İzmir Barosu’ndan Mehmet Murat Çalık Açıklaması
İzmir Barosu Başkanlığı, CHP’li belediyelere yönelik yürütülen operasyonlar neticesinde tutuklu yargılanan Beylikdüzü Belediye Başkanı Mehmet Murat Çalık’ın sağlık durumu hakkında önemli bir açıklama yayımladı. Baro, Çalık’ın ciddi sağlık sorunlarına rağmen tutukluluğunun devam ettirilmesinin, insan haklarına ve Anayasa’nın 17. maddesiyle güvence altına alınan yaşama hakkına aykırı olduğunu vurguladı.
“Tutukluluk Cezalandırma Aracına Dönüştü”
Baronun açıklamasında, tutuklamanın bir ceza değil, istisnai bir tedbir olması gerektiği hatırlatıldı:
“İnsanlık onuru dört duvar arasında. Son günlerde kamuoyuna da yansıdığı üzere, tutuklanan İstanbul Beylikdüzü Belediye Başkanı Mehmet Murat Çalık’ın sağlık durumu ciddi biçimde bozulmuş; buna rağmen hakkında tutukluluğun devamına karar verilmiştir. M. Murat Çalık’ın sağlık sorunlarının yaşam hakkını tehdit eder boyuta ulaştığı; cezaevi koşullarında tedavisinin mümkün olmadığı tıbbi raporlarla ortaya konmasına rağmen, tutukluluğunun devam etmesi, insan haklarına ve Anayasa’nın 17. maddesi ile güvence altına alınan yaşama hakkına açıkça aykırıdır. Tutuklama, bir ceza değil; yalnızca yargılamayı güvence altına almak için başvurulan istisnai bir tedbirdir. Ancak özellikle son dönem siyasi operasyonlarda görüldüğü üzere, tutuklama kararı adeta bir cezalandırma yöntemine dönüştürülmüştür. M. Murat Çalık hakkında uygulanan tutuklama kararı da bu yönüyle hukuki olmaktan uzak, siyasi nitelikli bir karar izlenimi yaratmaktadır.”
“Bu Muamele Bir Tür İşkencedir”
Açıklamada, sağlık durumu cezaevinde kalmaya elverişli olmayan kişilere yönelik bu uygulamanın bir tür işkence olduğu ifade edildi. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) ve Anayasa Mahkemesi (AYM) kararlarına atıfta bulunularak, cezaevinde yeterli sağlık hizmeti sunulmamasının, mahpusun fiziksel ve zihinsel bütünlüğüne karşı ciddi bir hak ihlali teşkil ettiği kaydedildi.
Cezaevlerindeki Vefat Sayısı ve Acil Çağrı
Baronun açıklamasında, Adalet Bakanlığına sunulan 7/18836 Esas nolu soru önergesine verilen yanıta da dikkat çekildi. Verilen yanıtta, 24 Temmuz 2023 ile 20 Aralık 2024 tarihleri arasında ceza infaz kurumlarında hayatını kaybedenlerin sayısının 1.026 olduğu belirtildi.
“M. Murat Çalık gibi, sağlık durumu ciddi risk taşıyan tüm tutuklular derhal salıverilmeli; tedavi hakları öncelikli olarak sağlanmalıdır. Devletin ve yargının, özgürlüğünden mahrum bırakılan bireylerin yaşamlarını ve sağlıklarını koruma yükümlülüğü vardır. Tutuklu ve hükümlüler, insanlık onuruna saygılı bir biçimde muamele görmeye ve yaşama hakkına sahiptir. İzmir Barosu, hasta mahpusların ve tutukluların yaşam hakkı ve insan onuruna yaraşır muamele görmeleri için süreci yakından takip etmeye ve hukuki mücadeleyi sürdürmeye devam edecektir.”