Jeofizik uzmanı Prof. Dr. Osman Bektaş, Marmara Denizi’nin deprem potansiyeline ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Harita üzerinden yaptığı değerlendirmede Bektaş, Marmara Denizi’ndeki sarsıntıların neden daha küçük ölçekli olduğunu ve büyük depremlerin neden karada beklendiğini jeofizik verilerle anlattı.
Marmara Denizi’nin Altındaki Jeolojik Hareketlilik
Prof. Dr. Bektaş’ın paylaştığı jeofizik haritaya göre, Marmara Denizi’nin derinliklerinde yer alan sıcak ve yumuşak manto tabakası yüzeye doğru bir yükselme eğilimi gösteriyor. Bu durum, üst katmanda bulunan ve depremleri oluşturan sert sismik kabuğun gerilmesine ve incelmesine neden oluyor. Kabuk kalınlığının yaklaşık 10 kilometreye kadar düştüğü bu bölgede, fay hatları zayıflayarak yavaşça kayıyor. Bu hareket, “creep” olarak adlandırılıyor.
Bu jeolojik yapı nedeniyle Marmara Denizi’ndeki fay hatları, büyük miktarda sismik enerji biriktiremiyor. Sonuç olarak, denizde meydana gelen depremlerin büyüklüğü genellikle 7.0’ın altında kalıyor.
‘Büyük Enerji Birikimi Karada Gerçekleşiyor’
Prof. Dr. Bektaş, karadaki durumun ise tam tersi olduğunu vurguladı. Haritada mavi alanla gösterilen karasal bölgelerde sismik kabuk çok daha kalın (yaklaşık 17 km) ve faylar kilitli bir durumda bulunuyor. Bu kilitlenme, fay hatları üzerinde muazzam bir enerji birikimine zemin hazırlıyor. Biriken bu enerji, 7’den büyük depremler oluşturma potansiyeli taşıyor.
Bektaş, 20. yüzyılda meydana gelen depremlerin dağılımının da bu teoriyi desteklediğini belirtti. Veriler, denizde daha küçük, karada ise daha büyük depremlerin yaşandığını gösteriyor.
Prof. Dr. Osman Bektaş’ın Analizi
Marmara Denizinde yerin sıcak MANTO kısmı (kırmızı alan) yükselince üstde deprem oluşturan SİSMİK KABUK gerilip incelmiş (yaklaşık 10 km), faylar zayıflamıştır (creep). Sonuç: Karada (mavi alan) 17 km derinliğe kadar kilitli ve deprem enerjisi biriktiren faylar M >7 depremi üretirken; Marmara Denizinde 10 km derinlikte kısmen sürüklenen (creep) faylar M<7 depremlerini üretmiştir. 20. Yüzyıl depremlerinin haritadaki dağılımı yukarıdaki teoriyi doğrular niteliktedir.
Bu analiz, Marmara’nın depremsellik gizemini jeofizik verilerle açıklamayı amaçlıyor.
