Ekonomiye yönelik önemli düzenlemeler içeren yeni kanun, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Paket, Türk lirasının değerinin korunmasından vergi mevzuatına, yatırım teşviklerinden otomobil ÖTV oranlarına kadar geniş bir yelpazede değişiklikler içeriyor.
Cumhurbaşkanına Geniş Finansal Yetkiler
Yeni düzenleme ile Türk parasının değerini koruma amacıyla Cumhurbaşkanı’na kapsamlı yetkiler tanındı. Bu çerçevede, kambiyo işlemleri, nakit akışı, hisse senedi ve tahvil alım satımı gibi finansal hareketlerin yanı sıra kıymetli maden ve taşların ithalat ve ihracatını düzenleme ve sınırlama yetkisi de Cumhurbaşkanı’na verildi.
Kaçakçılık ve İzinsiz Faaliyetlere Yönelik Cezalar
Kanun, izinsiz finansal faaliyetlere karşı caydırıcı cezalar getiriyor. Buna göre:
- Kıymetli varlıkların izinsiz olarak yurda sokulması veya çıkarılması durumunda, eşyanın rayiç bedelinin yarısından iki katına kadar idari para cezası uygulanacak. Teşebbüs halinde ceza yarıya inecek.
- Gerekli izin belgesi olmadan faaliyet yürütenlere 50 bin TL ile 250 bin TL arasında para cezası kesilecek ve bu iş yerlerinin faaliyetleri bir ay süreyle durdurulacak.
- Aynı fiilin 5 yıl içinde tekrarlanması durumunda ceza üst sınırdan verilecek ve iş yeri kalıcı olarak kapatılabilecek. Suçun tekerrürü halinde cezalar iki katına çıkarılacak.
Vergi Mevzuatındaki Yenilikler ve Mali Düzenlemeler
Yeni kanun, vergi sisteminde ve mali alanda önemli güncellemeler içeriyor. Gelir İdaresi Başkanlığı personelinin fazla mesai ücretlerinden KDV istisnalarına kadar birçok başlık yeniden düzenlendi.
Personel Hakları ve KDV İstisnaları
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) taşra personelinin saatlik fazla mesai ücreti göstergesi 160’tan 300’e yükseltildi. Aylık fazla mesai sınırı 50 saat olarak kalırken, bu haktan yararlanacak personel oranı %20’den %40’a çıkarıldı.
Milli savunma ve iç güvenlik alımlarında kullanılacak bazı ticari araçlar ile Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne ait taşınmazların satışı KDV’den muaf tutuldu. Ayrıca, akaryakıt ve doğal gaz ithalatında teminata bağlanan ÖTV, artık KDV matrahına eklenecek.
Otomobillerde ÖTV Düzenlemesi
Bazı fosil yakıtlı ve hibrit otomobillerin Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) matrahları ve oranları güncellendi. Yeni oranlar, motor silindir hacmi ve elektrik motor gücüne bağlı olarak yüzde 80 ile yüzde 220 arasında değişiklik gösterecek. Cumhurbaşkanı, araç özelliklerine göre bu oranları üç katına kadar artırma veya sıfıra indirme yetkisine sahip olacak.
Yatırım Teşvikleri ve Kurumlar Vergisi
Verimli yatırımları teşvik etmek amacıyla Kurumlar Vergisi Kanunu’nda önemli değişiklikler yapıldı. Yatırım teşvik belgesi kapsamındaki indirimli kurumlar vergisi, en fazla 10 hesap dönemi boyunca ve %60 oranında uygulanacak. Kullanılmayan yatırıma katkı tutarları ise yeniden değerleme oranında artırılarak sonraki yıllarda kullanılabilecek.
AR-GE ve Tasarım Faaliyetlerine Vergi İstisnaları
Araştırma, geliştirme ve tasarım faaliyetlerini desteklemek amacıyla vergi istisnaları genişletildi. Teknoloji geliştirme bölgeleri ile AR-GE merkezlerinde çalışan personelin ücretlerinde kademeli vergi indirimi sistemi getirildi:
- Doktoralı olanlar ve belirli alanlarda yüksek lisans derecesine sahip olanlar için %95 vergi indirimi.
- Yüksek lisanslı olanlar ve belirli alanlarda lisans derecesine sahip olanlar için %90 vergi indirimi.
- Diğer çalışanlar için %80 vergi indirimi.
Diğer Önemli Düzenlemeler
Kanun kapsamında LPG piyasası ve vergi usul kanununda da değişiklikler yer alıyor. LPG dağıtıcılarının başka dağıtıcılara toptan satış yapması yasaklandı ve bu kurala uymayanlara lisans iptaline varan cezalar getirildi. Ayrıca, elektronik ortamda düzenlenen yoklama fişlerinde polis, jandarma veya muhtar imzası şartı kaldırıldı. Son olarak, Sanayi ve Teknoloji Bakanı’na, Türkiye Uzay Ajansı bütçesinden Savunma Sanayii Destekleme Fonu’na kaynak aktarma yetkisi verildi.