60 yaşındaki Sakıp Şen, kömür yapımının meşakkatli aşamalarını şu sözlerle dile getirdi:
“Sürecimiz, kamyonlarla veya tırlarla gelen meşe odunlarıyla başlıyor. Bize ulaşan yaklaşık 25 tonluk odunu, tam 4-5 kez farklı işlemden geçiriyoruz. Bu işlemler arasında odunları ayıklama, istifleme, kesme, üzerini saman ve ardından toprakla örtme ve son olarak yakma bulunuyor. Yakma işleminden sonra 15 gün boyunca, hem geceleri hem de gündüzleri başında nöbet tutarak beklemeye geçiyoruz. Bu 15 günlük sürenin sonunda soğutma işlemi yapılıyor ve ardından kuyuları dikkatlice, yavaş yavaş açmaya başlıyoruz. Kullandığımız kuyu sistemi, geçmişteki yöntemlere kıyasla daha verimli. Verimden bahsedecek olursak, 5 ila 6 ton odundan ancak 1 ton kömür üretebiliyoruz. Bu da demek oluyor ki, kullandığımız odunun tamamı kömüre dönüşmüyor. Hava koşulları lehimize olduğunda beşte bir oranında, olumsuz olduğunda ise altıda bir oranında kömür alıyoruz. En büyük sıkıntılarımızdan biri çalışacak eleman bulamamak. Eğer yeterli iş gücümüz olsa, beş aylık sezonda 100 ton kömür üretmemiz mümkün. Fakat mevcut durumda bu rakamın sadece yarısına, yani yaklaşık 50 tona ulaşabiliyoruz. İnsanlar pikniklerde bu kömürle keyif yaparken, bir yandan da fiyatların yüksekliğinden şikayet ediyor. 50 liralık bir fiyat onlara çok geliyor. Halbuki marketlerde satılan ürünlere baksalar, 2 kilogramının 100 ila 160 lira arasında değiştiğini görürler. Zaten o satılanlar gerçek kömür bile değil. İnsanlar marketten her gün alışveriş yapıyor. Görüyorsunuz, biz burada büyük bir emek veriyoruz, 24 saat boyunca başında bekliyoruz. Yağmur çamur, fırtına demeden çalışıyoruz, fakat işin keyfini sürenler başkaları oluyor. Onların tek yaptığı yakıp, ‘pıtır pıtır’ ses çıkaracak şekilde yelpazelemek. Aslında yüzde 50’sinin mangalı doğru düzgün nasıl yakacağından haberi bile yok. Alıp gidiyorlar ve sürekli yaktıklarını söylüyorlar. İşte bu acemice yakan kesim, bizim için en iyi müşteriyi oluşturuyor. İşi bilen, tecrübeli biri ise bizim için o kadar da iyi bir müşteri sayılmaz. Çünkü mangal yapmayı bilen kişi 10 kilo kömürü 2 ay boyunca idareli kullanır. Diğeri ise aynı miktarı 15 günde tüketir. İşte bu israf edenler bizim en değerli müşterimiz. Onlara sevgilerimi yolluyorum.”
Mangal Kömürünün Ardındaki Zorlu Emek: 5 Aylık Nöbet
