Türkiye’nin Su Ürünleri İhracatında Tarihi Başarı
Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği verilerine göre, Türkiye su ürünleri sektörü ihracatta önemli bir rekora imza attı. 2023 yılında 1,7 milyar dolar olan ihracat, 2024 itibarıyla 2 milyar 19 milyon 646 bin dolara yükselerek tarihi bir zirveye ulaştı.
Sektör, bu yılın ilk yarısında 78 farklı ülkeye toplam 132 bin 500 ton ürün satışı gerçekleştirdi. Ocak-Haziran dönemini kapsayan bu süreçte su ürünleri ihracatı, geçen yılın aynı dönemine kıyasla %4’lük bir artış göstererek 934 milyon 121 bin dolardan 973 milyon 820 bin dolara çıktı.
İhracatın Lider Ürünleri ve Pazarları
Sektörün gelir kalemlerinde öne çıkan ürünler ve elde edilen gelirler şu şekildedir:
- Levrek: 302 milyon 962 bin dolar
- Çipura: 273 milyon 690 bin dolar
- Türk Somonu: 217 milyon 109 bin dolar
Özellikle Türk somonu, bir önceki yıla göre ihracatını %17 oranında artırarak en dikkat çekici yükselişi kaydeden ürün oldu. Sektörün en büyük alıcısı ise Rusya olurken, bu ülkeyi sırasıyla İtalya, Hollanda, Yunanistan ve İngiltere takip etti.
Sektör Temsilcisinden Değerlendirme: “Hedef 2 Milyar Doların Üzeri”
Türkiye Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçı Birlikleri Sektör Kurulu Başkanı Sinan Kızıltan, ihracattaki olumlu seyrin devam ettiğini belirtti. Kızıltan, Akdeniz balıklarının lezzet avantajına dikkat çekerek, ülkenin coğrafi konumunun ihracata katkı sağladığını vurguladı.
“İhracatımız tonaj olarak gerilemesine rağmen ihracat birim fiyatımız yaklaşık yüzde 20 arttı. Dolayısıyla ihracat gelirimiz arttı. İlk 6 ayda 1 milyar dolar civarında hedefimiz vardı ve buna çok yaklaştık. İkinci altı ayda da buna benzer performans öngörüyoruz. Toplam 2 milyarın üzerinde su ürünlerinden Türkiye genelinde üyelerimizin ihracat yapacağını öngörüyoruz.”
Kızıltan, küresel su ürünleri fiyatlarındaki artışın, rakip ülkelerdeki üretimin sabit kalması veya düşmesinden kaynaklandığını ve Avrupa’daki arz azalmasının Türkiye’ye avantaj sağladığını ifade etti. Bu başarıda Tarım ve Orman Bakanlığının desteklerinin de altını çizdi.
İhracatın Parlayan Yıldızı: Türk Somonu
Karadeniz Bölgesi’nin su ürünleri ihracatına katkısının hızla arttığını belirten Kızıltan, Türk somonu ihracatındaki artışın önemine değindi. Yılın ilk yarısında 32 bin ton Türk somonu üretildiğini ve bu ürünlerin yıl sonuna kadar satılmasının beklendiğini aktardı.
“Bu balığın ve dondurulmuş olan ürünlerin yıl sonuna kadar tamamının satılacağını öngörüyoruz. Bunun da yaklaşık 500-600 milyon dolar civarında Karadeniz’deki üreticilerimize ihracat geliri olarak yansıyacağını öngörüyoruz. Türk somonu pazar imkanları geniş olan bir türdür. Yapılacak yatırımlarla 2032, en geç 2035 yılına kadar 1 milyar doların üzerinde bir Türk somonu geliri olacak Türkiye’nin.”