Yeşilay’dan Çarpıcı Rapor: Bağımlılıkların Ekonomik Faturası Ağır
Türkiye Yeşilay Cemiyeti, ülke ekonomisini derinden etkileyen sigara, alkol, şans oyunları ve uyuşturucu bağımlılığının maliyetini gözler önüne seren kapsamlı bir rapor yayımladı. “Bağımlılık Ekonomisi: Türkiye’de Sigara, Alkol, Şans Oyunları ve Uyuşturucu Bağımlılığının Ekonomik Maliyeti” başlıklı araştırma, bağımlılıkların yıllık maliyetinin devasa boyutlara ulaştığını ortaya koyuyor. Rapor; bireysel harcamalar, sağlık giderleri, kamu maliyesine etkiler ve iş gücü kayıplarını detaylı bir şekilde analiz ediyor.
Raporun bulguları, Yeşilay Genel Merkezi’nde düzenlenen bir toplantıyla kamuoyuna duyuruldu. Toplantıya Türkiye Yeşilay Cemiyeti Genel Başkanı Doç. Dr. Mehmet Dinç, Yeşilay Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Seyithan Ahmet Ateş ve Yeşilay Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Hüseyin Hayri Nuroğlu katıldı.
“Bağımlılık, İnsanın Kendi İçine Yerleştirdiği Bir Düşmandır”
Yeşilay Genel Başkanı Doç. Dr. Mehmet Dinç, bağımlılığın hem bireysel hem de toplumsal bir felaket olduğuna dikkat çekti:
“Bir insanın ve bir toplumun başına gelebilecek en kötü şey bağımlılıktır. Bir insan bağımlı olduğunda kendi içine bir düşman yerleştirmiştir. O düşman, her türlü onu yıkan, kalıcı zararlar bırakan bir etkendir. Bu yüzden hiçbir insanın bu sıkıntıyı yaşamasını istemiyoruz. Ancak mesele sadece bireysel değildir. Bağımlı olan insan sadece kendisine değil, başta yakın çevresi olmak üzere tüm topluma ciddi zararlar verebilir.”
Yıllık Maliyet 78 Milyar Dolar: Bu Parayla Neler Yapılabilirdi?
Yeşilay Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Seyithan Ahmet Ateş, bağımlılıkların Türkiye ekonomisine olan 78 milyar dolarlık yıllık maliyetinin büyüklüğünü çarpıcı örneklerle açıkladı. Ateş, bu rakamın Türkiye’nin yıllık enerji ithalat maliyeti olan 65 milyar dolardan bile daha yüksek olduğunu vurguladı.
“Aslında biz her yıl enerji ithalatına harcadığımız paradan daha fazlasını bağımlılık sektöründe maalesef harcıyoruz. Bu 78 milyar dolar ile neler yapılabileceğini düşündüğümüzde ise tablo daha da netleşiyor:
- Yüksek Hızlı Tren: 15 bin kilometre yüksek hızlı tren hattı inşa edilerek ülkemizin tüm şehirleri birbirine bağlanabilir.
- Şehir Hastaneleri: Türkiye’nin her şehrine tam teşekküllü, milyarlarca dolarlık şehir hastaneleri yapılabilir.
- Turizm Yatırımı: En az bin tane antik kent gün yüzüne çıkarılarak Türkiye’nin turizm kapasitesi iki katına çıkarılabilir.
- Eğitim Desteği: On sekiz milyon öğrencimizin her birine her yıl tablet alınabilir ve on binlerce yeni derslik inşa edilebilir.
Bu maliyet, Kahramanmaraş ve Hatay depremlerinin toplam maliyeti olan yaklaşık 100 milyar dolarla kıyaslandığında, neredeyse her iki yılda bir büyük bir deprem yıkımı kadar ekonomik kayıp yaşadığımızı gösteriyor. Herkesin bu mücadeleye Türkiye’nin ekonomik bağımsızlığı penceresinden bakması gerekiyor.”
Sanal Kumar Tehlikesi Büyüyor: Pazarı 40 Milyar Dolara Ulaştı
Prof. Dr. Ateş, son dönemde hızla büyüyen sanal kumar tehlikesine de dikkat çekti. Yeşilay Danışmanlık Merkezleri’ne (YEDAM) gelen başvurularda sanal kumar şikayetlerinin ilk sıralarda yer aldığını belirtti.
“Sanal kumar kanayan ve büyüyen bir yaramız. Sektör yetkililerinin açıklamalarına göre, sanal kumarın dolar bazında yıllık büyümesi yüzde 40‘a ulaştı. 2024 verilerine göre, Türkiye’de kumar sektörünün pazar büyüklüğü, büyük bir kısmını oluşturan sanal kumar ile birlikte 40 milyar dolara ulaştı. Bu rakamın her yıl yüzde 40 arttığını unutmamak gerekir.”