Liderlik Kavramının Evrimi ve Modern Anlayış
Vodafone Türkiye CEO’su Engin Aksoy, liderliğin günümüz iş dünyasında en çok tartışılan kavramlardan biri olduğunu belirtiyor. Geçmişte liderliğin, doğuştan gelen veya sonradan kazanılan istisnai bir kişilik özelliği olarak görüldüğünü ve ‘Olağanüstü İnsan’ teorilerine odaklanıldığını ifade ediyor. Ancak zamanla bu anlayış, liderlerin kişisel özelliklerinden çok, sergiledikleri davranışlara ve kurdukları ilişkilere doğru evrildi.
90’lı yıllarda küreselleşme, hızlı değişimler ve yıkıcı teknolojik yeniliklerle birlikte dünya daha karmaşık bir yapıya büründü. Bu dönemde liderlik modelleri de farklılaşmaya başladı. Liderlik, artık yukarıdan aşağıya tek yönlü bir direktif olmaktan çıkıp, liderler ve takipçileri arasında karşılıklı etkileşime dayalı bir süreç olarak kabul görmeye başladı. Modern çağın karmaşıklığını dikkate alan daha sistemsel yaklaşımlar ön plana çıktı.
Etkili Liderliğin Temel Becerileri
Engin Aksoy’a göre, liderlik modellerini teoride bilmek tek başına yeterli değil. Önemli olan, doğru zamanda doğru yaklaşımı uygulama esnekliğine sahip olmaktır. Bu noktada özfarkındalık ve özgünlük gibi beceriler büyük önem taşıyor.
Sürekli Öğrenme ve Gelişim
Aksoy, kendi liderlik anlayışının temelini sürekli öğrenme ve gelişim olarak tanımlıyor. Her şeyi bildiğini varsayan liderlik devrinin geride kaldığını vurgulayan Aksoy, “Etrafımızdaki hızlı değişime adapte olmak için ekiplerimizde görmek istediğimiz sürekli öğrenme ve gelişme davranışına bizim örnek olmamız gerekiyor” diyor. Bu süreçte kitaplar, podcast’ler ve günlük sohbetler gibi birçok aracın olduğunu belirtiyor. Ancak öğrenmenin en kritik unsurlarından birinin önyargısız ve açık fikirli bir şekilde dinlemek olduğunu ekliyor. Genellikle dinlerken konuşma sırasını beklediğimizi ve bu yüzden hem karşımızdakine yeterli özeni göstermediğimizi hem de öğrenme fırsatlarını kaçırdığımızı ifade ediyor.
Çeşitlilik, Kendini İfade Etme ve Yetkilendirme
Günümüzdeki bir diğer önemli liderlik becerisi, çeşitliliği bir zenginlik olarak görmektir. Aksoy, “Farklı özelliklere ve bakış açılarına sahip, birbirlerini tamamlayan kişilerden oluşan ekipler kurmak, ekip içindeki bireylerin her birine kendileri olma ve kendilerini açıkça ifade etme özgürlüğü tanımak ve sorumluluk kadar yetki de vermek” gerektiğini savunuyor.
Günümüz Liderinin Yeni Sorumlulukları
Modern liderlerden artık sadece strateji belirlemesi beklenmiyor. Aynı zamanda öğrenmeyi kolaylaştırması, belirsizlik ortamında güven vermesi ve ekipleriyle birlikte dönüşümü sahiplenmesi de gerekiyor. Liderlerin sorumlulukları arasında psikolojik güven ortamı yaratmak, empati kurmak ve teknoloji-insan birlikteliğini kapsayıcı bir şekilde yönetmek de yer alıyor. Aksoy, “Şirketlerin teknolojik olarak ne kadar ileri gittiğinden çok, çalışanlarını bu dönüşüme ne kadar dahil ettiği belirleyici olacak” diyor.
Başarının Formülü: En Güçlü Çarpan Mutlu Çalışan
Engin Aksoy, CEO olarak kendi başarı formülünü şu şekilde açıklıyor:
Mutlu Müşteri x Mutlu Çalışan x Mutlu Ekosistem = Mutlu Hissedar
Bu denklemde ‘Mutlu Çalışan’ en güçlü çarpan olarak öne çıkıyor. Aksoy’un hedefi, Vodafone Türkiye’yi yalnızca teknolojide değil, aynı zamanda çalışan gelişimi ve bağlılığında da bir referans şirket haline getirmek. “Çünkü güçlü bir geleceği yalnızca güçlü teknolojiler değil, mutlu ve gelişen insanlar inşa eder” diyerek sözlerini tamamlıyor.
Özetle, başarılı liderliğin en önemli üç çıktısı; paydaşların mutlu olmasını sağlamak, takım olarak maksimum değeri üretmek ve sürdürülebilir modeller kurmaktır.