bu vergiler, ABD’nin fosfatlı gübre tedarikinde önemli paya sahip olan ülkeleri hedef alıyor.
- Yüzde 25 Tarife: Tunus
- Yüzde 15’e Varan Tarife: Ürdün ve İsrail
- Yüzde 10 Tarife: Fas, Suudi Arabistan, Mısır, Lübnan ve Avustralya
Bu ülkeler, ABD pazarından dışlanma riskiyle karşı karşıya kalırken, ABD iç piyasasında DAP gübresi fiyatı şimdiden 800 dolar/ton seviyesini geçmiş durumda. Uzmanlar, fiyatlardaki artış eğiliminin süreceğini ve Hindistan gibi diğer büyük alıcıların da bu durumdan etkileneceğini öngörüyor.
Türkiye İçin Bir Fırsat Penceresi mi Doğuyor?
Uygulanan yeni tarifelerin, başta Rusya ve MENA (Orta Doğu ve Kuzey Afrika) bölgesi ülkeleri olmak üzere birçok üreticiyi ABD dışındaki pazarlara yönlendirmesi bekleniyor. Bu noktada Türkiye, coğrafi konumu ve pazar büyüklüğü ile öne çıkan bir aday olarak dikkat çekiyor. Arz fazlasının Türkiye gibi gelişmekte olan pazarlara yönelmesi, ithal gübrede rekabeti artırarak fiyatları aşağı çekebilir.
Tarım sektöründe girdi maliyetlerinin önemli bir kısmını oluşturan gübrede büyük ölçüde dışa bağımlı olan Türkiye için bu gelişme kritik bir önem taşıyor. ABD pazarında yer bulamayan ürünlerin Türkiye’ye yönelmesi, çiftçinin girdi maliyetlerinde geçici de olsa bir rahatlama sağlayabilir.
Rusya’nın Gübre İhracatında Rekor Beklentisi
Rusya’nın küresel pazardaki etkinliğini artırması ve ihracat rekorları kırması bekleniyor.
AB’nin Rus Gübresi İthalatında 20 Ayın Zirvesi
Avrupa Birliği ülkeleri de Rus gübresine olan talebini artırarak son 20 ayın en yüksek ithalat seviyesine ulaştı.
Çin, Gübre İhracatını Daha da Kısıtlıyor
Diğer yandan, bir diğer büyük üretici olan Çin’in gübre ihracatını kısıtlamaya devam etmesi, küresel arz-talep dengesini etkileyen bir başka faktör olarak öne çıkıyor.