Aktau’da Düşen Uçak İçin Azerbaycan’dan Hukuki Hamle
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, 25 Aralık’ta Aktau semalarında düşen 8243 sefer sayılı Azerbaycan Havayolları (AZAL) uçağıyla ilgili önemli bir açıklama yaptı. Aliyev, yaşanan facia nedeniyle ülkesinin Rusya’ya karşı uluslararası mahkemelerde dava açmaya hazırlandığını duyurdu.
Kaza ve Sonrası Yaşananlar
Bakü’den Grozni’ye sefer yapan uçak, Kazakistan’ın Hazar Denizi kıyısındaki Aktau şehri yakınlarında düşmüş ve kazada 38 kişi hayatını kaybetmişti. Kazadan sadece üç gün sonra ulusa seslenen Aliyev, “Uçağın Rusya tarafından düşürüldüğünü tüm açıklığıyla söyleyebiliriz. Bunun kasıtlı olarak yapıldığını söylemiyoruz ama yapıldı,” ifadelerini kullanmıştı. Bu açıklamanın ardından Bakü yönetimi, Rusya’dan üç temel talepte bulunmuştu.
Rusya’nın Sessizliği ve Azerbaycan’ın Kararlılığı
Azerbaycan medya kuruluşu Minval’in haberine göre, Cumhurbaşkanı Aliyev, olayın üzerinden yedi ay geçmesine rağmen Rusya’dan tatmin edici bir yanıt alamadıklarını belirtti. Aliyev, olayın koşullarının “gün gibi açık” olduğunu vurguladı. Azerbaycan Başsavcısı’nın Rusya Soruşturma Komitesi Başkanı’na talepleri ilettiğini ancak yalnızca “Soruşturma devam ediyor” yanıtını aldığını ekledi. Bu durumu “ters tepici” olarak nitelendiren Aliyev, Bakü’nün uluslararası adalet arayışındaki kararlılığını yineledi.
“On yıl beklemeye hazırız, ancak adalet kazanmalı. Ve ne yazık ki, şu anda belirsizlik içinde olan durum, Rusya ve Azerbaycan arasındaki ikili ilişkilerin gelişmesine katkıda bulunmuyor.”
Aliyev, bu doğrultuda Azerbaycan’ın Rusya’yı dava için bir dosya hazırladığı konusunda bilgilendirdiğini de sözlerine ekledi. Bu süreçte, 2014 yılında 239 kişinin öldüğü Malezya Havayolları’na ait 370 sefer sayılı uçağın düşürülmesiyle ilgili on yıllık soruşturmayı örnek gösterdi.
Azerbaycan’ın Rusya’dan Net Talepleri
Cumhurbaşkanı Aliyev, AZAL uçağına ne olduğu konusunda net bilgilere sahip olduklarını ve Rus yetkililerin de aynı bilgilere sahip olduğunu iddia etti. “Asıl soru şu: benzer bir durumda herhangi bir komşunun yapacağını neden onlar yapmıyor?” diyerek sitemini dile getirdi. Azerbaycan’ın talepleri ise şu şekilde sıralandı:
- Rusya’nın suçunu kabul etmesi.
- Uçağın düşürülmesinden sorumlu olanların yargılanması.
- Kurbanların ailelerine tazminat ödenmesi.
- AZAL’ın uğradığı zararın tazmin edilmesi.
Ön Rapor Füzeyi İşaret Etmişti
4 Şubat’ta Azerbaycan hükümeti tarafından kamuoyuyla paylaşılan ön resmi rapor, uçağın bir Rus Pantsir-S hava savunma sistemi tarafından vurulduğunu ortaya koymuştu. Ayrıca, Azerbaycan hükümet kaynakları kazadan bir gün sonra, 26 Aralık’ta Euronews’e yaptıkları özel açıklamada uçağın düşmesine bir Rus füzesinin neden olduğunu doğrulamıştı.