Ukrayna’dan Savaşta Radikal Adım: Puan ve Ödül Sistemi
Ukrayna, kendisinden çok daha büyük bir orduya karşı yürüttüğü savaşta her türlü avantajı kullanmak adına sıra dışı bir yöntemi devreye soktu. Cephe hattında kaydedilen binlerce görüntü, artık sadece birer kayıt değil, aynı zamanda birer puan kaynağı. Ukrayna ordusu, insansız hava araçları (İHA) ile etkisiz hale getirilen her Rus askeri ve imha edilen her askeri teçhizat için birliklere ve askerlere puan kazandıran bir sistem başlattı.
Savaşın Oyunlaştırılması: Brave 1 Projesi Nasıl Çalışıyor?
Hükümet ve ordu uzmanlarını bir araya getiren Brave 1 isimli bu proje, adeta bir video oyunu mantığıyla işliyor. Projenin temel ilkesi, “Hedef stratejik olarak ne kadar önemli ve büyükse, birlik o kadar çok puan alıyor” şeklinde özetleniyor. Kazanılan puanlar, askerler için somut ödüllere dönüşüyor.
Puanlama sistemi şu şekilde işliyor:
- Düşman çoklu roketatar sistemi imhası: 50 puana kadar
- İmha edilen bir tank: 40 puan
- Hasar gören bir tank: 20 puan
Bu sistem, savaşın “oyunlaştırılması” olarak nitelendirilebilir. Kiev’deki merkezlerde dikkatle analiz edilen her video, ordunun sürekli güncellenen askeri önceliklerine göre puanlandırılıyor.
Bakan Fedorov: “Mesele Veri, Matematik ve Motivasyon”
Bu e-puan sisteminin arkasındaki isim, Ukrayna Dijital Dönüşüm Bakanı Mikhaylo Fedorov. Bakan Fedorov, projenin amacını şu sözlerle açıklıyor:
“Bence her şeyden önce mesele, kaliteli veri, savaşın matematiği ve sınırlı kaynakların nasıl daha etkili kullanılacağının dikkate alınması.”
Fedorov’a göre sistemin bir diğer önemli faydası ise motivasyon. “Puanlamayı değiştirdiğimizde, bunun motivasyona etkisini görebiliyoruz” diyen Bakan, ofisindeki dev ekrandan cephedeki onlarca İHA’dan gelen canlı yayınları anlık olarak takip ediyor. Ukraynalı komutanlar, Rus kayıplarının yaklaşık yüzde 70’inin artık bu uçan robotlar tarafından verildiğini iddia ediyor.
Cephedeki Askerler Ne Düşünüyor?
Her videonun bir düşmanın ölümünü belgelemesi bazıları için korkunç olsa da, cephedeki askerler için bu kanıtlar artık bir ödül anlamına geliyor. BBC’nin görüştüğü askerlerin plana dair tepkileri ise farklılık gösteriyor.
108. Bölgesel Savunma Tugayından Volodimir, “Genel olarak yoldaşlarım ve ben bunu destekliyoruz. Bu, kaybettiklerimizi telafi etmenin ve düşmana mümkün olduğunca etkili bir şekilde kayıp verdirmenin bir yolu” diyor.
22. Mekanize Tugayından “Jack” kod adlı asker ise sistemin motivasyonu artırdığını belirtiyor:
“Arkadaşlar bitkin ve artık onları motive eden hiçbir şey yok. Ama bu sistem işe yarıyor. Dronelar bu program aracılığıyla geliyor ve çocuklar ödüllendiriliyor. Bu iyi bir motivasyon.”
Eleştiriler ve Ahlaki Tartışmalar
Ancak herkes aynı fikirde değil. “Yılan” adını kullanan bir asker, “Temel sorun olan motivasyon bununla çözülmüyor. Puanlar, insanların ordudan kaçmasını engellemeyecek” diyerek plana mesafeli yaklaşıyor.
Dimitro isimli bir başka asker ise sistemin ahlaki boyutuna dikkat çekiyor ve bazı birliklerin puan için birbirlerinin hedeflerine saldırdığını iddia ediyor:
“Bu sistem, her şeyi kara dönüştürmeye yönelik sapkın zihniyetimizin bir sonucu. Kendi lanet olası ölümümüzü bile.”
Puanlar ‘Savaş Amazon’unda Harcanıyor
E-puan sistemi, Ukrayna’nın yaratıcı savaş taktiklerinin bir parçası. Bakan Fedorov, bu sistem sayesinde savaşan birliklerin %90-95’inden sürekli veri akışı sağladıklarını belirtiyor. Toplanan verilere dayanarak stratejik kararlar alınıyor.
Analistler, Kiev’deki gizli bir merkezde gelen binlerce görüntüyü inceliyor. İlginç bir detay ise bir Rus askerini esir almanın, onu öldürmekten daha fazla puan kazandırması. Volodia isimli bir analist, “Eğer bir Rus askerini öldürürseniz bir puan alırsınız. Onu yakalarsanız bunu 10 ile çarparsınız” diyor. Çünkü bir savaş esiri, gelecekteki esir takaslarında değerli bir koz olarak görülüyor.
Birlikler, biriktirdikleri puanları tasarımcıların “Savaş Amazon’u” olarak adlandırdığı Brave 1 Pazarı‘nda harcayabiliyor. Bu platformda askerler, İHA’lardan zırhlı araçlara ve yaralı tahliye robotlarına kadar 1600’den fazla ürüne erişebiliyor. Bu sistem, geleneksel askeri tedarik zincirini destekleyerek birliklerin ihtiyaçlarına daha hızlı yanıt vermeyi amaçlıyor. Puanla öldürme ve ‘Savaş Amazon’u’ gibi kavramlar acımasız görünse de, Ukrayna bu savaşı olabildiğince verimli bir şekilde sürdürme kararlılığını gösteriyor.