Cezasızlık Algısı Suç Oranlarını Artırıyor mu?
Türkiye’de özellikle bilişim alanında artan suç oranları, kamuoyunda adalet sisteminin etkinliğine dair soru işaretleri yaratıyor. Peki, toplumdaki ‘cezasızlık algısı’ suç işleme eğilimini gerçekten teşvik ediyor mu? Bu kritik konuyu Ceza Hukukçusu Özlem Şen, Milliyet’e yaptığı açıklamalarla değerlendirdi.
“Vatandaşta ‘Nasıl Olsa Bir Şey Olmuyor’ Duygusu Pekiştiriliyor”
Ceza Hukukçusu Özlem Şen, cezasızlık algısının suç davranışını doğrudan etkileyen en temel faktörlerden biri olduğunu belirtti. Şen, konuya ilişkin görüşlerini şu sözlerle ifade etti:
“Cezasızlık algısı, suç davranışını doğrudan besleyen temel faktörlerden biridir. Bazı dosyalarda cezaların ertelenmesi, yargılamaların uzun sürmesi ya da suça karışan kişilerin kısa süre içinde serbest kalması, vatandaşta ‘nasıl olsa bir şey olmuyor’ duygusunu pekiştiriyor. Cezaların sadece varlığı değil, etkin ve tutarlı uygulanması da en az cezanın ağırlığı kadar önemlidir.”
İnfaz Sistemi ve Sembolik Cezalar
Özlem Şen, ceza hukukunda toplam ceza sürelerinin bazen sembolik olarak hesaplandığına dikkat çekti. İnfaz sistemindeki üst sınıra vurgu yapan Şen, durumu bir örnekle açıkladı:
“Ceza hukukunda toplam ceza süreleri bazen sembolik hesaplanır. Çünkü infaz sistemimizde tek kişinin yaşamı boyunca yatabileceği üst sınır belirlenmiştir. Örneğin, çok sayıda mağdurun olduğu dolandırıcılık dosyalarında her bir mağdur için 3 yıl ceza öngörüldüğünde, toplamda 300 yılı geçmek mümkündür. Ancak bu, failin infazda 300 yıl yatacağı anlamına gelmez.”