Avrupa Savunmasında Tarihi Adım: 100 Milyar Euro’luk Kredi Talebi
Avrupa Komisyonu Savunma ve Uzay Komiseri Andrius Kubilius, yaptığı açıklamada 20 üye ülkenin, Komisyon’un savunma projeleri için sunduğu kredi programına büyük ilgi gösterdiğini belirtti. Kubilius, bu ülkelerin toplamda 100 milyar eurodan fazla bir finansman talebinde bulunma niyetinde olduğunu duyurdu.
X sosyal medya platformu üzerinden yaptığı paylaşımda Kubilius, “Şimdiden 20 üye ülkenin kredi talep edecek olmasını duyduğum için etkilendim. Avrupa savunmasını güçlendirmek için 100 milyar eurodan fazla kredi talep edilecek,” ifadelerini kullandı.
SAFE Programı ve ‘Readiness 2030’ Vizyonu
Komisyon tarafından SAFE adıyla başlatılan bu kredi programı, ‘Readiness 2030’ stratejisinin temel taşlarından birini oluşturuyor. Program, on yılın sonuna kadar AB genelinde savunma sanayisine yüz milyarlarca euro yatırım yapılmasını amaçlıyor. AB’nin yürütme organı olan Komisyon, sahip olduğu yüksek kredi notu sayesinde piyasalardan 150 milyar euroya kadar kaynak yaratarak üye devletlerin savunma harcamalarını finanse etmeyi hedefliyor.
Kredi Kullanımının Öncelikleri ve Şartları
Kredilerden faydalanabilmek için projelerin “Avrupa tercihi” kriterini karşılaması gerekiyor. Bu şart, tedarik edilecek silah sistemlerinin en az üçte ikisinin AB üyesi bir ülkede, Ukrayna’da veya Avrupa Ekonomik Alanı/Avrupa Serbest Ticaret Birliği ülkelerinde üretilmiş olmasını zorunlu kılıyor. Öncelik verilecek projeler ise şunlardır:
- Mühimmat üretimi
- Drone ve drone savunma sistemleri
- Askeri altyapı projeleri
- Hava savunma sistemleri
Başvuru Süreci ve Finansal Avantajlar
Üye devletlerin finansman taleplerini resmi olarak iletmek için son tarih 29 Temmuz olarak belirlendi. Onaylanan projeler için ilk ödemelerin ise gelecek yılın başlarında yapılması planlanıyor. Komiser Kubilius, programa ilgi gösteren ülkelerin isimlerini açıklamasa da Letonya gibi bazı ülkeler bu programa olan ilgilerini daha önce kamuoyuyla paylaşmıştı.
SAFE programının en önemli avantajlarından biri de üye devletlerin bu kapsamdaki alımlarda vergi ödemeyecek olması. Ayrıca AB Konseyi, savunma harcamalarında mali kurallardan esneklik isteyen 15 üye ülkenin talebini de onayladı. Bu ülkeler arasında Belçika, Hırvatistan, Çekya, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Yunanistan, Macaristan, Letonya, Litvanya, Polonya, Portekiz, Slovakya ve Slovenya yer alıyor. Almanya‘nın benzer bir talebinin ise eylül ayında onaylanması bekleniyor. Bu program, Brüksel’in AB ülkelerinin yeniden silahlanma vizyonunda merkezi bir rol oynarken, Komisyon’un tahminlerine göre üye ülkeler önümüzdeki dört yılda savunmaya yaklaşık 650 milyar euro harcayabilir.