Emtia Piyasalarını Şekillendiren Gelişmeler: ABD Verileri ve Gümrük Tarifeleri
Geçtiğimiz hafta emtia piyasaları, Amerika Birleşik Devletleri’nden gelen önemli ekonomik veriler ve eski Başkan Donald Trump’ın gümrük tarifelerine yönelik açıklamalarıyla hareketli bir seyir izledi. ABD’de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), haziran ayında aylık bazda yüzde 0,3 artışla beklentilere paralel gelirken, yıllık bazda yüzde 2,7 ile beklentilerin üzerinde bir artış kaydetti. Bu artış, aylık enflasyonu ocaktan, yıllık enflasyonu ise şubattan bu yana en yüksek seviyeye taşıdı. Diğer yandan, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ise haziranda aylık bazda değişim göstermeyerek yıllık yüzde 2,3 ile beklentilerin altında kaldı.
Ekonomik aktiviteye dair olumlu bir sinyal ise perakende satış verilerinden geldi. Perakende satışlar, aylık yüzde 0,6 artarak beklentileri aştı ve mayıs ayındaki yüzde 0,9’luk sert düşüşün ardından güçlü bir toparlanmaya işaret etti.
Trump’ın Gümrük Vergisi Hamleleri Piyasaları Sarstı
Yatırımcıların odağındaki bir diğer önemli gelişme ise Donald Trump’ın gümrük tarifesi açıklamaları oldu. Trump’ın, Avrupa Birliği ve Meksika’dan ithal edilen ürünlere yüzde 30 gümrük vergisi uygulanacağını duyurması, küresel ticaret gerilimlerini tırmandırarak yatırımcıları güvenli liman varlıklarına yöneltti.
Buna ek olarak Trump, Ukrayna’daki savaşın 50 gün içinde sona ermemesi durumunda Rusya’ya yüzde 100 ikincil gümrük vergileri uygulanacağını belirtti. Analistler, bu durumun Rusya’nın hakim olduğu emtia ürünlerinde arz endişelerini artırarak fiyatları yükselttiğini ifade etti.
Bu gelişmeler neticesinde ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı yüzde 4,44 seviyesinde tamamlarken, dolar endeksi yüzde 0,6 artışla 98,5’e yükseldi.
Değerli Metaller Rekor Seviyeleri Test Etti
Yoğun haber akışıyla geçen haftada değerli metaller ön plana çıktı. Altın son üç haftanın zirvesini görürken, gümüş yaklaşık 14 yılın, platin 11 yılın ve paladyum da 2 yılın en yüksek seviyelerini test etti.
- Gümüş: Ons fiyatı 39,13 dolar seviyesini görerek Eylül 2011’den bu yana en yüksek düzeyine ulaştı. Analistler, gümüş piyasasında arz açığı ve güneş enerjisi sektöründen gelen güçlü talebe dikkat çekti.
- Platin: Ons fiyatı yükselişini sürdürerek 1.485 dolar ile son 11 yılın zirvesini gördü. Ancak analistler, spekülatif alımların etkili olduğunu ve Çin’den talebin yavaşlayabileceğini belirtti.
- Paladyum: Ons fiyatı 1342,71 dolara kadar yükselerek Haziran 2023’ten bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Yükselişte, en büyük tedarikçilerden Rusya’dan arzın kesintiye uğrayabileceği endişesi etkili oldu.
Haftalık bazda ons fiyatları platinde yüzde 1,6 ve paladyumda yüzde 2,1 değer kazanırken, altında yüzde 0,2 ve gümüşte yüzde 0,6 değer kaybetti.
Baz Metaller ve Enerji Piyasalarında Son Durum
Baz Metallerde Karışık Seyir
Baz metaller piyasasında tarife endişeleri ve makroekonomik veriler fiyatlamaları yönlendirdi. Çin ekonomisinin ikinci çeyrekte yıllık yüzde 5,2 ile beklentileri aşan büyümesi ve ABD’deki güçlü perakende satış verileri talep görünümünü destekledi. Libre bazında bakır ve alüminyum değer kaybederken; çinko, kurşun ve nikel değer kazandı.
Petrol Fiyatlarında Arz Endişeleri ve Talep Sinyalleri
Petrol fiyatları, Trump’ın Rusya’ya tanıdığı 50 günlük süre, jeopolitik riskler ve güçlü mevsimsel talep arasında dalgalandı. Irak ve Suriye’deki gelişmeler arz endişelerini artırırken, yaptırımların hemen devreye girmeyecek olması fiyatları dengeledi. Haftalık bazda Brent petrolün varil fiyatı yüzde 2 azaldı. ABD’de artan sıcaklıklar ise doğal gaz talebini yükselterek fiyatları yüzde 6,8 oranında artırdı.
Tarım Emtialarında Tarife ve Kuraklık Baskısı
Tarımsal emtialar, tarife endişeleri ve kilit üretici bölgelerdeki kuraklık nedeniyle karışık bir seyir izledi. Trump’ın Avrupa ve Meksika’ya yönelik tarife planları fiyatları etkiledi. Chicago Ticaret Borsası’nda soya fasulyesi ve mısır fiyatları artarken, pirinç geriledi. Kahve piyasası ise ABD’nin Brezilya’ya yönelik gümrük vergisi beklentisiyle hareketliydi. Intercontinental Exchange’te kahve, şeker ve pamuk fiyatları artarken, kakao fiyatı düştü.