Meclis Onayladı: Yeni Ekonomi Yasası ile Döviz, Vergi ve Cezalarda Neler Değişiyor?

Ekonomi Alanında Yeni Düzenlemeler Meclis’ten Onay Aldı

Ekonomiye yönelik önemli değişiklikler içeren kanun teklifi, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda kabul edilerek yasalaştı. Yeni düzenleme, Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun başta olmak üzere birçok alanda önemli yetki ve yaptırımlar getiriyor.

Cumhurbaşkanına Geniş Yetkiler Tanındı

Yeni yasayla birlikte, kambiyo, nukut, esham, tahvilat, kıymetli madenler ve taşlar gibi değerlerin alım satımı ile bu kıymetlerin yurda ithali ve yurttan ihracının düzenlenmesi konularında Cumhurbaşkanı yetkili kılındı. Bu yetki, Türk lirasının değerini korumak amacıyla alınacak kararları da kapsıyor.

Kaçakçılık ve Yetkisiz Faaliyetlere Ağır Cezalar

Söz konusu kıymetlerin izinsiz bir şekilde yurt dışına çıkarılması veya yurda sokulması, Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu kapsamında bir suç teşkil etmiyorsa, kişiye eşyanın rayiç bedelinin yarısından iki katına kadar idari para cezası uygulanacak. Fiilin teşebbüs aşamasında kalması durumunda ceza yarı oranında indirilecek.

Gerekli izin veya belge olmadan faaliyet gösterenlere ise 50 bin liradan 250 bin liraya kadar idari para cezası kesilecek ve iş yerindeki tüm faaliyetler bir ay süreyle durdurulacak. Bu fiilin 5 yıl içinde tekrarlanması halinde ceza üst sınırdan uygulanacak ve iş yeri sürekli olarak kapatılabilecek. Durdurma işlemleri, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın talebi üzerine valilikler tarafından gerçekleştirilecek.

Faaliyet İzinleri ve Ücret Tarifeleri Yeniden Düzenlendi

Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı doğrultusunda yapılan değişiklikle, ticari amaçlı döviz alım satımı, Borsa İstanbul Kıymetli Madenler Piyasası üyeliği ve kıymetli maden rafinajı gibi faaliyetler için Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan izin alınması zorunlu hale getirildi. Bakanlık, şirketlerin faaliyet bölgelerini belirleme ve kurallara uymayanların izinlerini iptal etme yetkisine sahip olacak.

Faaliyet izinleri ve pay devirleri için alınacak ücretler de kanunla hüküm altına alındı. Bu ücretler, her yıl yeniden değerleme oranında artırılacak. Cumhurbaşkanı, bu ücretleri iki katına kadar artırma veya yarısına kadar indirme yetkisine sahip olacak.

Vergi Kanunlarında Önemli Değişiklikler

Vergi Usul Kanunu’nda yapılan değişiklikle, elektronik yoklama fişlerinde polis, jandarma veya muhtar imzası aranmayacak. Ayrıca, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) taşra personelinin fazla mesai ücretlerinde iyileştirme yapıldı. Fazla mesai ücreti göstergesi 160’tan 300’e çıkarılırken, fazla mesai yapabilecek personel oranı %20’den %40’a yükseltildi.

KDV ve ÖTV İstisnaları

Katma Değer Vergisi Kanunu’nda yapılan değişiklikle bazı alımlara KDV istisnası getirildi:

  • Milli Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Savunma Sanayii Başkanlığı ve MİT’in milli savunma ve iç güvenlik için alacağı belirli taşıtlar.
  • Vakıflar Genel Müdürlüğü ve mazbut vakıflara ait taşınmazların satışı.

Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Kanunu’nda yapılan değişiklikle ise akaryakıt ve doğal gaz gibi ürünlerin ithalinde teminata bağlanan ÖTV, KDV matrahına dahil edilecek.

Kamu Görevlileri ve Sendika Yardımları

Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’na eklenen geçici maddeyle, 31 Mayıs 2025’e kadar toplu sözleşmelere aykırı olarak yapılan giyim yardımları nedeniyle kamu görevlileri hakkında idari veya mali takibat yapılamayacak, mevcut takibatlar ise durdurulacak.